Συνταγματικός Μεσαίωνας!

on .

Ένα αιχμηρό σχόλιο αναρτήθηκε στο διαδίκτυο με αφορμή την επιχειρούμενη από τη Βουλή συνταγματική αναθεώρηση: «Η επιχείρηση αναθεώρηση του Συντάγματος -έλεγε το σχόλιο- μας γυρίζει έναν αιώνα πίσω, δηλαδή στο μεσαίωνα».
Αιχμηρό το σχόλιο με αρκετά όμως στοιχεία της πραγματικότητας. Επί μήνες ολόκληρους οι αρμόδιες κομματικές επιτροπές και επί μέρες οι ειδικοί αγορητές στο Κοινοβούλιο, μπροστά σε κενά, κατά κανόνα, έδρανα, εξαντλούσαν τη σοφία τους, με επιχειρήματα -σκοπιμότητας- προασπιζόμενοι ή κατακεραυνώνοντας αντίστοιχα το περιεχόμενο των άρθρων 3 και 16 του Συντάγματος, για θέματα που όλα τα προοδευμένα ευρωπαϊκά κράτη είχαν λύσει από τα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης, με την οποία ουσιαστικά έληξε ο μεσαίωνας στην Ευρώπη. Μας γύριζαν δηλαδή στην εποχή του μεσαίωνα.
Έτσι, όπως έγραψε ο γνωστός συνταγματολόγος καθηγητής Γιώργος Σωτηρέλης, «αυτό που παρακολουθήσαμε δεν ήταν τίποτε άλλο από το χρονικό μιας προεξαγγελθείσας αποτυχίας». Για θέματα ουσιαστικά που αφορούν τη δομή του Πολιτεύματος καμία συζήτηση, κανένα ενδιαφέρον.
Έχω τη γνώμη ότι αυτό δεν έγινε τυχαία. Ο συνταγματικός μεσαίωνας συμπορεύεται με τον πολιτικό μεσαίωνα στον οποίο βρισκόμαστε όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης, με κορύφωμα αυτά που ζούμε -σε όλο το τραγικό τους μεγαλείο- στις μέρες μας. Θυμηθείτε λίγο τη «γκαζόζα» του Φωκά, τους «κουραμπιέδες» της Μεγαλοοικονόμου, τους θρήνους και τους οδυρμούς του Ζουράρι για την «καταστροφή της αρτιμέλειας της ιερής Γαίας Μακεδονίας και τη μετατροπή του Ακέραιου της σωματοψυχής των Μακεδόνων σε σερμάμενο σακατιλικί».
Μόνο που αυτό το «σακατιλίκι» έγινε με τη συμφωνία των Πρεσπών -καλή ή κακή, αυτό θα φανεί κατά τη εφαρμογή της, καθόσον «προς το τελευταίον εκβάν έκαστον των πριν υπαρξάντων κρίνεται»- την οποία συμφωνία υπέγραψε η Κυβέρνηση αυτοβούλως ή κατά παραγγελία, ούτε αυτό για την προκειμένη περίπτωση έχει σημασία, στην οποία ο περί ού λόγος βουλευτής έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης και με δήλωσή του πανομοιότυπη με αυτή άλλων πέντε συναδέλφων του διαβεβαιώνει ότι στηρίζει την Κυβέρνηση μέχρι το τέλος της συνταγματικής της θητείας. Τέτοια φαινόμενα -και άλλα ηχηρά παρόμοια- εντάσσονται, κατά τη γνώμη μου, στη σφαίρα της «πολιτικής σχιζοφρένειας», στην οποία, πριν από χρόνια, ο Παναγιώτης Κονδύλης αποδίδει τις «αιτίες της παρακμής της σύγχρονης Ελλάδας» επιβεβαιώνοντας έτσι πως ο πολιτικός μεσαίωνας, έχοντας την, κατά το Γκαίτε «εκλεκτική συγγένεια» με το συνταγματικό, είναι γνώριμοι συνοδοιπόροι αυτού του τόπου.
Αυτό οφείλεται πρώτα στο ίδιο το αντιπροσωπευτικό -απόλυτα αναγκαίο-σύστημα, για το οποίο ο Ρουσσώ, αναφερόμενος στον αγγλικό λαό της εποχής του, γράφει στο «Κοινωνικό Συμβόλαιο» τα ακόλουθα: «Ο αγγλικός λαός πιστεύει ότι είναι ελεύθερος, αλλά ξεγελιέται πολύ, γιατί ελεύθερος είναι μόνο στη διάρκεια της εκλογής των μελών του Κοινοβουλίου. Από τη στιγμή όμως που θα εκλέξει αυτούς τους αντιπροσώπους, γίνεται σκλάβος, δεν είναι τίποτα». Άλλα υπόσχονται προεκλογικά στους πολίτες και άλλα -τα εντελώς αντίθετα -εφαρμόζουν κατά την άσκηση της εξουσίας.
Οφείλεται έπειτα -και κατά κύριο λόγο- στη φαλκίδευση του πολιτικού συστήματος με καλπονοθευτικούς νόμους της ενισχυμένης αναλογικής -με τα γνωστά μπόνους- που δυναμιτίζουν τη λαϊκή κυριαρχία που είναι κατά το ισχύον Σύνταγμα, «θεμέλιο του Πολιτεύματος», καθώς μετατρέπουν τη λαϊκή μειοψηφία σε κυβερνητική -ανεξέλεγκτη- πλειοψηφία.
Με το εκλογικό σύστημα που ίσχυσε στη χώρα μας κατά τη μεταπολίτευση και με το οποίο θα γίνουν και οι προσεχείς εκλογές οι 50 στους 300 βουλευτές του πρώτου κόμματος -δηλαδή του μπόνους- δεν «αντιπροσωπεύουν ούτε το λαό ούτε το Έθνος» όπως ορίζει το Σύνταγμα. Είναι τα πειθήνια όργανα του κυβερνώντος κόμματος με τα οποία αυτό ανέρχεται και διατηρείται στην εξουσία.
Οφείλεται, τέλος, στο γεγονός ότι το ίδιο καλπονοθευτικό σύστημα, στα πλαίσια της διαπλοκής και της διαφθοράς που το διακρίνει, διατηρεί σε ισχύ φασιστικά διατάγματα -όπως συμβαίνει στην πόλη μας- με τα οποία γυρίζουμε στην εποχή της τουρκοκρατίας, δηλαδή στο συνταγματικό και πολιτικό μεσαίωνα. Και ιδού η απόδειξη:
Το Κληροδότημα Γεωργίου Σταύρου -του ιδρυτή της Εθνικής Τράπεζας- με το οποίο δημιουργήθηκαν στην πόλη μας οι περίφημες Τεχνικές Σχολές και το Ορφανοτροφείο, διοικείται, ακόμα και σήμερα -106 ολόκληρα χρόνια από την «απελευθέρωση» της Ηπείρου από τον τουρκικό ζυγό- από το μητροπολίτη Ιωαννίνων και τους διορισμένους από αυτόν συμβούλους, με «Διοργανισμό» ο οποίος -κρατήστε την αναπνοή σας- «τελεί τη εγκρίσει και υπό την ανωτάτην εποπτείαν της Κυβερνήσεως της Α.Μ. του Σουλτάνου». Ασφαλώς το προσέξατε: Όχι τη εγκρίσει και υπό την ανωτάτην εποπτείαν της Ελληνικής Κυβερνήσεως αλλά του Σουλτάνου. Φαντάζεστε αυτό να το πάρει είδηση ο Σουλτάνος Ερντογάν; Όπως αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ενώ ο χαρακτηρισμός συνταγματικός και πολιτικός μεσαίωνας, με τον οποίο ξεκινήσαμε, για την υπόλοιπη Ελλάδα έχει συμβολικό χαρακτήρα, για την πόλη μας αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Και γι’ αυτό ευθυνόμαστε όλοι μας.
Και επειδή οι πολιτικοί μας πρόσφατα στη Βουλή επικαλέστηκαν και τη βοήθεια της ποίησης για να ισχυροποιήσουν τα επιχειρήματά τους, θα μου επιτρέψετε, κλείνοντας, να υπενθυμίσω την προτροπή του πάντα επίκαιρου και διδακτικού -ιδιαίτερα στις μέρες μας- Καβάφη:
«Κι αν δεν μπορείς
να κάνεις τη ζωή σου
όπως τη θέλεις τούτο προσπάθησε
τουλάχιστον όσον μπορείς
μην την εξευτελίζεις.
ΣΠΥΡΟΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ