• Δεν προκαλεί πλέον καμία έκπληξη η αλλοπρόσαλλη στάση του Αλβανού Πρωθυπουργού Έντι Ράμα απέναντι σε ζητήματα κυρίως εξωτερικής πολιτικής και ειδικά όταν αφορούν τις ελληνοαλβανικές σχέσεις οι οποίες κατά καιρούς περνούν από… σαράντα κύματα!
Ο Αλβανός ηγέτης από την μία μπορεί να μιλά με θερμά λόγια, ακόμη και με θαυμασμό (!) για την Ελλάδα και την Κυβέρνησή της και από την άλλη με την στάση του να αποδεικνύει το ακριβώς αντίθετο: να υποσκάπτει κάθε προσπάθεια εξεύρεσης λύσεων σε θέματα που απασχολούν τις δυο χώρες, όπως είναι η οριοθέτηση της ΑΟΖ.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αμφιλεγόμενης στάσης που συχνά επιδεικνύει ο Έντι Ράμα, η πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα με αφορμή την συμμετοχή του στο συνέδριο του Economist, που είχε την ευκαιρία να συναντηθεί και με τον Κ. Μητσοτάκη. Μάλιστα, λίγο πριν αναχωρήσει από τη χώρα μας, παραχώρησε συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Mega και τον δημοσιογράφο Γιάννη Μούτσο (μεταδόθηκε το πρωί του Σαββάτου), δηλώνοντας υπερήφανος που είναι φίλος του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, ενώ ταυτόχρονα εκθείαζε τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη και τον Υπουργό Εξωτερικών Ν. Δένδια!

Σε… δύο βάρκες!
Όσον αφορά την κρίση μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας ο Έντι Ράμα με διπλωματικό τρόπο επιχείρησε να κρατήσει ίσες αποστάσεις χαρακτηρίζοντας σπουδαίους άνδρες (!) τόσο τον Ερντογάν, όσο και τον Μητσοτάκη, ενώ αρνήθηκε κάθε εμπλοκή της Τουρκίας στην απόρριψη της συμφωνίας του 2009 για την ΑΟΖ, αν και τον εξ Ανατολών δάκτυλο στην υπόθεση έχουν παραδεχθεί Τούρκοι αξιωματούχοι, περιγράφοντας μάλιστα το παρασκήνιο εκείνης της εποχής. «Είμαι περήφανος που είμαι φίλος του Ερντογάν. Ποτέ δεν προσπάθησε να μου πει οτιδήποτε για το θέμα αυτό...», ήταν η απάντηση του Αλβανού Πρωθυπουργού.
Για μια ακόμη φορά αποδεικνύεται ότι ανάλογα στη χώρα που βρίσκεται ο Αλβανός ηγέτης προσαρμόζει και την αλλοπρόσαλλη πολιτική του, η οποία βεβαία απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα.
Γιατί, πώς αλλιώς μπορεί κανείς να ερμηνεύσει το γεγονός ότι ενώ εδώ στην Ελλάδα ζουν και εργάζονται 1 και πλέον εκατομμύριο Αλβανοί -αποτελώντας το κύριο στήριγμα της Αλβανικής οικονομίας- ο Ράμα εκθειάζει τον Ερντογάν που έφθασε αυτές τις μέρες να απειλεί ακόμη και με πόλεμο την Ελλάδα!
Ακολουθούν τα κύρια σημεία της συνέντευξης του Αλβανού Πρωθυπουργού στο Mega, από τα οποία μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι ο Έντι Ράμα βαδίζει με το σκεπτικό «μια στο καρφί και μια στο πέταλο», δηλαδή «είπα – ξείπα», όλοι καλοί και φίλοι, αλλά προσφιλέστερος όλων ο ομόθρησκός του Τούρκος Πρόεδρος…

Τα βασικά σημεία…
Ερ. Πίσω στο 2009 υπήρξε μια παρόμοια συμφωνία (με αυτή της Ιταλίας) μεταξύ Αλβανίας και Ελλάδας για την ΑΟΖ. Ωστόσο, αυτή δεν επικυρώθηκε εξαιτίας του Αλβανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ποια καθεστώς επικρατούσε τότε και που βρισκόμαστε σήμερα;
Απ. Ράμα: Μετά την συμφωνία, υπήρξαν ορισμένες κοινωνικές ομάδες οι οποίες εξέφρασαν τον έντονο προβληματισμό τους, υποστηρίζοντας ότι η συμφωνία δεν ήταν σωστή. Εκείνη την εποχή ήμουν επικεφαλής της αντιπολίτευσης και αποφασίσαμε να θέσουμε το ζήτημα στο συνταγματικό δικαστήριο, αντί αυτό να γίνει θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης, όπως είθισται στα Βαλκάνια, όταν παρουσιάζεται η ευκαιρία να συμπεριφερθεί κανείς «πατριωτικά», υπονομεύοντας με αυτόν τον τρόπο την έννοια του πατριωτισμού. Το δικαστήριο αποφάσισε ότι η συμφωνία δεν ήταν σωστή... Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η συμφωνία ήταν επιζήμια για τα εθνικά μας συμφέροντα. Από τότε μπήκαμε στην φάση των διαφωνιών, και έπειτα του διαλόγου. Τώρα οφείλω να πω πως εκπλήσσομαι θετικά από την ελληνική κυβέρνηση, τον πρωθυπουργό κύριο Μητσοτάκη και τον υπουργό εξωτερικών κύριο Δένδια, γιατί είναι εκπληκτικοί άνθρωποι, με ανοιχτή καρδιά και με την θέληση να προχωρήσουν, χωρίς κρυφή ατζέντα και την φιλοδοξία να φέρουν τις σχέσεις των χωρών στο ίδιο επίπεδο των σχέσεων των λαών, οι οποίες είναι εξαιρετικές…
Ερ.: Την περίοδο που η Ελλάδα υπέγραψε αυτή τη συμφωνία, η Αλβανία την χαιρέτησε, γεγονός που αποτέλεσε έκπληξη να βλέπει κανείς την Αλβανία να καλωσορίζει την συμφωνία, όταν στο παρελθόν σε μια ανάλογη περίπτωση, η συμφωνία δεν είχε υπογραφεί, εξαιτίας του Συνταγματικού δικαστηρίου της Αλβανίας. Πρόκειται για συγκρουόμενες καταστάσεις… Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
Απ. Ράμα: Δεν χαιρετήσαμε καμία συμφωνία. Απλά περάσαμε μέσα από μια παράλογη τυπική Βαλκανική και κλασική εμπειρία ψεύτικου πατριωτισμού, η οποία τροφοδότησε την πιο ακραία μορφή φωτιάς, μετά την ομιλία του πρωθυπουργού σας στο κοινοβούλιο, κατά την συζήτηση των συμφωνιών με την Ιταλία και την Αίγυπτο για τις θαλάσσιες ζώνες. Έγινε συζήτηση για το δικαίωμα της χώρας να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα στα 12 μίλια, το οποίο βασίζεται στην διεθνή συνθήκη του Μοντέγκο Μπει.
Κάθε χώρα που έχει πρόσβαση στη θάλασσα έχει το δικαίωμα και δεν είναι κάτι που διαπραγματεύεσαι ή ρωτάς τους άλλους για να επεκτείνεις τα ύδατά σου, όπου αυτό είναι εφικτό. Όπου αυτό είναι αδύνατο, οι χώρες θα πρέπει να έρθουν σε συμφωνία, ενώ η περίπτωση μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας είναι ιδιαίτερη, γιατί και οι δυο χώρες δεν μπορούν να προχωρήσουν στην επέκτασή τους μονομερώς, χωρίς την μεταξύ τους συμφωνία, γιατί φυσικά κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατόν. Βρισκόμαστε δίπλα ο ένας στον άλλο, δεν μπορούμε να κάνουμε πράγματα μονομερώς ή δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς να συνειδητοποιούμε και να σεβόμαστε το γεγονός ότι ο άλλος βρίσκεται δίπλα μας.
Πρέπει να φτάσουμε σε συμφωνία και είμαι πεπεισμένος ότι θα βρούμε τη λύση. Είχα πάντοτε την άποψη ότι δεν έπρεπε να επιτρέψουμε αυτό να γίνει βορά του ψεύτικου πατριωτισμού και των ανόητων τρελών εθνικιστών εδώ και εκεί, ενώ θα μπορούμε να επιτύχουμε μια συμφωνία βασισμένη στη καλή πίστη θέτοντας το ζήτημα σε ένα διεθνές δικαστήριο με ένα αντικειμενικό αποτέλεσμα και να ζήσουμε όλοι ειρηνικά από εκεί και έπειτα. Ήταν κάτι που επανειλημμένα μοιράστηκα με τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Εξωτερικών…

Για την ελληνοτουρκική κρίση
Ερ.: Ποια είναι η άποψη της Αλβανίας στο ζήτημα της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και της παρούσας κρίσης με το Oruc Reis στην Ανατολική μεσόγειο;
Απ. Ράμα: Η άποψή μου είναι πολύ απλή. Η Ελλάδα και η Τουρκία είναι αρκετά ώριμες να λύσουν το θέμα μόνες τους. Δεν χρειάζονται την άποψη της Αλβανίας ή οποιουδήποτε άλλου για το ζήτημα αυτό. Κάθε μια από τις χώρες έχει την δική της άποψη, οι οποίες προφανώς συγκρούονται, ωστόσο και οι δυο τους, έχουν τόσα πολλά να κερδίσουν από την επίλυση του ζητήματος και την μεταξύ τους καλή συνύπαρξη, με τέτοιο τρόπο που μπορεί να βοηθήσει τόσο τους πολίτες όσο και τις χώρες να συνυπάρχουν με ειρήνη και αρμονία. Η Τουρκία είναι κρίσιμη για την ασφάλεια της Ευρώπης.
Η Ελλάδα είναι σημαντική για την ασφάλεια της Ευρώπης. Η Τουρκία είναι ο μεγαλύτερος και πιο κοντινός φίλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Τουρκία είναι το απέναντι ευρωπαϊκό σύνορο. Όλα τα στοιχεία συνηγορούν ότι Ελλάδα και Τουρκία θα πρέπει να συνευρεθούν, να το λύσουν μεταξύ τους και να συνυπάρξουν στο μέλλον…

Για την ελληνική μειονότητα
Ερ.: Υπάρχουν Έλληνες που ζουν στην Βόρεια Ήπειρο ή στην Αλβανία αν προτιμάτε…
Απ. Ράμα: Προτιμάω το «Αλβανία…»
Ερ.: Υπάρχουν ισχυρισμοί πως τα δικαιώματά τους καταπατώνται και πως δεν τους επιτρέπεται ο αυτοπροσδιορισμός…
Απ. Ράμα: Δεν είναι αληθές αυτό… Πρέπει να κατανοήστε ότι εργαζόμαστε τώρα σε ένα νέο σχέδιο νόμου για τις μειονότητες και πρέπει να πω ότι πρόκειται για έναν υπόδειγμα νόμου βασισμένο στις οδηγίες του Συμβουλίου της Ευρώπης. Προχωρήσαμε σε βελτιώσεις όχι γιατί κάποιος μας ζήτησε να το κάνουμε, ούτε γιατί είμαστε υποχρεωμένοι. Ο παλιός νόμος ήταν ελλιπής και τον βελτιώσαμε, γιατί υπάρχει μεγάλη ευκαιρία να αφήσουμε στις επόμενες γενιές μια κληρονομιά και μια διαθήκη ενός θησαυρού. Όταν ζεις με άλλους στο ίδιο σπίτι, όπου αναμειγνύονται πολιτισμοί, εμπειρίες και παραδόσεις γίνεσαι πιο πλούσιος.
Τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία είναι το ίδιο κοινά με τα ζητήματα που αντιμετωπίζει όλη η χώρα. Κληρονομήσαμε ένα χάος με τα περιουσιακά ζητήματα. Αν ρωτήσετε κάποιον πολίτη από την βόρεια έως τη νότια Αλβανία -ανεξάρτητα από την αλβανική ή άλλη εθνικότητα- θα σας πει ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα, είναι τα περιουσιακά δικαιώματα, εξαιτίας της μετά το ‘90 περιόδου…