Σε Ζαγόρι και Κόνιτσα για πέντε μέρες 86 σπουδαστές του Ε.Μ.Π. και 26 Ευρωπαίοι…

Η ΗΠΕΙΡΟΣ «ΔΙΔΑΣΚΕΙ» ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ!

- Μελετούν και επεξεργάζονται επιστημονικό υλικό από παραδοσιακούς  οικισμούς, εξετάζοντας την τεχνική ιστορικών κτισμάτων…

- Ουσιαστική η προσφορά τους στην καταγραφή της ιστορίας μας

ARXITEKTONES BITSA

• Ανεξάντλητη πηγή γνώσης και εικόνων πάνω στην πολιτιστική μας κληρονομιά αποτελεί αναμφίβολα η περιοχή του Ζαγορίου, γνωστή για την μοναδική παραδοσιακή αρχιτεκτονική της, το εντυπωσιακό φυσικό τοπίο, τα πέτρινα γεφύρια, τα επιβλητικά φαράγγια...
Κάθε χωριό με τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, εντυπωσιάζει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι αποτελεί κορυφαίο προορισμό της χώρας, προσελκύοντας και πολλούς ξένους τουρίστες, που γοητεύονται από την μοναδικότητα του τοπίου.
Η περιοχή του Ζαγορίου όμως δεν είναι μόνο προορισμός αναψυχής, αλλά συχνά προσελκύει ερευνητές, που μελετούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής, μέσα από διάφορα προγράμματα – και ευρωπαϊκά – συμβάλλοντας ουσιαστικά στην καταγραφή και τη διάσωση της ιστορίας μας.
Σπουδαστές του Ε.Μ.Π.
Αυτές τις μέρες στην Ήπειρο φιλοξενούνται 86 σπουδαστές, πέντε καθηγητές και δυο μεταπτυχιακοί/υποψ. διδάκτορες της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου για τη μελέτη οικισμών, στο πλαίσιο του μαθήματος «Αρχιτεκτονική Ανάλυση Παραδοσιακών Κτηρίων και Συνόλων». Μαζί τους βρίσκονται και 26 φοιτητές από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια μέσω προγραμμάτων ανταλλαγής, γεγονός που καθιστά ευρύτερα γνωστή τη σημασία και τις αξίες της Αρχιτεκτονικής μας Κληρονομιάς.
Η περιοχή μελέτης εντοπίζεται στους Δήμους Ζαγορίου (Μονοδένδρι, Βίτσα, Τσεπέλοβο, Καπέσοβο, Κουκούλι) και της γειτονικής Κόνιτσας (Πυρσόγιαννη, Μοναστήρι, Δροσοπηγή), ενώ ας σημειωθεί ότι αντίστοιχες εργασίες, οι οποίες είναι ήδη αναρτημένες στη βάση δεδομένων, της Σχολής έγιναν πέρυσι για οικισμούς του Δήμου Ζίτσας (Κληματιά, Εκκλησοχώρι) και του Δήμου Κόνιτσας (Γανναδιό, Μόλιστα, Καστανέα).
Την παρουσία των φοιτητών και των καθηγητών στηρίζει η Περιφέρεια Ηπείρου, με την συνεργασία των Δήμων Ζαγορίου και Κόνιτσας, καθώς και του Ριζαρείου Ιδρύματος και της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών Αθήνας, οι οποίοι φιλοξένησαν έναν αριθμό σπουδαστών στους ξενώνες τους.
Γίνεται καταγραφή…
Αντικείμενο του μαθήματος, για το οποίο πραγματοποιήθηκε το εκπαιδευτικό αυτό ταξίδι, είναι η αναγνώριση και η συστηματική, αναλυτική διερεύνηση και αξιολόγηση παραδοσιακών οικιστικών συνόλων και της δομικής τους συγκρότησης.
Βασικό στόχο, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Ε.Μ.Π., αποτελεί η διερεύνηση των στοιχείων που καθορίζουν τη δομή, τη μορφή, την κατασκευή και τον ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό τους χαρακτήρα. Επιχειρείται η καταγραφή των παραδοσιακών ιστορικών κτισμάτων που συγκροτούν το οικιστικό σύνολο και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, οι αλλοιώσεις που έχουν υποστεί, η επισήμανση των κτηρίων αναφοράς του οικισμού, καθώς και η προσέγγιση της δομικής συγκρότησης των κτισμάτων. Όλα τα παραπάνω αποτελούν βασική προϋπόθεση για την κατανόηση των σύνθετων ζητημάτων που αφορούν στην αρχιτεκτονική κληρονομιά του τόπου μας και έχει άμεση σχέση τόσο με την μορφή τους όσο και με την κατασκευαστική αρτιότητα, την αντοχή, τη συμπεριφορά στο χρόνο και στις διάφορες καταπονήσεις.
Το μάθημα, το οποίο έχει ενταχθεί τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο της πρακτικής άσκησης της Σχολής Αρχιτεκτόνων περιλαμβάνει εργασία πεδίου σε επιλεγμένους ιστορικούς/παραδοσιακούς οικισμούς. Μετά το τέλος της επί τόπου εργασίας, οι σπουδαστές θα μελετήσουν και θα επεξεργαστούν το επιστημονικό υλικό που συλλέχτηκε κατά την διάρκεια του εξαμήνου και θα ολοκληρώσουν την εργασία τους η οποία παραδίδεται σε ηλεκτρονική μορφή.
Οι εργασίες θα αναρτηθούν στον ιστότοπο του μαθήματος, σε ανοιχτή ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π, (http://5a.arch. ntua.gr/) και κατά συνέπεια ελεύθερα προσβάσιμες στο διαδίκτυο, διαθέσιμες σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Η διδακτική ομάδα αποτελείται από τους: Βασίλη Γκανιάτσα, Δρ. Αρχιτέκτων Μηχανικό, Καθηγητή ΕΜΠ, Γεώργιο Γιαννίτσαρη, Δρ. Αρχιτέκτων Μηχανικό, Αναπλ. Καθηγητή ΕΜΠ, Ελευθερία Τσακανίκα, Δρ Πολ. Μηχανικό, Επίκουρη Καθηγήτρια Ε.Μ.Π. (συντονίστρια) Τίνα Μικρού, MSc Αρχιτέκτων Μηχανικός, Ε.Ε.Π., ΕΜΠ, Μαρία Μπαλοδήμου, MSc Αρχιτέκτων Μηχανικό, Ε.ΔΙ.Π., ΕΜΠ.
Επικουρικό διδακτικό έργο: Νεκταρία Λαινάκη, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Υπ.Δρ. ΕΜΠ, Ίωνας Σκλαβούνος, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Υπ.Δρ. ΕΜΠ.
Πολλά τα οφέλη
Το θετικό είναι ότι μετά την ολοκλήρωση της άσκησης, υπάρχει η δυνατότητα φοιτητές και διδάσκοντες να επανέλθουν στον τόπο της μελέτης, στο πλαίσιο προγραμματισμένων εκθέσεων και ημερίδων, με σκοπό την παρουσίαση των εργασιών και την προβολή της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς των περιοχών που μελετήθηκαν.
Τα εκπαιδευτικά και όχι μόνο οφέλη που προκύπτουν από την εκπόνηση των εργασιών είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Δίνεται η ευκαιρία στους σπουδαστές να συνειδητοποιήσουν τις αξίες των παραδοσιακών οικιστικών συνόλων και την ανάγκη διατήρησής τους. Παράλληλα, οι εργασίες αυτές, αποτελούν ουσιαστική προσφορά στην κωδικοποίηση και καταγραφή της παράδοσης του τόπου και συμβολή στη συγκρότηση ενός αρχείου αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.

* * *

Υπενθυμίζεται ότι μόλις πριν λίγες μέρες στο Ζαγόρι και πάλι πραγματοποιήθηκε σεμινάριο στα πλαίσια, του έργου Eco-Management «Γνώσεις του χθες, τεχνογνωσία του αύριο» του προγράμματος Erasmus +, που στοχεύει στη διάσωση και διάδοση παραδοσιακών τεχνικών, στην επαφή των παλιών τεχνιτών με νεότερους, οι οποίοι προσπαθούν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας, αλλά και στην ενεργοποίηση πολιτών και τοπικών φορέων, οι οποίοι θέτουν ως προτεραιότητα την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τόπου τους.