Γιατί πρόωρες εκλογές;

on .

Τον τελευταίο καιρό, μέχρι πριν 10 μέρες που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2023, πολλοί που ασχολούνται με τα πολιτικά πράγματα της χώρας (βουλευτές, δημοσιογράφοι και διάφοροι άλλοι) ανακοίνωναν στο λαό από τα ΜΜΕ ότι το φθινόπωρο πάμε για εκλογές. Μάλιστα, μερικοί, πολύ προχωρημένοι στις προβλέψεις τους, όριζαν και τις ημερομηνίες διεξαγωγής των εκλογών περί τα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου. Ιδιαίτερα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας είχε αρχίσει από τις αρχές του 2022 να ζητεί εκλογές, διότι, όπως έλεγε,  η κυβέρνηση απέτυχε παταγωδώς στην διακυβέρνηση της Χώρας σε όλους τους τομείς και ο Μητσοτάκης είναι ο χειρότερος πρωθυπουργός της Ελλάδας από την μεταπολίτευση και δώθε και ο λαός τον έχει ήδη εγκαταλείψει.  Γι΄ αυτό πρέπει να γίνουν εκλογές το συντομότερο δυνατόν, ώστε  να αναλάβει ο  ίδιος  την διακυβέρνηση της  χώρας για να τη σώσει, πεπεισμένος ότι αυτός θα είναι ο νικητής των εκλογών, μολονότι όλες οι σφυγμομετρήσεις μέχρι τώρα δεν τον ευνοούν. Σε όλες φέρεται δεύτερος και μάλιστα με διαφορά από τον «αποτυχημένο» Μητσοτάκη.   

Είναι φυσικό η εκάστοτε αντιπολίτευση να αντιπολιτεύεται με τον δικό της τρόπο την κυβέρνηση, ώστε να πείσει το εκλογικό σώμα και να κερδίσει τις εκλογές. Κανένας πολιτικός δεν λέει ότι θα χάσει. Θεμιτό είναι. Δεν είναι όμως ούτε θεμιτό, ούτε ηθικό, οι πολιτικοί άντρες και δη οι αρχηγοί κομμάτων να μεταχειρίζονται λέξεις ή φράσεις που δεν συνάδουν με τον πολιτικό πολιτισμό. Ο σημερινός Έλληνας ψηφοφόρος δεν είναι ο  ψηφοφόρος  των πρώτων δεκαετιών μετά τον πόλεμο που τον έπαιρνε ο κάθε παράγοντας ή παραγοντίσκος από το χέρι και τον πήγαινε στην κάλπη για να ψηφίσει. Οι σημερινοί Έλληνες πολίτες δεν ξεγελιούνται ούτε με ψέματα ούτε με υποσχέσεις. Είναι άνθρωποι εγγράμματοι, σκεπτόμενοι  και πολιτικοποιημένοι οι πιο πολλοί, δεν ποδηγετούνται. 

Αδιάφοροι και ασυνεπείς είναι όσοι απέχουν και δεν πάνε να ψηφίσουν. Αυτούς οι αρχαίοι Έλληνες τους κατέτασσαν στους «άχρηστους». Αυτοί που δεν πάνε να ψηφίσουν δεν έχουν καν το δικαίωμα να διαμαρτυρηθούν μα ούτε και να κρίνουν την πολιτική και τους πολιτικούς. Είναι εσφαλμένη η ιδέα ότι δεν μου αρέσει κανένας και δεν πάω να ψηφίσω κανέναν. Τότε δεν έχεις ούτε πατρίδα, είσαι άπατρις, γιατί την πατρίδα την κυβερνούν αυτοί που ψηφίζουν και όχι εσύ που απέχεις.  Κι αν δεν σου αρέσει κανένας, ρίξε λευκό, το λευκό είναι ψήφος, είναι συμμετοχή.  Έχουν πολιτική σκέψη στο κεφάλι τους το 53% των Γάλλων που δεν πήγαν να ψηφίσουν;  Αυτό δεν είναι σφάλμα, είναι αμάρτημα. Ας αφήσουμε στην άκρη  τα ακραία στοιχεία, αυτά δεν λείπουν από καμιά κοινωνία.

Γιατί λοιπόν οι πρόωρες εκλογές; Γιατί να ζητούνται και να υποστηρίζονται από τον αρχηγό της αντιπολίτευσης, ο οποίος μάλιστα προσέφυγε κατά το παρελθόν έτος στην Βουλή των Ελλήνων με πρόταση μομφής  κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η οποία και πήρε ψήφο εμπιστοσύνης; Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, πρωτίστως, καθώς και οι άλλοι αρχηγοί των κομμάτων, οφείλουν  να  υπερασπίζονται την εξάντληση της τετραετούς  θητείας της κάθε κυβέρνησης, σύμφωνα και με  τον ισχύοντα εκλογικό νόμο. Σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 51) η Βουλή των Ελλήνων είναι το νομοθετικό σώμα, ο αριθμός  των μελών του οποίου ορίζεται με νόμο και πρέπει να κυμαίνεται  από 200 μέχρι 300. Με τον ισχύοντα νόμο συγκροτείται από 300 βουλευτές που εκλέγονται για τέσσερα χρόνια. 

Επομένως, ανακύπτουν δύο ζητήματα: Πρώτον, γιατί οι βουλευτές είναι 300, δηλαδή ο  μέγιστος αριθμός  που προβλέπει ο νόμος; Και δεύτερον, γιατί καταστρατηγείται η τετραετής θητεία της  κυβέρνησης τις περισσότερες φορές, χωρίς να έχει  λόγο ο λαός που τους εκλέγει; Έχω την άποψη  -και πιστεύω και η πλειοψηφία των Ελλήνων  πολιτών- ότι και ο αριθμός των βουλευτών πρέπει να είναι μικρότερος των 300 και η διάρκεια της θητείας της εκάστοτε κυβέρνησης πρέπει να γίνει υποχρεωτική  για μια τετραετία με νόμο της Βουλής. Ας αποφασίσουν κάποτε να  αποταθούν στο λαό με δημοψήφισμα. Δεν είναι ηθικό να καλούν το εκλογικό σώμα να τους ψηφίσει για τέσσερα χρόνια και να κάνουν πρόωρες εκλογές άνευ σοβαρού λόγου. 

Αναντίρρητα δύναται μια κυβέρνηση να πάει σε πρόωρες εκλογές, σε δύο μόνον περιπτώσεις:  πρώτον όταν  έχει χάσει την «δεδηλωμένη» που είχε ψηφιστεί το 1875 και ισχύει ακόμα και δεύτερον όταν συντρέχουν εθνικοί λόγοι προστασίας του Κράτους, όχι όποτε θέλει ο κάθε πρωθυπουργός, σταθμίζοντας τα κομματικά του οφέλη. Έχει η πατρίδα μας πικρή εμπειρία  στο πρόβλημα αυτό των πρόωρων εκλογών, που έχουν και οικονομικό κόστος. Ας ανατρέξουμε στο παρελθόν να δούμε πόσοι οι εκλεγμένοι (με εκλογές) πρωθυπουργοί κυβέρνησαν ολόκληρη τετραετία στα 100 χρόνια που πέρασαν από το 1922 μέχρι σήμερα. 46 πρωθυπουργοί (εκτός των υπηρεσιακών) κυβέρνησαν τη χώρα από το 1922 μέχρι σήμερα, εκ των οποίων οι  18 βγήκαν με εκλογές και από  αυτούς τους  18 μόνον τέσσερις κυβέρνησαν  τετραετία.

Ας δούμε αναλυτικά τα στοιχεία, για να θυμηθούμε και την ιστορία των εκλογών των  νεότερων  100 χρόνων. Το να εκλέγεσαι από τον  λαό βουλευτής είναι μεγάλο αξίωμα, δεν είναι «βολευτιλίκι» και ο λαός σήμερα βλέπει και κρίνει τον καθένα κατά πώς είναι και όχι κατά πώς φαίνεται. Νομίζω πως οφείλουν οι εκλεγμένοι βουλευτές να διαφωτίζουν το λαό για βασικά θέματα του κοινοβουλευτισμού.                                                                                                                                

Μετά την Μικρασιατική καταστροφή το 1922, ανέλαβε τα ηνία της χώρας η στρατιωτική κυβέρνηση Γονατά – Πλαστήρα, η οποία προκήρυξε εκλογές για τις 16 Δεκεμβρίου 1923 με τη συμμετοχή μόνο των βενιζελικών κομμάτων. Τρεις μέρες μετά τις εκλογές (19 Δ/ρίου 1923) ο βασιλιάς Γεώργιος πειθαναγκάστηκε από τον Πλαστήρα και τους άλλους βενιζελικούς να εγκαταλείψει τη χώρα υπό μορφήν «αδείας» έως ότου η Συντακτική Συνέλευση αποφασίσει για το πολίτευμα της χώρας. Διόρισαν τότε αντιβασιλέα τον ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη και άρχισε  η γκρίνια μεταξύ των βενιζελικών (απόντος του Βενιζέλου στη Γαλλία) για το ποιος θα κυβερνήσει. Ξαφνικά ήρθε ο Βενιζέλος στις 4 Ιανουαρίου 1924 στην Αθήνα  και στις 11 Ιανουαρίου, πιεζόμενος  απ΄ όλους τους βενιζελικούς, όρκισε  κυβέρνηση.  Παραιτήθηκε σε ένα μήνα, γιατί δεν μπορούσε να συνεννοηθεί με κανέναν κι έφυγε πάλι για το Παρίσι.

Μέχρι  το 1926  κυβέρνησαν διαδοχικά  7 κυβερνήσεις  βραχύβιες:  Βενιζέλος, Καφαντάρης, Παπαναστασίου, Σοφούλης, Μιχαλακόπουλος, Πάγκαλος, Ζαϊμης. Καταλαβαίνει κανείς πόσο ανώμαλη και διχαστική ήταν η κατάσταση. Το 1924 στις 12 Μαρτίου ο Αλ. Παπαναστασίου, δεδηλωμένος αντιβασιλικός, κήρυξε για πρώτη φορά  την αβασίλευτη δημοκρατία με υπουργό των  Στρατιωτικών τον Γεώργιο Κονδύλη, που κράτησε 4 μήνες. Στις 24 Ιουλίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κουντουριώτης  ανέθεσε στον Θεμ. Σοφούλη τον σχηματισμό κυβέρνησης. Δεν άντεξε και ο  Σοφούλης περισσότερο από δυο μήνες και στις  6 Οκτωβρίου ορκίστηκε πρωθυπουργός ο  Ανδρέας  Μιχαλακόπουλος, ο  οποίος έλυσε και το πρόβλημα της ύδρευσης της Αθήνας από την λίμνη του Μαραθώνα,  με την ανάθεση του έργου στην  Αμερικανική Εταιρεία Ούλεν.  Ύστερα από 8 μήνες,  τον Ιούνιο του 1925, ο στρατηγός Θ. Πάγκαλος τον ανέτρεψε και αυτοανακηρύχθηκε δικτάτορας και Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αφού ο Κουντουριώτης παραιτήθηκε. Ένα χρόνο αργότερα, τον Αύγουστο 1926, τον Πάγκαλο ανέτρεψε ο απόστρατος πια Γ. Κονδύλης, ο οποίος προκήρυξε εκλογές, μετά τις οποίες σχηματίστηκε κυβέρνηση συνασπισμού υπό τον Αλ. Ζαϊμη μέχρι το 1928. Το 1928 – 1932 η κυβέρνηση  Βενιζέλου είναι η πρώτη που κυβέρνησε  4 χρόνια. Στις εκλογές του 1932 και του 1933 νικητής ήταν ο Παναγής Τσαλδάρης, ο οποίος με πολλές αντιδράσεις κυβέρνησε για τρία χρόνια.

Το 1935 οι βενιζελικοί (πολιτικοί και στρατιωτικοί), τη υποκινήσει και του αυτοεξόριστου Βενιζέλου, προσπάθησαν να επέμβουν στρατιωτικά  για να προστατεύσουν δήθεν το  δημοκρατικό πολίτευμα. Ο Κονδύλης, υπουργός των Στρατιωτικών, κατέστειλε το κίνημα, συνέλαβε και εκτέλεσε τους αρχηγούς των κινηματιών (στρατηγό Αναστ. Παπούλα) και απέταξε από το στράτευμα πολλούς  βενιζελικούς αξιωματικούς.  Εξανάγκασε τον Τσαλδάρη να παραιτηθεί τον Οκτώβριο του 1935 και ανέλαβε δικτατορικά την διακυβέρνηση της χώρας με υπουργό Στρατιωτικών τον Αλέξανδρο Παπάγο.  Κατάργησε την αβασίλευτη δημοκρατία  και επανέφερε σε ισχύ το  σύνταγμα του 1911 της Βασιλευομένης Δημοκρατίας και με δημοψήφισμα της 3ης Νοεμβρίου 1935 ο Γεώργιος επανήλθε στο θρόνο του. Έτσι ο Κονδύλης που το 1924 είχε πρωτοστατήσει να  καταργηθεί η βασιλεία και να φύγει ο βασιλιάς Γεώργιος, ο ίδιος τον επανέφερε ύστερα από 11 χρόνια.

Μετά ταύτα από το 1936 μέχρι το 1945 ακολούθησε η δικτατορία του Μεταξά  (1936-1941) και  ο Β΄ Π. Πόλεμος  (1940-1945) κατά τον οποίο  διορίστηκαν λόγω της πολεμικής κατάστασης  επτά  πρωθυπουργοί κατά σειρά: Αλ. Κοριζής, μετά τον θάνατο του Μεταξά, ο οποίος  αυτοκτόνησε στις 18 Απριλίου 1941 με την εισβολή  των Γερμανών στην Ελλάδα,  Εμ. Τσουδερός, μετά τον θάνατο του  Κοριζή, όστις και εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Εξωτερικό (Αίγυπτο)  μέχρι το 1944,   οι τρεις  κατοχικοί  που διορίστηκαν από τους Γερμανούς, (Γ. Τσολάκογλου, Ι. Λογοθετόποιλος και  Ι. Ράλλης) που καταδικάστηκαν το 1945 ανηλεώς και αδίκως ως προδότες,  ο Γεώργιος Παπανδρέου μετά την διάσκεψη του Λιβάνου (17 Μαϊου  1944) μέχρι 3 Ιανουαρίου 1945, που τον αντικατέστησε  ο Πλαστήρας, αφιχθείς επί τούτου από τη Γαλλία.

Το  1946, 31 Μαρτίου, κλήθηκε  ο ελληνικός λαός, ύστερα από 13 χρόνια,  στις πρώτες μετά τον πόλεμο  εκλογές, χωρίς τη συμμετοχή του ΚΚΕ, που άρχισε εκείνη τη χρονιά τον  ανταρτοπόλεμο  (1946-1949) για να καταλάβει δια των όπλων την εξουσία. Το 1959 ονόμασαν αυτόν τον ανταρτοπόλεμο Εμφύλιο, για να ομονοήσουν,  τάχα, οι Έλληνες, λες και δεν είχαν καταλάβει  τι σόι πόλεμος ήταν! Το 1946  τις εκλογές τις κέρδισε ο Κωνσταντίνος Τσαλδάρης  - συμπαραστάτης του και ο  Σοφ. Βενιζέλος -  και μέχρι το 1950 εναλλάχτηκαν στην θέση του πρωθυπουργού άλλοι τρείς:  Δημ.  Μάξιμος,  Θεμ. Σοφούλης, Αλέξ. Διομήδης.

Μετά τον πόλεμο, από το 1950 και ύστερα μέχρι σήμερα που διανύουμε την ειρηνική περίοδο των 72 ετών, κυβέρνησαν την Ελλάδα εκλεγμένοι με ελεύθερες εκλογές 13 πολιτικοί άντρες: 1950 -1952 Ν. Πλαστήρας σε συνεργασία Γ. Παπανδρέου – Σοφ. Βενιζέλου. 1952 – 1955 Αλ. Παπάγος. 1955 -1963 Κωνσταντίνος Καραμανλής  (τρείς νίκες καμιά τετραετία). 1963 -1965 Γεώργιος Παπανδρέου. 1965- 1966  Στέφ. Στεφανόπουλος (μη εκλεγμένος). 1967 – 1974  κυβερνήσεις  Στρατιωτικών  Δικτατορίας 21ης Απριλίου. 1974 - 1977 και 1977 - 1980  Κωνσταντίνος Καραμανλής. 1980-1981 Γ. Ράλλης (αντικαταστάτης χωρίς εκλογές). 1981-1989 Ανδρέας Παπανδρέρου  (δύο τετραετίες). Ιούνιος  1989 – Οκτώβριος 1989 Τζ. Τζανετάκης Κυβέρνηση  συνεργασίας ΝΔ-Συνασπισμού. Ν/ριος 1989 – Απρ. 1990 Οικουμενική Κυβέρνηση (Ξ. Ζολώτας). 1990 - 1993 Κώστας Μητσοτάκης. 1996 - 2004 Κ. Σημίτης (δύο τετραετίες). 2004-2009 Κώστας Καραμανλής  (δύο εκλογικές νίκες καμιά τετραετία). 2009-2011 Γ. Α. Παπανδρέου (ένταξη στο Δ.Ν.Τ. – μνημόνια). 2011 - 2012 Λουκάς Παπαδήμος (διορισμένος). 2012-2015 Αντώνης Σαμαράς (σε συνεργασία με ΠΑΣΟΚ -  Δημ.  Αριστερά). 2015-2019 Αλέξης Τσίπρας  (τετραετία). 2019- ;) Κυριάκος Μητσοτάκης.

Συνεπώς, οι πρωθυπουργοί που κυβέρνησαν ολόκληρη τετραετία (δηλαδή πάνω από τριάμισι χρόνια) στα 100 χρόνια (1922 - 2022) είναι τέσσερις πολιτικοί: Ελευθέριος Βενιζέλος (1928 -1932),  Ανδρέας Παπανδρέου, δύο τετραετίες (1981-1985 ) και (1985-1989), Κώστας Σημίτης, δύο τετραετίες (1996-2000) και 2000-2004), Αλέξης Τσίπρας  (Σ/ριος 2015 – Ιούνιος 2019)  μία 4ετία. Αν γίνουν εκλογές το 2023, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είναι ο πέμπτος πρωθυπουργός που θα έχει κυβερνήσει ολόκληρη τετραετία.  Οψόμεθα, ευχόμενο…