52 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ: Από τα πέτρινα χρόνια στα ευρωπαϊκά σαλόνια

• Τα πεντηκοστά δεύτερα γενέθλια του γιόρτασε χτες ο ΠΑΣ Γιάννινα. Σαν χτες λοιπόν πριν 52 χρόνια, στις 8 Ιουλίου του 1966 το Πρωτοδικείο Ιωαννίνων με την υπ’ αριθμόν 366/1966 απόφασή του έδινε έγκριση για την ίδρυση ενός νέου σωματείου, του Πανηπειρωτικού Αθλητικού Συλλόγου Γιάννινα, ο οποίος έμελλε να γίνει το ιστορικότερο και μεγαλύτερο σωματείο ολόκληρης της Ηπείρου.
Ο «Πρωινός Λόγος» κάνει ένα επετειακό αφιέρωμα στην ομάδα που γεννήθηκε το 1966 μετά από συγχώνευση τριών ομάδων και έγινε στη δεκαετία του '70 ο ιστορικός «Άγιαξ της Ηπείρου», με αποκορύφωμα την ευρωπαϊκή συμμετοχή το 2016 στα προκριματικά του Europa League.
Η αρχική συγχώνευση Ατρομήτου και Ολυμπιακού Ιωαννίνων
Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στα Γιάννινα κυριαρχούν οι Αβέρωφ Ιωαννίνων, ο Ατρόμητος και ο Ολυμπιακός Ιωαννίνων. Είναι γνωστό ότι ο ΠΑΣ Γιάννινα προήλθε από τις διαδοχικές συγχωνεύσεις των τριών αυτών ομάδων. Η αντιπαλότητα του Αβέρωφ με τον Ατρόμητο πρώτων ομάδων έφτανε μερικές φορές και εκτός ελέγχου, ειδικά στη δεκαετία του ’50 που μέσα από τον αθλητισμό έμπαιναν και τα πολιτικά πάθη μιας και ο Ατρόμητος ήταν ομάδα που παραδοσιακά εκπροσωπούσε την αριστερά και ο Αβέρωφ τη δεξιά παράταξη.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 οι Γιαννιώτες άρχισαν σιγά σιγά να συνειδητοποιούν ότι ο κατακερματισμός δυνάμεων δεν οδηγούσε πουθενά, ιδίως όταν έβλεπαν ομάδες άλλων πόλεων να βρίσκονται σταθερά στην Α Εθνική, ενώ οι τρεις γιαννιώτικες να βολοδέρνουν στα τοπικά γήπεδα και με «ταβάνι» το πρωτάθλημα της Β Εθνικής. Μοναδική αναλαμπή του γιαννιώτικου ποδοσφαίρου μέχρι τότε ήταν η εξαιρετική πορεία του Αβέρωφ τη σεζόν 1962-63, όταν και έφτασε στα ημιτελικά του Κυπέλλου Ελλάδας, αποκλείοντας τους Απόλλωνα Αθηνών, Ολυμπιακό Κοζάνης, ΠΑΟΚ.
Ωρίμασαν λοιπόν οι σκέψεις ότι η ύπαρξη τριών ομάδων σε μια επαρχιακή πόλη δεν οδηγούσε πουθενά. Άρχισαν να γίνονται οι πρώτες συζητήσεις για συγχώνευση των τριών ομάδων σε μία για να μπορέσει να βγει το γιαννιώτικο ποδόσφαιρο από την αφάνεια. Η πρώτη απόπειρα συγχώνευσης έγινε το 1962 και έπιασε τόπο. Έτσι με την υπ’ αριθμό 398/27-9-1962 απόφαση του Πρωτοδικείου Ιωαννίνων επικυρώθηκε η συγχώνευση των ομάδων Ατρόμητος και Ολυμπιακός και η νέα ομάδα είχε την ονομασία «Αθλητικός Όμιλος Ιωαννίνων – Α.Ο.Ι.».
Ο Αβέρωφ τότε είχε διαφωνήσει με τη συγχώνευση και συνέχισε για κάποια χρόνια τη δική του αυτόνομη πορεία. Όμως το πετυχημένο εγχείρημα της συγχώνευσης του 1962 δεν άφησε ασυγκίνητους τους Γιαννιώτες και άρχισε νέος κύκλος συζητήσεων, με αποτέλεσμα να ενδώσει και ο Αβέρωφ και να επέλθει και με αυτόν η οριστική συγχώνευση.
Η οριστική συγχώνευση που «γέννησε» τον ΠΑΣ Γιάννινα
Οι πρώτες διαβουλεύσεις μεταξύ Αβέρωφ και Α.Ο.Ι. ξεκίνησαν στις αρχές του 1966 και ήταν θυελλώδεις. Υπήρξαν αντιδράσεις και από τις δύο πλευρές και φωνές που δεν ήθελαν τη συγχώνευση, κυρίως λόγω πολιτικο-ιδεολογικών διαφορών. Οι αντιδράσεις τελικά κάμφθηκαν με την επέμβαση τοπικών και δημοτικών αρχόντων.
Στις 20 Απριλίου 1966 η γενική συνέλευση των μελών του Αβέρωφ που έγινε στην «Όαση» αποφάσισε τη συγχώνευση, ενώ το ίδιο έπρεπε να γίνει και από την πλευρά του Α.Ο.Ι. Στη γενική συνέλευση του τελευταίου στο κέντρο «Άλσος» στις 26 Ιουνίου 1966 είχαν μαζευτεί όλα τα Γιάννινα για να μάθουν το αποτέλεσμα. Η τελική συγχώνευση κρίνονταν από μια λεπτή κλωστή. Τελικά κατά πλειοψηφία πάρθηκε η ιστορική απόφαση για τη συγχώνευση.
Τόσο ο Α.Ο.Ι όσο και ο Αβέρωφ αγωνιζόταν στη Β’ Εθνική και έπρεπε οι τότε παράγοντες των δύο ομάδων να «τρέξουν» τις εξελίξεις για να γίνει η νέα ομάδα και να προλάβει να δηλώσει συμμετοχή στο πρωτάθλημα, μπαίνοντας συγχρόνως στην κλήρωση.
Η αρχική σκέψη για το όνομα της νέας ομάδας ήταν να ονομαστεί Δωδώνη από την αρχαία Δωδώνη που υπήρξε λατρευτικό κέντρο του Δία και της Διώνης, όπου και σήμερα σώζεται 12 χιλιόμετρα από τα Γιάννινα το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης. «Νονός» του ΠΑΣ υπήρξε τελικά ο δικηγόρος Πύρρος Ναθαναήλ, ο οποίος έριξε την ιδέα να ονομαστεί ο νέος σύλλογος Πανηπειρωτικός Αθλητικός Σύλλογος «Γιάννινα», δηλαδή ΠΑΣ Γιάννινα.
Ξεκίνησαν πλέον τις νομικές διαδικασίες για την ίδρυση του ΠΑΣ Γιάννινα όπως συμφώνησαν βρίσκοντας και την κατάλληλη νομική φόρμουλα. Αν διέλυαν τα δύο σωματεία και ιδρύονταν από την αρχή ο ΠΑΣ, θα έπρεπε το νέο σωματείο να ξεκινήσει από την Γ’ ερασιτεχνική κατηγορία της ΕΠΣΗΠ. Έτσι αποφάσισαν ο Α.Ο. Ι. να αλλάξει καταστατικό με νέα ονομασία «ΠΑΣ Γιάννινα» ώστε να συνεχίσει να αγωνίζεται στη Β’ Εθνική και ο ΠΑΣ Αβέρωφ να μετονομαστεί σε ΠΑΣ Μπιζάνι.
Έτσι στις 30 Ιουνίου 1966 ο δικηγόρος Πύρρος Ναθαναήλ ως πληρεξούσιος δικηγόρος του «Αθλητικού Ομίλου Ιωαννίνων» κατέθεσε στο Πρωτοδικείο Ιωαννίνων την υπ’ αριθμό καταθέσεως 307/66 αίτηση για την έγκριση του νέου τροποποιημένου καταστατικού με την νέα ονομασία «Πανηπειρωτικός Αθλητικός Σύλλογος ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ» και ζητήθηκε να εκδοθεί αμέσως απόφαση για να μπει η νέα ομάδα στην κλήρωση του πρωταθλήματος Β’ Εθνικής.
Η συζήτηση της αίτησης έγινε στις 6 Ιουλίου 1966 και στις 8 Ιουλίου 1966 εκδόθηκε η υπ’ αριθμό 366/8-7-1966 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Ιωαννίνων που ενέκρινε την τροποποίηση του καταστατικού και τη μετονομασία του Α.Ο.Ι σε ΠΑΣ Γιάννινα. Η απόφαση αυτή καταχωρήθηκε στο βιβλίο σωματείων του Πρωτοδικείου στις 2 Αυγούστου 1966 με αριθμό μητρώου 929/2-8-1966 και το σωματείο έφερε την ονομασία «Πανηπειρωτικός Αθλητικός Σύλλογος ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ». Ο ΠΑΣ Αβέρωφ με την υπ’ αριθμό 370/8-7-1966 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Ιωαννίνων μετονομάστηκε σε «ΠΑΣ Μπιζάνι» και μ’ αυτή την ονομασία έλαβε μέρος στο πρωτάθλημα της Β’ Εθνικής παράλληλα με τον ΠΑΣ και είχε συμφωνηθεί ότι ο «ΠΑΣ Μπιζάνι» θα λειτουργήσει ως φυτώριο του ΠΑΣ Γιάννινα. Μετά από λίγο το Μπιζάνι διαλύθηκε και έπεσε όλο το βάρος στον ΠΑΣ.
Το έμβλημα του ΠΑΣ Γιάννινα
Όσο για το σήμα του ΠΑΣ Γιάννινα, επιλέχτηκε μέσα σε έναν θυρεό να απεικονίζει τη μια όψη του νομίσματος της αρχαίας Ηπείρου και ειδικά την εποχή του Κοινού των Ηπειρωτών (231-168 π.Χ.) όπου υπάρχει ο ταύρος που ήταν ιερό ζώο της αρχαιότητας και η επιγραφή ΑΠΕΙ ΡΩΤΑΝ που σημαίνει στην γενική της Δωρικής έκφρασης «Των Ηπειρωτών».  Το νόμισμα αυτό ήταν σε τετράδραχμο και στη μια όψη απεικόνιζε το κεφάλι του Δωδωναίου Δία και της Διώνης. Ο Δίας είναι στεφανωμένος με φύλλα βελανιδιάς ενώ η Διώνη φοράει πέπλο και χιτώνα. Στην πίσω όψη του νομίσματος ήταν ο ταύρος με την επιγραφή ΑΠΕΙ ΡΩΤΑΝ.
Στο καταστατικό του ΠΑΣ το σήμα του περιγράφεται ως εξής: «Είναι θυρεός ή στρογγυλό σχήμα, φέρον εντός αυτού όψιν αρχαίου Ηπειρωτικού νομίσματος και συμβόλου ενώσεως και αλληλεγγύης των απανταχού Ηπειρωτών, με απεικόνιση του ταύρου και τας λέξεις "ΑΠΕΙ ΡΩΤΑΝ". Επικεφαλής της απεικονίσεως είναι η φράση "'ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ" περιβάλλεται δε το σύνολον υπό φύλλων Ηπειρωτικής δρυός».
Η πρώτη διοίκηση του ΠΑΣ Γιάννινα
Μετά της 8 Ιουλίου 1966 που ο ΠΑΣ έγινε επίσημο σωματείο από το Πρωτοδικείο, εξελέγη μετά από αρχαιρεσίες η πρώτη διοίκηση με την ακόλουθη σύνθεση: Πρόεδρος Περικλής Γιαννής, α’ αντιπρόεδρος Πύρρος Ναθαναήλ, β’ αντιπρόεδρος Μητροκώστας, γενικός γραμματέας Αλκης Μακρής, ταμίας Γεώργιος Στούκας, γενικός αρχηγός Αλέκος Τσιμής, έφορος υλικού Αχιλλέας Φίλιος, έφορος κλασσικού αθλητισμού Κων. Λογοθέτης, Μέλη Ι. Ζησιάδης, Δημ. Τσιάντας, Λ. Παπαδόπουλος, Ζαφείρης Μπανιώτης, Κωνσταντίνος Μπέγκας, Κωνσταντίνος Σεπετάς, Κωνσταντίνος Μάντζιος.
02/10/1966: Το πρώτο επίσημο παιχνίδι του ΠΑΣ Γιάννινα
Το πρώτο επίσημο παιχνίδι του ΠΑΣ Γιάννινα έγινε για το θεσμό του κυπέλλου στις 2 Οκτωβρίου 1966 με την Πίνδο Κόνιτσας. Ο «νεαρός» τότε ΠΑΣ κέρδισε με 4-0 με γκολ που πέτυχαν οι Τσιούρης (10’), Τσουρλίδας (50’), Οικονομίδης (55’), Καναρινής (62’).
1966: Η 1η συμμετοχή σε πρωτάθλημα
Ο νεογέννητος ΠΑΣ συμμετείχε την περίοδο 1966-1967 στον Ά όμιλο (από τους 3) της Β' Εθνικής παίρνοντας τη θέση του Α.Ο.Ιωαννίνων. Μια νέα εποχή άρχιζε για το ποδόσφαιρο της Ηπείρου αλλά και ολόκληρης της Ελλάδος.
Στους πρώτους αγώνες του ΠΑΣ Γιάννινα στο ελληνικό πρωτάθλημα είχαν ως απολογισμό: 18 νίκες, 5 ισοπαλίες και 11 ήττες.
Από την πρώτη του κιόλας παρουσία στο ελληνικό ποδόσφαιρο ο ΠΑΣ έδειξε ότι μπορεί άξια να ανταγωνιστεί τις υπόλοιπες ομάδες της Β' κατηγορίας και ότι είναι ικανός για πολλά ακόμα.
30/10/1966: Το πρώτο παιχνίδι στο πρωτάθλημα για τον ΠΑΣ Γιάννινα
Ο ΠΑΣ Γιάννινα δίνει το πρώτο επίσημο παιχνίδι πρωταθλήματος της ιστορίας του. Ήταν το ματς με τον Ολυμπιακό Πατρών στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος Β’ Εθνικής 1966-1967 και έληξε με 3-0 υπέρ του ΠΑΣ Γιάννινα.
Ήταν Κυριακή 30 Οκτωβρίου 1966 και στην πρώτη αγωνιστική, άνοιξε την πρώτη σελίδα της ιστορίας του με μια λαμπρή νίκη.
Η θρυλική ομάδα είχε ξεκινήσει την πορεία της στα ελληνικά γήπεδα και πλέον 52 χρόνια μετά ο ΠΑΣ Γιάννινα συγκαταλέγεται στις κορυφαίες ομάδες της Ελλάδας και μία από τις πιο σπουδαίες της ελληνικής επαρχίας, με κόσμο που την ακολουθεί παντού.
Πριν δύο χρόνια, με τη συμπλήρωση των 50 χρόνων από την ίδρυσή του, ο ΠΑΣ Γιάννινα έφτασε στη σημαντικότερη στιγμή της ιστορίας του, καθώς αγωνίστηκε στα προκριματικά του Europa League, εκπροσωπώντας την Ελλάδα στην Ευρώπη. Πέτυχε μάλιστα την πρώτη ευρωπαϊκή του νίκη και την πρώτη πρόκριση επί της νορβηγικής Οντ, ενώ στον επόμενο γύρο αποκλείστηκε από την ολλανδική Άλκμαρρ.