Η Ελλάδα δεν μπορεί να θρέψει τα παιδιά της…
Η ανεργία και η φτώχεια στέλνουν ξανά τους Ηπειρώτες στη Γερμανία!
Δραστήριοι νέοι, με γνώσεις και θέληση για δουλειά και δημιουργία, αναζητούν καλύτερη τύχη στη χώρα που τη δεκαετία ’60-’70 ομαδικά μετανάστευαν οι συμπατριώτες μας
• Τις δεκαετίες του 1960 και το 1970 υπήρξε ομαδική μετανάστευση Ηπειρωτών στη Γερμανία. Τότε έβρισκαν εύκολα εργασία και με πολύ κόπο δημιουργούσαν περιουσίες.
Στα χρόνια της κρίσης, μέχρι και σήμερα, έχουν φύγει εκατοντάδες άτομα, κυρίως νέοι, από το μικρό τόπο, για να αναζητήσουν καλύτερες συνθήκες ζωής στη Γερμανία.
Χαρακτηριστικά της κατάστασης που επικρατεί σήμερα στην αγορά εργασίας, η οποία αναγκάζει πολλούς Έλληνες να επιλέξουν τον δρόμο της ξενιτιάς, είναι τα πρόσφατα στοιχεία έρευνας που δημοσιοποίησε η Ομοσπονδιακή
τιστική Υπηρεσία (Destatis).
Κατά χιλιάδες…
Σύμφωνα με αυτά προκύπτει μεγάλη αύξηση του αριθμού των Ελλήνων μεταναστών κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, αφού το 2009 τη χρονιά δηλαδή που ξέσπασε η κρίση στην Ελλάδα, ο αριθμός των ανθρώπων με ελληνικές ρίζες στη Γερμανία ανέρχονταν στις 341.000. Το 2017, εννέα χρόνια αργότερα, ο αριθμός τους αυξήθηκε κατά 28% στις 438.000. Με άλλα λόγια, η χειροτέρευση της οικονομικής κατάστασης στη χώρα μας ανάγκασε περίπου 100.000 Έλληνες να μεταναστεύσουν στη Γερμανία.
Το παλεύουν…
Όμως ούτε τώρα η ανεύρεση εργασίας είναι εύκολη, εκτός αν πρόκειται για επιστήμονες ή για υπαλλήλους σε ελληνικά εστιατόρια, ούτε οι απολαβές μεγάλες. Ωστόσο μπορεί κάποιος να ζήσει σχετικά αξιοπρεπώς.
Επιστήμονας από τη Θεσπρωτία, που εγκαταστάθηκε πρόσφατα στη Γερμανία, αναφέρει: «Η απόφαση ήταν τόσο δύσκολη για μένα, αλλά, δυστυχώς, η ανεργία, δεν μου άφησε άλλη λύση. Λέω δυστυχώς, γιατί είναι πραγματικά κρίμα, νέα άτομα, δραστήρια, με γνώσεις και θέληση για δημιουργία να φεύγουν, γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί να τα εκμεταλλευτεί, όπως ξέρουν να κάνουν πολύ καλά στο εξωτερικό. Μπορώ να πω ότι, παρότι δεν λείπουν τα προβλήματα, είμαι ικανοποιημένος στη Γερμανία».
Τα προβλήματα…
Τα προβλήματα είναι, πρώτον, η γλώσσα. Δεύτερον, μερικοί, επειδή δεν γνωρίζουν τη γλώσσα μπαίνουν σε ελληνικές κουζίνες, όπου, όπως λένε, δεν πληρώνονται καλά. Δε λείπουν και αυτοί, που αντιμετωπίζουν στη δουλειά τους ή και από τις γερμανικές αρχές προκαταλήψεις, ειρωνεία, ακόμη και ρατσισμό. Η Δέσποινα Παπαδημητράτου, που εργάζεται πάνω από δέκα χρόνια ως ψυχολόγος στο Βερολίνο, αναφέρει χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιας συμπεριφοράς: «Χτυπάει το τηλέφωνό τους και τους λένε μην το σηκώνεις γιατί είναι ο Τσίπρας και θέλει να σου πάρει λεφτά. Ή μετά ζητούν να πάρουν την άδεια για να πάνε στην Ελλάδα και τους λένε, γιατί, εδώ δουλεύεις και βγάζεις τα λεφτά σου και θα πας να τα χαλάσεις στην Ελλάδα; Ή ακόμη όταν αρρωστήσουν τους θεωρούν τεμπέληδες». Αρκετοί δυσκολεύονται να χειριστούν τέτοιες καταστάσεις, αρρωσταίνουν, παρουσιάζουν ψυχικά συμπτώματα.
Τη δεκαετία ’60 – ’70!
«Σύμβαση Περί Επιλογής και Τοποθετήσεως Ελλήνων εργατών εις γερμανικάς επιχειρήσεις», 30 Μαρτίου του 1960. Αυτό ήταν το ξεκίνημα της πιο έντονης μετανάστευσης, που βιώθηκε όσο καμία άλλη, όπως ανέφερε σε σχετικό αφιέρωμά του το ΑΠΕ. Δύσκολα τα μεταπολεμικά χρόνια στη χώρα μας, με τα χωριά να ερημώνουν από την εσωτερική μετανάστευση προς τις μεγαλουπόλεις, λόγω της φτώχειας και της ανεργίας. Αλλά κι εκεί, λύση δεν υπήρχε. Η Ελλάδα δεν μπορούσε να θρέψει τα παιδιά της. Έτσι, η υπογραφή της ελληνογερμανικής Σύμβασης, αποτέλεσε μία «μεγάλη ευκαιρία» και για χιλιάδες Ηπειρώτες, που παρά την τρομερή εμπειρία της γερμανικής κατοχής και τον μεγάλο αριθμό των θυμάτων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα, ξεκίνησαν για τη Γερμανία, αναζητώντας το νέο, το καλύτερο, το αναγκαίο. Οι Γερμανοί τούς θεωρούσαν τότε προσωρινούς, φιλοξενούμενους εργάτες, «τεμάχια», όπως τους χαρακτήριζαν τα γερμανικά εργοστάσια και τα ανθρακωρυχεία, όταν ζητούσαν εργατικά χέρια από την Ελλάδα και αλλού.
Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού
Η προσωρινότητα έγινε, τελικά, μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα. Πολλοί από τους πρώτους μετανάστες, έχοντας συνταξιοδοτηθεί, επέστρεψαν στα χωριά τους. Δεν είναι λίγοι, όμως, εκείνοι που έμειναν στη Γερμανία, για να είναι κοντά στα παιδιά και τα εγγόνια τους, στη δεύτερη πια πατρίδα. Χαρακτηριστικό είναι ένα στιχάκι ανώνυμου μετανάστη: «Τώρα που την πήρες την πολυπόθητη σύνταξή σου γιατί δεν επιστρέφεις στην πατρίδα, την Ελλάδα; Τότε που ήθελα δεν μπορούσα. Τώρα που μπορώ, δεν θέλω. Η νοσταλγία μου αρκεί».
«Ευλογία του Θεού», αποκάλεσαν πολλοί τη μετανάστευση στη Γερμανία, καθώς δεν έβλεπαν άλλη διέξοδο. Άλλοι την ονόμασαν «κατάρα του Θεού» και «σύγχρονο σκλαβοπάζαρο». Αυτή ήταν η μεγάλη «έξοδος», με μία μόνο βαλίτσα στο χέρι, γεμάτη «όνειρα και ελπίδες», για μία καλύτερη τύχη, για ένα νέο μέλλον.
Και η ιστορία επαναλαμβάνεται, όχι ως φάρσα, αλλά ως τραγική πραγματικότητα…
H.M.
