Καιρός ήταν να μπουν πιο αυστηροί κανόνες…
Αλλάζει η νομοθεσία στην Ε.Ε. για άσυλο και μετανάστευση
Υποχρεωτικοί οι έλεγχοι ασφαλείας και υγείας για νεοεισερχόμενους παράτυπους μετανάστες, με φωτογραφίες και αποτυπώματα…
• Την ώρα που με ευρύτατη πλειοψηφία ψηφίστηκε προχθές στην ελληνική Βουλή η παροχή προσωρινής άδειας παραμονής και εργασίας σε όσους μετανάστες βρίσκονται στην Ελλάδα την τελευταία τριετία (για να καλύψουν ανάγκες σε εργατικά χέρια), χθες, Τετάρτη οι ευρωβουλευτές και οι εθνικές κυβερνήσεις κατέληξαν σε συμφωνία για μεταρρύθμιση της νομοθεσίας της Ε.Ε. για το άσυλο και τη μετανάστευση, η οποία αναμένεται να εγκριθεί και επίσημα από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, πριν από τις Ευρωεκλογές του 2024.
Πέντε είναι τα βασικά σημεία στα οποία βασίζεται η νέα συμφωνία:
- Τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν μεταξύ φιλοξενίας αιτούντων άσυλο και οικονομικής συνεισφοράς
- Αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης και της εργαλειοποίησης μεταναστών και αιτούντων άσυλο
- Ταχύτερη εξέταση των αιτήσεων ασύλου
- Βελτιωμένη ταυτοποίηση κατά την άφιξη (φωτογραφίες και αποτυπώματα), συμπεριλαμβανομένων των παιδιών από την ηλικία των έξι ετών
-Υποχρεωτικοί έλεγχοι ασφάλειας και υγείας για ανθρώπους που εισέρχονται παράτυπα στην ΕΕ
Οι κανόνες ρυθμίζουν επίσης τον τρόπο αντιμετώπισης των ανθρώπων που φθάνουν στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, τη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου και την ταυτοποίηση προσώπων.
Η Πρόεδρος του Ευρωπ. Κοινοβουλίου
Μετά τη συμφωνία, η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Roberta Metsola έκανε λόγο για ιστορική μέρα καθώς, όπως τόνισε «η Ευρώπη θα αποκτήσει πλέον ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο που θα καλύπτει όλα τα κράτη μέλη. Ένα πλαίσιο που λειτουργεί και προστατεύει, μια προσέγγιση που είναι ανθρώπινη και δίκαιη για όσους ζητούν προστασία, που είναι αυστηρή με όσους δεν είναι επιλέξιμοι και που είναι σκληρή με όσους εκμεταλλεύονται τους πιο ευάλωτους.
»Η μετανάστευση ήταν η υπ' αριθμόν ένα ανησυχία που εξέφρασαν οι πολίτες σε ολόκληρη την Ένωση στις εκλογές του 2019. Η υλοποίηση αυτής της δέσμης μέτρων πριν από το τέλος του έτους αποτελεί τεράστια επιτυχία για το εποικοδομητικό φιλοευρωπαϊκό κέντρο ενόψει της έναρξης ενός εκλογικού έτους στην Ευρώπη».
Ο νέος κανονισμός…
Πιο αναλυτικά, ο νέος κανονισμός για τη διαχείριση του ασύλου και της μετανάστευσης προβλέπει υποχρεωτική αλληλεγγύη για τις χώρες της ΕΕ που αναγνωρίζονται ως χώρες που υφίστανται μεταναστευτικές πιέσεις, επιτρέποντας στα άλλα κράτη μέλη να επιλέξουν μεταξύ της μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο στο έδαφός τους και οικονομικής συνεισφοράς. Το κείμενο καθορίζει επίσης νέα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία ένα κράτος μέλος είναι υπεύθυνο για την εξέταση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας (πρώην κανόνες του Δουβλίνου).
Για να αντιμετωπιστούν οι ξαφνικές αυξήσεις των αφίξεων, ο κανονισμός για την κρίση και την ανωτέρα βία θεσπίζει έναν μηχανισμό για τη διασφάλιση της αλληλεγγύης και μέτρα ώστε να υποστηρίξει τα κράτη μέλη (όπως η Ελλάδα) που αντιμετωπίζουν πρωτοφανείς εισροές υπηκόων τρίτων χωρών, που οδηγεί στην κατάρρευση του εθνικού συστήματος ασύλου. Οι κανόνες καλύπτουν επίσης την εργαλειοποίηση της μετανάστευσης, δηλαδή τις περιπτώσεις όπου μετανάστες και αιτούντες άσυλο χρησιμοποιούνται από τρίτες χώρες ή εχθρικούς μη κρατικούς φορείς για να αποσταθεροποιήσουν την ΕΕ, προβλέποντας πιθανή προσωρινή παρέκκλιση από τις τυπικές διαδικασίες ασύλου.
Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό ελέγχου διαλογής, άνθρωποι που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ώστε να εισέλθουν στην ΕΕ θα υπόκεινται σε διαδικασία προκαταρκτικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένης της ταυτοποίησης, της συλλογής βιομετρικών δεδομένων, ελέγχων υγείας και ασφάλειας, για έως και επτά ημέρες. Οι ειδικές ανάγκες των παιδιών θα ληφθούν υπόψη και κάθε κράτος μέλος θα έχει έναν ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης ώστε να διασφαλίζει τον σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα.
Κοινή διαδικασία…
Από την πλευρά του, ο κανονισμός για τις διαδικασίες ασύλου θεσπίζει μια κοινή διαδικασία σε ολόκληρη την ΕΕ για τη χορήγηση και την απόσυρση διεθνούς προστασίας, αντικαθιστώντας τις κατακερματισμένες εθνικές διαδικασίες. Η επεξεργασία αιτημάτων ασύλου θα πρέπει να είναι ταχύτερη (έως έξι μήνες για την πρώτη απόφαση), με μικρότερα όρια για προδήλως αβάσιμες αιτήσεις ή αιτήσεις που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές, αλλά και στα σύνορα της ΕΕ. Τέλος, η μεταρρύθμιση του κανονισμού Eurodac στοχεύει στον πιο αποτελεσματικό εντοπισμό όσων φτάνουν στην επικράτεια της ΕΕ, προσθέτοντας φωτογραφίες στα δακτυλικά αποτυπώματα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών από ηλικία έξι ετών και άνω. Οι αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να καταγράφουν εάν κάποιος μπορεί να αποτελέσει απειλή για την ασφάλεια και εάν το άτομο είναι βίαιο ή παράνομα οπλισμένο.
