Παιδεία! Ποια Παιδεία;

Ο Σεπτέμβριος είναι ο πρώτος μήνας του εκκλησιαστικού έτους. Εάν για την πολιτεία ο Ιανουάριος είναι ο πρώτος μήνας του έτους, για την Ορθόδοξη Εκκλησία μας είναι ο Σεπτέμβριος.
Αλλά και του σχολικού έτους ο Σεπτέμβριος είναι ο πρώτος μήνας. Σηματοδοτεί την έναρξη του. Τα σχολεία ανοίγουν τις πύλες τους την 1η Σεπτεμβρίου και μικροί και μεγάλοι μαθητές, δάσκαλοι και καθηγητές επανέρχονται στα καθήκοντα τους. Οι προαύλειοι χώροι των εκπαιδευτηρίων στις 11 Σεπτεμβρίου γεμίζουν από μαθητές, που οι φωνές τους τα κάνουν να μοιάζουν με πολύβουα μελίσσια. Την ημέρα αυτή αρχίζει το διδακτικό έργο, με την τέλεση του αγιασμού. Και στις σχολικές αίθουσες αρχίζει ο καθημερινός αγώνας για την κατάκτηση της γνώσης και της επιστήμης, που θα κατακτήσει τους μαθητές ικανούς για την μελλοντική ένταξη τους στην κοινωνία.
Ο αγιασμός, το «από Θεού άρχεσθαι» και η επίκληση του θείου φωτισμού, αποτελεί μακρά παράδοση στο ευλογημένο έθνος μας. Δείχνει τον στενό σύνδεσμο πίστης και γνώσης, αρετής και σοφίας. ‘Όπως διακήρυξαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας, η επιστήμη που χωρίζεται από την αρετή «πανουργία, ου σοφία φαίνεται». Και εκείνο που περισσότερο από κάθε άλλο έχει ανάγκη η κοινωνία μας για να μην μεταβληθεί σε ζούγκλα, δεν είναι τα φουσκωμένα σαν μπαλόνια από γνώσεις μυαλά, αλλά οι άρτιοι και ολοκληρωμένοι χαρακτήρες. Οι γεμάτοι ανθρωπιά, αλήθεια και εντιμότητα πολίτες, που θα ανορθώσουν το κοινωνικό σώμα. Άλλωστε τα μεγαλύτερα δεινά στην ανθρωπότητα δεν προήλθαν, ούτε θα προέλθουν από τους σπουδαγμένους, όπως έλεγε ο εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, αλλά από τους ασυνείδητους και άθεους επιστήμονες. «Από τα άθεα γράμματα».
Ο αγιασμός στα σχολεία ανάγει την αρχή του στην εποχή της Οθωμανοκρατίας. Τότε τα σχολεία μας, κρυφά ή φανερά, άρχιζαν με αγιασμό την ημέρα της εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου). Δεν υπήρχε τότε Ελληνικό Κράτος. Το έθνος δεν εκφράζονταν πολιτικά, αλλά θρησκευτικά δια της Ορθοδοξίας. Οι δε Οθωμανοί δεν ήθελαν την πνευματική διαφώτιση των υποδούλων. Ιδίως τους πρώτους μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης αιώνες. Υπήρξαν μάλιστα Σουλτάνοι, που άσκησαν σκληρή πολιτική ενάντια στην πνευματική καλλιέργεια των ραγιάδων. Γι’αυτό τους αποδόθηκε η προσωνυμία του φωτοσβέστη.
Δεν υπήρχαν τότε δάσκαλοι και καθηγητές, ούτε υλικοτεχνική υποδομή. Υπήρχαν όμως φωτισμένοι, άγιοι και με φλογερή ψυχή καλόγεροι και κληρικοί, που μάζευαν τα παιδιά και με την επίκληση της δύναμης του Σταυρού («Σταυρέ του Κυρίου, βοήθει μοι») άνοιγαν την Οκτώηχο και το Ψαλτήρι και δίδασκαν στα σκλαβωμένα ελληνόπουλα Χριστό κι Ελλάδα. Αυτοί διατήρησαν την ιστορία, τη γλώσσα, την εθνική συνείδηση και την ορθόδοξη πίστη, τα ήθη και τα έθιμα, τις παραδόσεις μας. Δούλεψαν με ζήλο και πόθο, στα σκλαβόπουλα. Τους δίδαξαν τι είναι, τι τους πρέπει. Πολλοί πλήρωσαν το έργο τους με το μαρτύριο και την θυσία τους, όπως για παράδειγμα ο εκ Ραψάνης Νεομάρτυρας Άγιος Γεώργιος και ο Απόστολος του σκλαβωμένου Γένους ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο οποίος επιτέλεσε τεράστιο εκπαιδευτικό έργο, που δεν εκτελεί σήμερα Υπουργός Παιδείας, που έχει στην διάθεση τον ολόκληρο κρατικό προϋπολογισμό. Πέτυχε να κτισθούν «πάνω από 210 ελληνικά σχολεία και άλλα 1100 άρχισαν να λειτουργούν»!
Και δεν ήταν λίγοι αυτοί οι δάσκαλοι. Αρκεί να θυμίσουμε εδώ ότι από τους 1500 διανοούμενος που είχε τότε το υπόδουλο Γένος μας, οι 1000 περίπου ήταν κληρικοί!
Σε όλους αυτούς οφείλεται η διατήρηση μας ως έθνους, η πνευματική αναγέννηση, και κατά μεγάλο μέρος η απελευθέρωση μας από την Οθωμανοκρατία. Όπως ψάλλει ο ποιητής: «πήραν φως απ’ τα καντήλια κι’ άστραψαν τα καρυοφίλια».
Το ερώτημα, για την παρούσα κατάστασή μας είναι: Ποια παιδεία προσφέρει σήμερα η Ορθόδοξη Ελλάδα στα παιδιά της; Την παιδεία του Διαφωτισμού, της ταξικής συνείδησης και της αθεϊας; Αυτή, που οδηγεί τους νέους να μην σέβονται το εθνικό μας σύμβολο και να δηλώνουν αναιδώς: «Δεν καμαρώνω για την εθνική μου ταυτότητα»; Αυτή, που επιδιώκει να μας πείσει ότι τα πράγματα των ανθρώπων είναι όπως στα ζώα (ή και ακόμη χειρότερα);
Το θέμα της παιδείας είναι από τα πλέον φλέγοντα και επείγοντα του έθνους. Και δεν χωράει αναβολή. Πρέπει να σταματήσουν οι ολέθριες επεμβάσεις που έγιναν ως τώρα στα γλωσσικά μαθήματα, στα μαθήματα ιστορίας, Θρησκευτικών κ.α. Να εφαρμοστούν οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας στα Θρησκευτικά. Να αποσυρθούν τα ολέθρια διαθρησκειακά βιβλία-φάκελοι Θρησκευτικών και να εκτυπωθούν και διανεμηθούν στους μαθητές τα προ του 2016 βιβλία ορθόδοξου αγωγής. Η παράταση της ανομίας, την διαιωνίζει. Και η ανοχή σ’ αυτή συνιστά ενοχή. Ας αναλάβει καθένας τις ευθύνες που μας αναλογούν. Ιδίως δε η Διοικούσα Εκκλησία και η Πολιτεία.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗΣ