Σημαντικές προκλήσεις θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τη νέα χρονιά

«Πονοκέφαλος» για τους Δήμους το κόστος των απορριμμάτων!

- Αναδρομικό τέλος ταφής 240 εκατ. ευρώ θα πέσει στις πλάτες τους εξανεμίζοντας τα έξτρα κονδύλια των ΚΑΠ

- Στην εκκίνηση το πρόγραμμα «Πληρώνω όσο πετάω» - Και το 2024 θα έρχονται στην Ήπειρο σκουπίδια από την Κέρκυρα 

Έντονα θα απασχολήσει μέσα στη νέα χρονιά τους Δήμους όλης της χώρας και φυσικά και εκείνους της Ηπείρου ο τομέας της ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων και ιδιαίτερα το κόστος των σχετικών διαδικασιών.

Καταρχήν, οι ΟΤΑ θα κληθούν να καταβάλλουν αναδρομικά ένα υπέρογκο ποσό εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για τέλος ταφής, το οποίο θα αφαιρεθεί από τα κονδύλια των ΚΑΠ, ενώ θα σημάνει παράλληλα επιβάρυνση στα ανταποδοτικά τέλη. Η ΚΕΔΕ αντιδρά έντονα στη νέα αυτή εξέλιξη, προειδοποιώντας ότι οι Δήμοι θα βρεθούν σε δύσκολη θέση. Εξάλλου, μέσα στο 2024 αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή πρόγραμμα που έχει ως στόχο να περιορίσει την παραγωγή οικιακών απορριμμάτων, η λειτουργία του οποίου απαιτεί κατάλληλες υποδομές σε όσους Δήμους δεν τις έχουν, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και ο Δήμος Ιωαννιτών.

Στο μεταξύ, στην Ήπειρο θα εξακολουθήσει να έρχεται σημαντικό μέρος των απορριμμάτων της Κέρκυρας, η οποία θα καταβάλλει ένα μεγάλο ποσό στον ΦΟΔΣΑ για τις ποσότητες που έστειλε φέτος στο Ελευθεροχώρι.

Αναδρομικό… βάρος!

Ένα πρόσθετο και διόλου ευκαταφρόνητο οικονομικό βάρος θα κληθούν να σηκώσουν στις πλάτες τους οι Δήμοι όλης της χώρας από τη νέα χρονιά, καταβάλλοντας αναδρομικά το περίφημο τέλος ταφής απορριμμάτων. Με βάση τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος που ψηφίσθηκε πριν μερικές ημέρες, μέσα στο 2024 οι Δήμοι θα πρέπει να πληρώσουν 240 εκατ. ευρώ αναδρομικά για το τέλος ταφής των ετών 2022, 2023 και του πρώτου εξαμήνου του 2024! 

Για «δυσμενή ανατροπή» στους προϋπολογισμούς των Δήμων, κάνει λόγο το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ. Όπως επισημαίνει, το ποσό θα καταβληθεί από το υπουργείο Εσωτερικών, αλλά θα γίνει αυτόματη παρακράτηση εντός του έτους από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους των Δήμων. Στην ουσία, δηλαδή, εξανεμίζεται η αύξηση κατά 200 εκ. ευρώ για το 2024 στους ΚΑΠ των Δήμων, ενώ το υπόλοιπο ποσό ύψους 30 εκατ. ευρώ θα κληθούν να το πληρώσουν από τα ανταποδοτικά τους έσοδα.

Τι αναφέρει η ΚΕΔΕ

Στη συνεδρίαση του Δ.Σ. τονίστηκε ότι η ρύθμιση προσθέτει νέα βάρη στην ήδη ασφυκτική οικονομική κατάσταση των Δήμων και ότι η ΚΕΔΕ θα προχωρήσει στην εφαρμογή της ήδη ειλημμένη απόφασή της για δικαστική προσβολή του μέτρου. Όπως ανέφερε ο Πρόεδρός της Λάζαρος Κυρίζογλου, «στην πραγματικότητα το κεντρικό κράτος προκειμένου να καλύψει τις ευθύνες και την αποτυχία του να λύσει το διαχρονικό και διακυβερνητικό πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, εξωθεί τους Δήμους, οι οποίοι θα βρεθούν με προϋπολογισμούς στο κόκκινο, να εντάξουν το κόστος του τέλους ταφής στους δημότες, χωρίς να ξέρουν αν και πότε θα τους επιστραφούν ανταποδοτικές υπηρεσίες. Πρόκειται για άδικο μέτρο και για Αυτοδιοίκηση και για τους δημότες μας».

Πρόσθεσε δε πως «δεν είναι δυνατόν να καλούνται οι Δήμοι και οι δημότες να πληρώσουν την έλλειψη των απαραίτητων υποδομών για τη φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση των απορριμμάτων, ο σχεδιασμός και υλοποίηση των οποίων αποτελεί ευθύνη του κεντρικού κράτους».

«Πληρώνω όσο πετάω»…

Η νέα χρονιά φέρνει όμως κι άλλη μία σημαντική εξέλιξη όσον αφορά στον τομέα της ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων σε επίπεδο νοικοκυριών αυτή τη φορά. Συγκεκριμένα, εντός του 2024 πρόκειται να τεθεί σε διευρυμένη εφαρμογή το πρόγραμμα «Πληρώνω όσο πετάω» που στόχο έχει να περιορίσει την παραγωγή απορριμμάτων, όπως προανήγγειλε ο Πρωθυπουργός.

Το νέο πρόγραμμα αφορά στον τρόπο που τα νοικοκυριά θα διαχειρίζονται τα απορρίμματά τους, προκειμένου να υπάρχει σαφές κίνητρο στους πολίτες να κάνουν ανακύκλωση και να αποφεύγουν να οδηγούν τα απόβλητα σε ταφή. Πρόκειται για ένα μέτρο που θα χρεώνει τους καταναλωτές για την ποσότητα των σκουπιδιών που πετούν, ενώ οι Δήμοι θα μπορούν να χρεώνουν χαμηλότερα δημοτικά τέλη σε όλους όσοι παράγουν λιγότερα απόβλητα ή ανακυκλώνουν περισσότερο. Βέβαια, αυτό σημαίνει πως όσοι δεν καταφέρουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα θα βρεθούν αντιμέτωποι με υψηλότερα δημοτικά τέλη και ενδεχομένως πρόστιμα. 

Θα τρέξουν οι Δήμοι

Στην Ελλάδα, η απουσία των κατάλληλων υποδομών έχει φέρει καθυστερήσεις και προβλήματα. Πάντως, η σχετική νομοθεσία προβλέπει εφαρμογή για όλους τους Δήμους με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων από την 1η Ιανουαρίου του 2023 και άνω των 20.000 κατοίκων από την 1η Ιανουαρίου 2028.

Ωστόσο, η πράσινη μετάβαση, η ενίσχυση της ανακύκλωσης και ο στόχος της κυβέρνησης να βάλει τέλος στα πρόστιμα που καλείται να πληρώσει η χώρα στην ΕΕ για τα απορρίμματα, σημαίνουν ότι μέσα στους επόμενους μήνες οι Δήμοι θα πρέπει να αποκτήσουν τις κατάλληλες υποδομές για να εφαρμοστεί το νέο μέτρο. Το συγκεκριμένο ζήτημα θα κληθεί να διαχειριστεί και η νέα δημοτική αρχή Ιωαννίνων από τη νέα χρονιά, η οποία θα πρέπει να «τρέξει» τις διαδικασίες για σύστημα διαλογής απορριμμάτων στην πηγή και για τη δημιουργία ενός εναλλακτικού συστήματος αποκομιδής απορριμμάτων στον Δήμο, που θα συνοδεύονται από συστήματα ελεγχόμενης χρήσης και αναγνώρισης χρήστη.

Συνεχίζει η Κέρκυρα

Στο μεταξύ και τη νέα χρονιά, όπως όλα δείχνουν, θα συνεχιστεί η μεταφορά απορριμμάτων από την Κέρκυρα στη Μονάδα ΑΣΑ της Ηπείρου για επεξεργασία, καθώς στο νησί των Φαιάκων δεν αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα στους επόμενους μήνες τα έργα κατασκευής της εκεί Μονάδας Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων. Πάντως, όπως αποκάλυψε η ιστοσελίδα «Epiruspost.gr», ο Δήμος Κέρκυρας θα καταβάλλει περίπου 1,7 εκατ. ευρώ για τα απορρίμματά του που μετέφερε στην Ήπειρο μέσα στην τρέχουσα χρονιά. Πρόκειται για ποσό που θα μπει στα ταμεία του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Ηπείρου, ο οποίος έχει καταλήξει σε μία «τσουχτερή» τιμολόγηση για τα απορρίμματα της Κέρκυρας της τάξης των 80,91 ευρώ για κάθε τόνο. Επισημαίνεται πως υπάρχει προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου Κέρκυρας και του ΦΟΔΣΑ η οποία προβλέπει τη μεταφορά συνολικά 21.000 τόνων απορριμμάτων στο Ελευθεροχώρι.