«Τίτλοι τέλους» και επίσημα για την Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς

on .

BELLA EKDHLOSH

• Μετά από 111 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, με εκπαιδευτική και εθνική προσφορά, μπήκαν τίτλοι τέλους στην Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς, η οποία τα 16 τελευταία χρόνια λειτουργούσε ως Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία, καθώς μαζί με εκείνη της Θεσσαλονίκης καταργήθηκαν, σύμφωνα με απόφαση του υπουργείου Παιδείας. 

Η «αυλαία» για τη Βελλά έπεσε με την τελετή απονομής πτυχίων σε 41 αποφοίτους της Ακαδημίας της, οι οποίοι ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους στην Ιερατική και στην Εκκλησιαστική Μουσική και Ψαλτική. Η τελετή έγινε παρουσία του Μητροπολίτη Ιωαννίνων Μάξιμου, ο οποίος αντέδρασε έντονα στην απόφαση του για κλείσιμο της Σχολής. 

111 χρόνια μετά…

Από το 1911, που πρωτοξεκίνησε, μέχρι και τώρα που καταργήθηκε, η Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς υπήρξε ένας χώρος διδαχής, ο ζωντανός λύχνος, ο νους και η καρδιά της Ορθόδοξης παιδείας στην ευρύτερη περιοχή.

Λειτουργούσε στους χώρους της περιώνυμης Μονής Βελλάς, που ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα μ.Χ. και ανακαινίστηκε σε μεγάλο βαθμό το έτος 1745 όπως μαρτυρεί η επιγραφή πάνω ακριβώς από την είσοδο του καθολικού της. Στο ναό της Μονής, που είναι τρίκλιτη βασιλική με υπερυψωμένο το κεντρικό κλίτος, δεσπόζει η  θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Βελλαϊτίσσης, που είναι η προστάτης της Βελλάς.

 Με σημαντικό έργο

Η Μονή Βελλάς πρόσφερε σημαντικό πνευματικό έργο την περίοδο της Τουρκοκρατίας στην περιοχή της Ηπείρου, ενώ την εποχή του Αλή πασά ερημώθηκε και απαλλοτριώθηκε μεγάλο μέρος της περιουσίας της, για να ξανανθίσει στις αρχές του 20ου αι. ως Εκκλησιαστική Σχολή. 

Ωστόσο, η φωνή του παρελθόντος, η παράδοση και η λαμπρή πορεία του εκπαιδευτικού ιδρύματος, θα διαφυλάξουν τις περγαμηνές του, παρά την παύση λειτουργίας του.

Η Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς Ιωαννίνων δημιουργήθηκε από το Μητροπολίτη Βελλάς και Κονίτσης, μετέπειτα Μητροπολίτη Ιωαννίνων και κατόπιν Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σπυρίδωνα Βλάχο και λειτούργησε αρχικά ως Ιεροδιδασκαλείο, με σκοπό τη μόρφωση ιερέων και διδασκάλων για την εξυπηρέτηση, κατά κύριο λόγο, των περιοχών της Ηπείρου. 

Φάσεις λειτουργίας

Διένυσε τα 107 χρόνια ύπαρξής της τις εξής φάσεις: Ιερατική Σχολή από το 1911 ως το 1924, με τετραετές πρόγραμμα σπουδών (τύπος Ιεροδιδασκαλείου). Αγροτικό Ιεροδιδασκαλείο από το 1927 ως το 1939, με πενταετές πρόγραμμα σπουδών. Ιεροδιδασκαλείο από το 1939 ως το 1977, με εξαετές πρόγραμμα σπουδών. Εκκλησιαστική Παιδαγωγική Ακαδημία από το 1977 ως το 1989, με τριετές πρόγραμμα σπουδών. Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς από το 1993 ως το 2006, με τριετές πρόγραμμα σπουδών (και από το 2001 ως το 2006, με έξι εξάμηνα σπουδών, επιπέδου Τ.Ε.Ι.). 

Τέλος, λειτούργησε ως Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Βελλάς Ιωαννίνων από το 2006 ως το 2022, με οκτώ εξάμηνα σπουδών πανεπιστημιακού επιπέδου και με δύο κατευθύνσεις: α) Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών, και β) Πρόγραμμα Εκκλησιαστικής Μουσικής και Ψαλτικής.

Μόρφωση και ήθος

Το εκκλησιαστικό παιδαγωγικό έργο της Σχολής Βελλάς έχει εκπληρωθεί, στη διαδρομή του χρόνου, ανάμεσα σε πολλές δοκιμασίες και ποικίλες αντιξοότητες. Ένα έργο, που νοηματοδότησε τις ανθρώπινες αξίες, γιατί διαχρονικός σκοπός της Σχολής ήταν η παιδεία ως ηθικό αγαθό.

Η πορεία της διαλάμβανε δύο στοιχεία άρρηκτα μεταξύ τους συνδεδεμένα, τη μόρφωση και το ήθος, την επιστήμη και την αρετή. Το αποτέλεσμα της διδασκαλίας και της μάθησης στη Σχολή Βελλάς ήταν εξαιρετικό. Όχι μόνο στο πεδίο των γνώσεων και δεξιοτήτων, που μπορούν με κάποιο τρόπο να αξιολογηθούν, αλλά και σε παραμέτρους, που δεν είναι εύκολο να μετρηθούν, που, όμως, αποτελούν την πεμπτουσία της παιδείας. Πρόκειται για το επίπεδο της ψυχικής καλλιέργειας των σπουδαστών, στη βάση της ελληνοχριστιανικής ταυτότητας.

Πλέον δεν θα υπάρχει η Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς ως εκπαιδευτικό ίδρυμα, αλλά η λαμπρή ιστορία της δεν πρόκειται ούτε να ξεχαστεί, ούτε να διαγραφεί, γιατί σημάδεψε και είναι φωλιασμένη στις καρδιές αμέτρητων ανθρώπων, που πέρασαν από εκεί στο διάβα του χρόνου και έγιναν στη συνέχεια επίλεκτα στελέχη είτε της Εκκλησίας είτε της κοινωνίας, ανελισσόμενοι σε διάφορους επαγγελματικούς τομείς. 

π. Ηλίας Μάκος