Η αλήθεια για την ίδρυση του Ζωγράφειου Οίκου Ευγηρίας...

-  Του ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΣΩΤΗΡΙΑΔΗ

Στο δημοσιευθέν στον «Π.Λ.» της 4/4/19 άρθρο του κ. Χρ. Γκόγκα «αυτή είναι η ιστορία του Ζωγραφείου Οίκου Ευγηρίας» επισημαίνεται η αποφασιστική παρέμβαση του αειμνήστου Κων. Κατσάρη στη διάσωση της διαθήκης της ευεργέτιδος Ελένης Ζωγράφου. Για την πληρέστερη ενημέρωση επ’ αυτού του θέματος, κρίνεται απαραίτητο να αναφερθεί ότι η ίδρυση του Ζωγραφείου Οίκου Ευγηρίας οφείλεται αποκλειστικά σε άλλη ενέργεια, αποφασιστική καθ’ όλα. Αποτέλεσμά της η ανεκτίμητη προσφορά στις πιο ευαίσθητες ομάδες της κοινωνίας μας, αλλά και η διαφύλαξη της βούλησης της διαθέτιδος από τον κίνδυνο διαστρέβλωσης του σκοπού του Κληροδοτήματος.
Πρόκειται για την παρέμβασή μου στο Εφετείο Αθηνών, κατά την εκδίκαση του αιτήματος του Αδελφάτου του Δημοτικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων και του Δήμου Ιωαννιτών για αλλαγή του σκοπού του Ζωγραφείου Κληροδοτήματος. Με την παρέμβασή μου, την οποία συνυπέγραψαν δέκα συμπολίτες μας υποστηρίξαμε, δια του δικηγόρου μου, την ίδρυση Οίκου Ευγηρίας 100 κλινών ως και αναρρωτηρίου για τους πάσχοντες από χρόνια νοσήματα (κατάκοιτοι-ημίπληκτοι).
Το Δ.Σ. του Αδελφάτου του οποίου ήμουν μέλος, διεχειρίζετο το Κληροδότημα και πρότεινε στο Δημοτικό Συμβούλιο Ιωαννίνων την αλλαγή του σκοπού του Κληροδοτήματος με ίδρυση Παιδικού Σταθμού. Διεφώνησα κάθετα, υποστηρίζοντας ότι η ίδρυση Παιδικού Σταθμού είναι υποχρέωση της Πολιτείας και όχι αυτού του Κληροδοτήματος. Κατέθεσα την πρότασή μου για ίδρυση Συγχρόνου Οίκου Ευγηρίας, θεωρών αυτόν πλησιέστερο στη βούληση της διαθέτιδος Ελένης Ζωγράφου, σύμφωνα με το αναγραφόμενό της «αφήνω το ήμισυ της περιουσίας μου στο Δημοτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων για να θεραπεύονται δωρεάν οι πτωχοί».
Η πρότασή μου απορρίφθηκε ομόφωνα από το Δημοτικό Συμβούλιο, το οποίο ομόφωνα αποφάσισε την ίδρυση και λειτουργία Παιδικού Σταθμού και υπέβαλε το σχετικό αίτημα στο Εφετείο Αθηνών, ζητώντας την αλλαγή του σκοπού του Κληροδοτήματος. Όλες οι παρατάξεις συμφώνησαν για την ίδρυση Παιδικού Σταθμού, ίσως για να το παρουσιάσουν ότι ενδιαφέρονται για τις εργαζόμενες μητέρες κατά τις επερχόμενης τότε εκλογές.
Δεν κατόρθωσαν με υπευθυνότητα να διακρίνουν το σωστό και πρέπον, ως και την σοβαρότητα του σκοπού και της βούλησης της διαθέτιδος. Λειτουργούσαν τότε στα Ιωάννινα 8 Παιδικοί Σταθμοί.
Η πρόταση του Δήμου για ίδρυση Παιδικού Σταθμού απερρίφθη από το Δικαστήριο το οποίο απεφάνθη όπως τα περιουσιακά στοιχεία του Κληροδοτήματος διατεθούν για ίδρυση και λειτουργία συγχρόνου Οίκου Ευγηρίας δυναμικότητας 100 κλινών, ως και Αναρρωτηρίου, θεώρησε δε ότι δι’ αυτού εκπληρούται και η βούληση της διαθέτιδος.
Ίσως τα εκτεθέντα δεν εγνώριζε ο αγαπητός κ. Χρ. Γκόγκας. Και βέβαια δεν τα γνωρίζουν οι Γιαννιώτες. Όλοι οι χρηματίσαντες Δήμαρχοι και Πρόεδροι του Ζωγραφείου Κληροδοτήματος το αποσιώπησαν συστηματικά και ουδέποτε αναφέρθηκαν στην καθοριστική συμβολή μου για την ίδρυση του Οίκου Ευγηρίας. Ουδέποτε κληθήκαμε σε εκδηλώσεις του ιδρύματος, ούτε καν στα εγκαίνια! Και βέβαια ουδέποτε έγινε σχετική αναφορά. Η ανιδιοτελής ενασχόλησή μου μ’ αυτό το θέμα, χρονοβόρα και δαπανηρά, υπήρξε για μένα ιδιαίτερη χαρά.
Μεταξύ των περιουσιακών στοιχείων του Κληροδοτήματος, περιλαμβάνετο οικόπεδο 7 στρεμμάτων στην Αθήνα επί της Ιεράς Οδού αξίας κατ’ εκτίμησιν κτηματομεσιτικού γραφείου πλέον των 40 εκατομμυρίων ευρώ. Με την εκποίηση μέρους του οικοπέδου θα μπορούσε να καλυφθεί η δαπάνη ανεγέρσεως του Οίκου Ευγηρίας και του Αναρρωτηρίου με πλήρη εξοπλισμό. Ακόμη και αγοράς οικοπέδου εάν δεν υπήρχε δημοτικό οικόπεδο, που όμως υπήρχε. Το εκτάσεως 12 στρεμμάτων του πρώην Δημοτικού Νοσοκομείου, δίπλα στο Ξενία. Ήτο το καταλληλότερο. Δυστυχώς από έλλειψη υπευθυνότητας, ικανότητας και από εγκληματική αμέλεια των εχόντων την ευθύνη υλοποίησης της αποφάσεως (6446/1982) του Δικαστηρίου, το περιουσιακό αυτό στοιχείο απωλέσθηκε. Απαλλοτριώθηκε το 2006 από τον Δήμο Αθηναίων και δόθηκε αποζημίωση 6 περίπου εκατομμυρίων ευρώ.
Σε έλλειψη ικανοτήτων και οράματος δημιουργίας ενός προτύπου Οίκου Ευγηρίας σε επιλεγμένη και κατάλληλη τοποθεσία, οφείλεται άλλωστε η κατασκευή του μετά 30 χρόνια σε βαλτώδες έδαφος, με έντονα προβλήματα υγρασίας και πλημμυρών των υπογείων χώρων, σε οικόπεδο της δωρήτριας κυρίας Κοτρώτσιου, και χωρίς την ύπαρξη Αναρρωτηρίου. Η ύπαρξη Αναρρωτηρίου είναι απαραίτητη και επιβάλλεται η κατασκευή και λειτουργία του για την ολοκλήρωση του σκοπού του Κληροδοτήματος.
Τον Οκτώβριο 2012 εγκαινιάσθηκε ο Ζωγράφειος Οίκος Ευγηρίας, με 25 τροφίμους, ο αριθμός ανήλθε στους 44 το 2019, έναντι δυναμικότητος 100 κλινών.
Καλόν είναι οι Δήμαρχοι και Πρόεδροι του Ζωγραφείου Κληροδοτήματος να μη επαίρονται και παρουσιάζουν ως δημοτικό έργο τον Ζωγράφειο Οίκο Ευγηρίας, διότι η όλη διαχείριση του Κληροδοτήματος υπήρξε ανεπαρκής, αποτυχημένη και δυστυχώς επιζήμια για την περιουσία του.