ΛΙΜΝΗ ΠΑΜΒΩΤΙΔΑ: Μια τραγική πραγματικότητα!

on .

Λόγια και μελέτες επί μελετών μεγαλώνουν τον κίνδυνο αφανισμού της λίμνης! Η δυναμική του αυτοκαθαρισμού των νερών παρέλυσε και η ουτοπία της θεραπείας της έγινε πραγματικότητα. Υπερτροφική επιβάρυνση, αναχωματικός διαμελισμός της έκτασής της, γεωμορφολογική αλλοίωση των ακτών, αχρήστευση των πηγών, εξαφάνιση λιβαδικών υγροτόπων και βάλτων... Νερά που δεν ρυθμίζουν πλέον τις θερμοκρασίες στο λεκανοπέδιο και βάλτοι που χάθηκαν και πήρανε μαζί τους την πλούσια βιοποικιλότητα του παρελθόντος και την αφθονία των ψαριών.
Η άλλοτε πανέμορφη Παμβώτιδα έγινε παρελθόν και ο ρόλος της για την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας κινδυνεύει να μηδενιστεί. Και εμείς κομπορρημονούμε και προσπαθούμε με λόγια και τυμπανοκρουσίες να κάνουμε όμορφη μια λίμνη που δεν είναι πλέον όμορφη, που δεν τραβάει, που διώχνει τον επισκέπτη, που πνέει τα λοίσθια. Και το άσχημο είναι πως δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε να δούμε, έστω και από το Μιτσικέλι το έντονο φυτοπλαγκτόν που σκεπάζει την Παμβώτιδα. Συνήθισαμε στην μυρωδιά του κλούβιου αυγού που αναδύουν τα νερά της, που συνοδεύει τους επισκέπτες στον δρόμο τους για το νησί.
Τι να σκέπτονται άραγε οι επισκέπτες για την λίμνη και την πόλη μας. Τι έχουν να διηγηθούν σε φίλους και συγγενείς; Θα ξανάρθουν στα Γιάννενα; Γιατί τ’αεροπλάνα του καλοκαιριού περνάνε από το αεροδρόμιο, χωρίς ν’ αφήνουν επισκέπτες για την πόλη; Λείπουν μήπως τα μουσεία, λείπει η Ιστορία, τα καλά ξενοδοχεία, η γιαννιώτικη κουζίνα, οι εκκλησίες, το πανεπιστήμιο; Όλα καλά!
Αυτό όμως που λείπει είναι η γοητεία του κρυστάλλινου νερού, που έγραψε την Ιστορία της Κυρά Φροσύνης, της Κυρά Βασιλικής, που ενέπνεε τους ποιητές, τους ζωγράφους, τους συγγραφείς. Που καλλιεργούσε τις τέχνες, που χάριζε την υγεία στους μικρούς και στους μεγάλους, που έσβυνε το άγχος της ημέρας κολυμπώντας μέχρι τα καλάμια, που έκανε ευχάριστη την επίσκεψη στην μοναδικότητα ενός νησιού απομονωμένου σήμερα. Που έσπαζε το καρπούζι στα παγωμένα νερά της Τραμπάτοβας, που γέμιζε με αρχοντιά τον Γιαννιώτη κι έκανε υπερήφανο τον Νησιώτη για την προσφορά του στην τοπική γαστρονομία.
Αυτό που λείπει σήμερα στα Γιάννενα είναι ο πυρήνας του τουριστικού μηχανισμού, η μεγαλοπρέπεια μιας κορνίζας που θα προβάλλει, που θα τονίζει την μοναδικότητα της τουριστικής ζωγραφιάς των Ιωαννίνων. Βαυκαλιζόμαστε με την ιδέα ενός τουριστικού μοντέλου «365 ημερών» χωρίς αναπτυξιακό προσανατολισμό και αναλυτική αξιολόγηση των πλούσιων αποθεμάτων της Ηπείρου, βασιζόμενοι απλά και μόνον στην προχειρότητα της επισκεψιμότητας τα Σαββατοκύριακα και τις γιορτές. Δεν μπορεί να είναι θετική η προσφορα του τουριστικού κλάδου στην τοπική οικονομία, όταν τα συνολικά έσοδα του τουριστικού τομέα είναι αρνητικά και μόνον ο δείκτης των διανυκτερεύσεων είναι θετικός. Αυτά είναι μηνύματα που θα πρέπει να απασχολήσουν την τοπική οικονομία.
Η τακτική της μεγαλοστομίας έγινε επιστήμη της πολιτικής, που προσπαθεί να αιτιολογήσει το ναυάγιο της ευημερίας στον τόπο, μεγαλοποιώντας την οικονομική κενότητα της βιομηχανίας... των Cafe, ενώ θα έπρεπε να ατενίζεται με σκεπτικισμό η νέκρα της Ανεξαρτησίας, η χωρίς κίνηση Λόρδου Βύρωνος και τα «ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΝΤΑΙ» της άλλοτε σπουδαίας εμπορικής πόλης. Μήπως είναι αιτία για την δεύτερη θέση της Ήπειρου στην ανεργία μόνο η οικονομική κρίση της χώρας, ή είναι και η αρρώστια της πολυγνωσίας που δεν επιτρέπει στους υπεύθυνους της αυτοδιοίκησης να δούνε τις αδυναμίες τους και την έλλειψη ενός συνολικού αναλυτικού σχεδιασμού για τον δύσκολο δρόμο της οικονομικής απογείωσης του τόπου; Κάπως έτσι φαίνεται να είναι, γιατί ακόμη και η παραστατική περιγραφή προβλήματος της λίμνης από τους Λυγγιάδες, όπως «λες και οι αφροί μπροστά στον Μόλο είναι από κάποιον που έριξε στο νερό της λίμνης σαπουνάδες από μπουγάδα» (Κ.Α.) δεν άγγιξε τους υπευθύνους, που παρά τις συνετές επισημάνσεις του τοπικού τύπου, εφαρμόσανε στην λίμνη και μια συνταγή υπερήχων που αντί για γιατρειά, μεγάλωνε το πρόβλημα της έλλειψης του οξυγόνου και της ζωής στον πυθμένα της λίμνης.

* * *
Προεκλογική περίοδος σήμερα με σημαντικές διαπιστώσεις, βλέπετε. Όλοι σχεδόν οι υποψήφιοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες αναγνωρίζουν έστω και τώρα την σπουδαιότητα της λίμνης και όλοι «είναι εδώ και εργάζονται για να αναστρέψουν την δύσκολη κατάστασή της» όπως είπε κάποιος. Υπάρχουν όμως και συνετές επισημάνσεις που τονίζουν την αναγκαιότητα της συνεργασίας «για τα μεγάλα προβλήματα της πόλης, όπως η λίμνη, που χρειάζονται συμμαχίες».
Πως ακούγεται άραγε μια τέτοια λογική στην σημερινή κοινωνία των υποτιμημένων αξιών; Ουτοπία ή μεγαλοϊδεαλισμός; Όπως κι αν λέγεται, ότι κι αν γίνει: «Ο δρόμος της ανταγωνιστικής ιδιαιτερότητας των Ιωαννίνων και η αξιοποίηση των αναπτυξιακών αποθεμάτων της Ηπείρου, περνάνε από την γέφυρα μιας Παμβώτιδας, δομημένης στην φυσιογεωλογική οντότητα της δεκαετίας του εξήντα. Μόνο έτσι θα ξαναβρεί η λίμνη μας το μεγαλείο της». Η εξυγίανσή της δεν είναι έργο απλό, είναι δημιουργία των γενναίων!
ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΣΩΝΙΤΗΣ