Η Ήπειρος φιλοξενεί το 15% του συνόλου των υπόγειων αποθεμάτων της χώρας

ΝΕΡΟ ΕΧΟΥΜΕ, ΑΛΛΑ ΘΕΛΕΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ!

Για προβλήματα σε Πρέβεζα και Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων λόγω υπεραντλήσεων και ρύπανσης υδροφόρου ορίζοντα, κάνει λόγο ο Προϊστάμενος της ΕΑΓΜΕ • Προβλέπει δύσκολο καλοκαίρι…

Αύριο γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Νερού…

• Ευνοημένη σε σχέση με τις υπόλοιπες ελληνικές περιφέρειες είναι η Ήπειρος ως περιοχή όσον αφορά στο υπόγειο υδατικό δυναμικό της, καθώς φιλοξενεί σήμερα το 15% του συνόλου των αποθεμάτων νερού της χώρας. 

Αυτό δεν είναι τυχαίο. Ο τόπος μας διαθέτει αρκετούς μεγάλους και μικρότερους ποταμούς,  χειμάρρους αλλά και λίμνες που λειτουργούν ως ταμιευτήρες, τους οποίους οι άνθρωποι αξιοποιούν ήδη από τα αρχαία χρόνια με υδρομαστευτικά έργα όπως, για παράδειγμα, το περίφημο Ρωμαϊκό Υδραγωγείο της Νικόπολης. Ωστόσο, υπάρχουν και προβλήματα, τα οποία δεν επιτρέπουν εφησυχασμό, με τα βασικότερα να εντοπίζονται στην Πρέβεζα και στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων, όπως αναφέρει ο Προϊστάμενος Ηπείρου της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών Δρ. Ευάγγελος Νικολάου. 

Με αφορμή την αυριανή Παγκόσμια Ημέρα Νερού, ο κ. Νικολάου στέλνει μήνυμα περί προστασίας και ορθολογικής διαχείρισης των υδάτινων αποθεμάτων μας, τονίζοντας ότι είναι το πολυτιμότερο φυσικό αγαθό.  

«Πλούσια» η Ήπειρος

Επαρκείς ποσότητες νερού και μάλιστα καλής ποιότητας διαθέτει η χώρα μας γενικά. Η δε Ήπειρος βρίσκεται σε προνομιακή θέση σε ότι αφορά στα αποθέματα υπόγειου νερού αλλά και στην καλή ποιοτική τους κατάσταση. Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Προϊστάμενος της ΕΑΓΜΕ, «είναι η ‘νερομάνα’ της χώρας μας δεδομένου ότι φιλοξένει το 15% του υπόγειου υδατικού  δυναμικού της. Το δημοτικό τραγούδι «Ψηλά στην Κωστηλάτα  στα κρύα τα νερά…», αλλά και πλήθος θρύλων και ιστορικών γεγονότων φανερώνουν με τον καλύτερο τρόπο την αξία αυτού του πολύτιμου φυσικού πόρου».

Σύμφωνα με τον κ. Νικολάου, τα νερά της Ηπείρου, επιφανειακά και υπόγεια, αποτελούν το συγκριτικό πλεονέκτημα της Περιφέρειάς μας. Οι μεγάλες πήγες, οι λίμνες και τα ποτάμια της περιοχής αποτελούν μνημεία της φύσης και γεωτόπους απαράμιλλου κάλλους. Ο Αχέροντας, ο Βοϊδομάτης, ο Άραχθος, οι λίμνες Ιωάννινων και Ζηρού και τόσα αλλά υδάτινα σώματα συνθέτουν την απαράμιλλου κάλους γεωμορφολογία της Ηπείρου. Αναφορά δε κάνει και στα αρχαία υδρομαστευτικά έργα (Ρωμαϊκό υδραγωγείο κ.α.) αλλά και αυτά της νεότερης ιστορίας μας, όπως τα πηγάδια του Σουλίου, τονίζοντας πως έχουν αρχαιολογική και ιστορική αξία και η ανάδειξη και η προστασία τους θα συμβάλουν στην γεωτουριστική προβολή και ανάπτυξη του τόπου μας. 

Υπάρχουν προβλήματα

Ωστόσο, ο Προϊστάμενος της ΕΑΓΜΕ σπεύδει να συμπληρώσει πως δεν πρέπει να μας καθησυχάζει το γεγονός ότι το υδατικό μας διαμέρισμα είναι πλεονασματικό κι αυτό επειδή τοπικά παρουσιάζονται σοβαρά προβλήματα είτε λόγω υπεραντλήσεων, είτε λόγω ρύπανσης των υπογείων υδροφόρων. Τα προβλήματα εστιάζονται, όπως αναφέρει, κυρίως στην χερσόνησο της Πρέβεζας και έχουν να κάνουν με την υφαλμύρινση των υδροφόρων αποθεμάτων του νερού και με τη νιτρορύπανση. Ειδική δε αναφορά κάνει στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων όπου υφίσταται και η μεγαλύτερη πληθυσμιακή συγκέντρωση και κατά συνέπεια και η πιο μεγάλη ζήτηση νερού. 

Δύσκολο το καλοκαίρι

Ο κ. Νικολάου επισημαίνει πως το τρέχον υδρολογικό έτος φαίνεται ελλειμματικό σε ότι αφορά στο ύψος βροχής και χιονιού συγκριτικά με τα προηγούμενα έτη αλλά και σε σχέση με τον  μέσο  όρο. Ο φετινός χειμώνας θύμιζε άνοιξη με τα στατιστικά στοιχεία να δείχνουν τον  πιο ζεστό Ιανουάριο και τον ποιο ζεστό Φεβρουάριο όλων των εποχών της περιόδου που υπάρχουν καταγεγραμμένα στοιχεία. Αυτό σημαίνει, όπως τονίζει, ότι θα έχουμε μια δύσκολη θερινή περίοδο κατά την οποία θα παρουσιαστούν προβλήματα.

«Η διαχείριση των νερών σήμερα είναι επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε. Η κλιματική αλλαγή έχει επηρεάσει το υδρολογικό ισοζύγιο και έχει προκαλέσει μεγάλες μεταβολές των παραμέτρων του ισοζυγίου κυρίως της  απορροής και της κατείσδυσης», σημειώνει στην ανακοίνωσή του ο Προϊστάμενος της ΕΑΓΜΕ. 

Καταγράφει τα νερά

Σημειώνεται πως η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών είναι θεσμοθετημένος φορέας της πολιτείας σε θέματα γεωεπιστημών. Ένα από τα κύρια ερευνητικά της αντικείμενα είναι η αναζήτηση, καταγραφή και αξιοποίηση του υπόγειου υδατικού δυναμικού της χώρας με στόχο την ορθολογική αξιοποίηση και την προστασία αυτού του πλέον σημαντικού για την χώρα μας φυσικού πόρου.

Η οδηγία 2000/60 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υποχρεώνει τα κράτη μέλη της Ε.Ε. για την διαχρονική προστασία και την ορθολογική διαχείριση των υδατικών τους πόρων. Βάση αυτής της εθνικής υποχρέωσης της χώρας μας η ΕΑΓΜΕ από το 2000 σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Υδάτων του ΥΠΕΝ έχει δημιουργήσει το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης των Υπόγειων Νερών ΔΙΠΥΝ), το οποίο συνίσταται από 1.500 υδροσημεία (γεωτρήσεις, πηγές, πηγάδια) σε όλη τη χώρα, στα οποία σε τακτά χρονικά διαστήματα πραγματοποιούνται μετρήσεις που αφορούν στις ποσοτικές και ποιοτικές παραμέτρους των υπογείων νερών μας. 

Οι μετρήσεις πραγματοποιούνται  ταυτόχρονα σε όλα τα υδατικά διαμερίσματα της χώρας από ειδικευμένα συνεργεία του φορέα. 

Ημέρα με μηνύματα…

Καταλήγοντας στην ανακοίνωσή του ο Ευάγγελος Νικολάου επισημαίνει πως «η Παγκόσμια Ημέρα Νερού δεν είναι μια γιορτή αλλά μια μέρα μηνυμάτων με αποδεκτές όλους μας». Μεταξύ άλλων, τονίζει την ανάγκη «να αποκτήσουμε περιβαλλοντική συνείδηση για την προστασία αυτού του πολυτίμου αγαθού για να έχουν τα παιδιά μας ποιότητα ζωής» και προσθέτει: «Το νερό δεν είναι ένας φυσικός πόρος που ο καθένας μας μπορεί να τον εκμεταλλεύεται με ιδιοτελή και εμπορικά κριτήρια. Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό όλων μας, είναι το πολυτιμότερο αγαθό της φύσης. Κάθε παιδί, πλούσιο ή φτωχό, έχει το δικαίωμα να επιβιώσει, το δικαίωμα στην υγεία, το δικαίωμα πρόσβασης σε καθαρό πόσιμο νερό. Η ορθολογική διαχείριση και η προστασία των υδατικών πόρων είναι καθήκον όλων μας».