Η ίδρυση Εργατικών Συνδικάτων στην Ευρώπη και την Ελλάδα!

Κατά τον 19ο αιώνα αρχίζουν να εμφανίζονται τα συνδικάτα στην Αγγλία, στο Βέλγιο, στη Γερμανία, στη Γαλλία και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
Συγκεκριμένα, σε εθνικό επίπεδο Συνδικαλιστική Ένωση δημιουργήθηκε πρώτη φορά στην Αγγλία το 1834. Στην Αγγλία οι νόμοι που απαγόρευσαν τη δημιουργία συνδικάτων καταργήθηκαν το 1871, στη Γαλλία το 1864, στη Γερμανία το 1869, στην Ιταλία το 1890 και μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα σε όλες σχεδόν τις ανεπτυγμένες χώρες.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, εργατικές οργανώσεις εμφανίζονται από τη δεκαετία του 1870 και μετά. Το 1879 ξεσπούν οι πρώτες απεργίες από τους εργάτες ξύλου των ναυπηγείων της Σύρου, στην Ερμούπολη. Τον ίδιο χρόνο οργανώνονται και κατέρχονται σε απεργία οι εργάτες των Βυρσοδεψείων της Σύρου.
Προς τα τέλη του 19ου αιώνα και αρχές του 20ου αιώνα, αρχίζει να αναπτύσσεται το Ελληνικό Συνδικαλιστικό Κίνημα. Εν τω μεταξύ, η Βιομηχανία κάνει εκείνη την εποχή τα πρώτα της βήματα…
Αρχίζουν να ιδρύονται στην Αθήνα τα πρώτα σωματεία. Το πρώτο από αυτά είναι των Τυπογράφων, οι οποίοι το 1882 δημιούργησαν τον «Εργατικό Σύνδεσμο Τυπογράφων». Ακολούθησε η ίδρυση και άλλων σωματείων. Το 1894 οργανώνεται, ουσιαστικά, η πρώτη Εργατική Πρωτομαγιά.
Το 1908 ιδρύεται ο Σύνδεσμος των Εργατικών Τάξεως της Ελλάδας (ΣΤΕΤ) από την σοσιαλιστική Πλάτωνα Δρακούλη. Την ίδια χρονιά, ιδρύεται και το πρώτο Εργατικό Κέντρο στην Ελλάδα: Το Εργατικό Κέντρο Βόλου.
Στις 26 Δεκεμβρίου του 1910 ιδρύεται το Εργατικό Κέντρο Αθήνας από τέσσερα σωματεία: Των ραπτών, των μαρμαρογλυπτών, των λατόμων και των τυπογράφων, ενώ το 1909 ιδρύεται η Φεντερασιόν, στη Θεσσαλονίκη. Ήταν πολιτικο-συνδικαλιστική σοσιαλιστική εργατική οργάνωση ομοσπονδιακής μορφής, όταν η Θεσσαλονίκη υπαγόταν ακόμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Αυτή λειτούργησε έως το 1918, όταν μαζί με άλλες σοσιαλιστικές οργανώσεις ίδρυσε το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ), το 1918 –πρόδρομος του ΚΚΕ- καθώς επίσης συνέβαλε στη δημιουργία της ΓΣΕΕ, το ίδιο έτος. Πρωτεργάτης της Φεντερασιόν ήταν ο Εβραϊκής καταγωγής Αβραάμ Μπεναρόγια. Το δε 1912 συγκροτείται το Εργατικό Κέντρο Πειραιά, ενώ το 1914 αναγνωρίζεται το δικαίωμα σύστασης σωματείων.
Τα Εργατικά Κέντρα
Παρά τον πολλαπλασιασμό των σωματείων, μεγάλο μέρος της εργατικής τάξης παρέμεινε εκτός των εργατικών οργανώσεων. Την ανάγκη της εργατικής τάξης για οργάνωση ιδιαίτερα σε τοπικό επίπεδο, προσπάθησε να καλύψει η δημιουργία των Εργατικών Κέντρων.
Το πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξαν τότε τα Εργατικά Κέντρα φαίνεται από το γεγονός ότι οι περισσότερες Ομοσπονδίες ιδρύθηκαν μετά την ίδρυση της ΓΣΕΕ, το 1958.
Στις 16 Αυγούστου το 1916 ο συνδικαλιστής Κων. Σπέρας που φτάνει από την Αθήνα στη Σέριφο, οργανώνει απεργία των εργατών στα μεταλλεία, με αιτήματα την οκτάωρη εργασία και αύξηση του ημερομισθίου.
Η απεργία στην οποία συμπαραστάθηκαν και χίλιοι περίπου κάτοικοι του νησιού, συνοδεύτηκε από βίαιες συγκρούσεις των εργατών με τη Χωροφυλακή, με συνέπεια να σκοτωθούν 4 εργάτες και 3 χωροφύλακες. Τελικά τα αιτήματα των εργατών έγιναν δεκτά.
Το 1917 ιδρύεται το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης και από τις 21 έως 28 Οκτωβρίου 1918 ιδρύεται η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ).
Στις 4 Νοεμβρίου 1918 ιδρύεται το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ), το οποίο το 1924 μετονομάστηκε σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος (ΚΚΕ).
Η πρώτη Νομοθεσία
Η κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου λαμβάνει αρκετά μέτρα για την ανάπτυξη της βιομηχανικής και της αγροτικής παραγωγής, τροποποιεί το Σύνταγμα, παρέχει ελευθερίες και διαμορφώνει για πρώτη φορά μια σημαντική εργατική νομοθεσία.
Η εργατική νομοθεσία, η οποία θα αφορά όλους τους κλάδους, άρχισε να υπάρχει στην Ελλάδα από το 1910. Συγκεκριμένα, το 1909 ψηφίζεται ο Νόμος 3455 που καθιερώνει την Κυριακή αργία και το 1911 ο Νόμος «περί υγιεινής και ασφαλείας των εργατών και περί ωρών εργασίας».
Από το 1914 ως το 1920 μειώνεται κατά δύο ώρες ο χρόνος εργασίας, δηλαδή από σχεδόν 11 ώρες σε 9 ώρες ημερησίως. Το 1912 συστήνεται η Επιθεώρηση Εργασίας, για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας.
Το 1914 ψηφίζεται ο νόμος «περί ευθύνης προς αποζημίωσην των εξ ατυχήματος παθόντων εργατών και υπαλλήλων», καθώς επίσης και ο Νόμος «περί σωματείων», ο οποίος κατοχυρώνει το δικαίωμα του «συνεταιρίζεσθαι» για τους εργάτες.
Πρέπει να υπογραμμισθεί ότι ποτέ η εργατική τάξη και οι οργανώσεις της δεν ήλθαν σε σύγκρουση με το αγροτικό κίνημα. Παράδειγμα: Κατά τη διάρκεια της αγροτικής εξέγερσης στο Κιλελέρ, το Εργατικό Κέντρο Βόλου πρόσφερε σημαντική βοήθεια σε υλικό και ανθρώπινο δυναμικό.