Τα παράδοξα της κρίσης…

ΑΠΟΨΕΙΣ

  Γράφει ο ΧΑΡΗΣ ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ, πρ. Δημοτικός Σύμβουλος Ιωαννίνων

* Αν ένας ξένος παρακολουθήσει τη συμπεριφορά σήμερα των Ελλήνων, πολιτικών και πολιτών, θα δοκιμάσει τούτη την απορία: γιατί κανείς δεν βλέπει σε βάθος χρόνου πώς θα λειτουργήσει η κρίση, αλλά περιορίζονται όλοι στο σήμερα και στο πώς ο καθείς θα βολευτεί είτε στην προσωπική του ζωή είτε στο κομματικό του πεδίο;
Τίποτε το παράδοξο δεν συμβαίνει, γιατί είναι ίδιον του ελληνικού συστήματος να σκέφτεται πώς θα επιβιώσει σήμερα και όλα τα σοβαρά και κρίσιμα να τα μεταθέτει για το μακρινό μέλλον. Δηλαδή, εμείς να περάσουμε καλά κι ας έρθουν οι επόμενοι να πληρώσουν το κόστος της δικής μας αδιαφορίας και απραξίας.
Αυτή η συμπεριφορά είναι καθημερινή πραγματικότητα, που αν την αποδεχτούμε όλοι, τότε δεν θα πρέπει να αγωνιούμε και πολύ, αφού η καθημερινότητα μπορεί, έστω και τυχαία ή ευκαιριακά, να αλλάξει σε ένα πεδίο προσωρινότητας. Σ’ αυτή, λοιπόν, τη νοοτροπία βλέπεις οι μεν πολίτες να ενδιαφέρονται και να αγωνιούν πώς θα «νυχτώσει» η μέρα, ενώ οι πολιτικοί μας διαγκωνίζονται για το ποιός είναι ικανότερος να σώσει την Ελλάδα ευκολότερα και γρηγορότερα!
Πρόκειται για μια πολιτική παραδοξότητα, αφού καμία πολιτική δύναμη δεν παρουσιάζει μία ολοκληρωμένη στρατηγική για το μέλλον του τόπου. Στο ίδιο πλαίσιο του παραλογισμού εντάσσεται και η άρνηση των κομμάτων να διαλεχτούν και να συναινέσουν σε ένα σχέδιο αντιμετώπισης της έκτακτης κατάστασης που έχει δημιουργήσει μια τραγική σκηνή για τον πολίτη και για τη χώρα γενικότερα.
Εκτός από τα κόμματα και από εμάς οι περισσότεροι ακόμη δεν θέλουμε ή δεν μπορούμε να αποδεχτούμε ότι το μέλλον θα είναι δύσκολο, απρόβλεπτο και χωρίς ελπίδα επιστροφής στην προηγούμενη κατάσταση της «ευημερίας». Να γιατί το πρόβλημα της Ελλάδας εξαιτίας και της απουσίας ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης, είναι μείζον με αβέβαιο μέλλον.
Σ’ αυτές τις συνθήκες έχουμε όλοι, και προπαντός οι πολιτικοί, ηθική και πατριωτική υποχρέωση να μελετήσουμε το παρελθόν μας, αφού από τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους πολλές φορές η Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με μεγάλες περιπέτειες και πιο κρίσιμες από τη σημερινή. Περιπέτειες εθνικές, οικονομικές, εμφυλιοπολεμικές, οι οποίες φανέρωσαν τις αντοχές του ελληνικού λαού, αλλά και την ικανότητα των πολιτικών ηγεσιών να κρατήσουν τη χώρα όρθια. Νομίζω πως από την ιστορική μα ς εμπειρία θα βγούμε πιο σοφοί όλοι μας και κατεξοχήν οι πολιτικοί μας θα αντλήσουν γνώσεις, σκέψεις και διάθεση για να ανταποκριθούν στον ηγετικό τους ρόλο.
Έτσι, ας μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα, τόσο στα νεότερα χρόνια, όσο και από την αρχαία εποχή, πάντα είχε προβλήματα οικονομικά, τα οποία αντιμετώπιζε με τις αναγκαίες πολιτικές πρακτικές. Ο ιστορικός Ηρόδοτος γράφει στα Ιστορικά του ότι η «πενία αεί σύντροφος της Ελλάδος εστί». Επομένως, δεν είναι κάτι το πρωτόγνωρο και αξεπέραστο για τους Έλληνες η σημερινή οικονομική κρίση. Βεβαίως υπάρχουν οι υπεύθυνοι, τους οποίους και ανακρίνουμε, χωρίς όμως να μένουμε στην καταγγελία και στον οδυρμό της συμφοράς που μας βρήκε.
Θα περιοριστώ να θυμίσω στους αναγνώστες μερικές ιστορικές στιγμές του νεοελληνικού κράτους, στις οποίες ο λαός και το κράτος συνολικά βρέθηκαν αντιμέτωποι με τραγικές καταστάσεις, τις οποίες αντιμετώπισαν αποτελεσματικά με τη σωστή καθοδήγηση των πολιτικών τους ηγεσιών. Ενδεικτικά ξεχωρίζω τις περιόδους που την πολιτική ευθύνη είχαν οι: Καποδίστριας, Τρικούπης, Βενιζέλος, Καραμανλής, Σημίτης.
Οι αναφερόμενοι πολιτικοί ηγέτες διαχειρίστηκαν δύσκολες καταστάσεις και με την πολιτική που εφάρμοσαν πέτυχαν να κρατήσουν το κράτος όρθιο, να δώσουν ελπίδα στο λαό και να θέσουν την υπογραφή τους σε μεγάλο έργο. Όλοι τους είχαν προτείνει ένα εθνικό όραμα, αλλά πάντα ενταγμένο στα πλαίσια των δυνατοτήτων της χώρας και του ρεαλισμού. Έτσι, βλέπουμε στα προγράμματά τους να κυριαρχούν ο έλεγχος της εξουσίας, η αλυτρωτική εξωτερική πολιτική, η κοινωνική συνοχή, η σταθερότητα του πολιτεύματος, η συνταγματική νομιμότητα, οι δημοκρατικοί θεσμοί, η ενίσχυση της χώρας μέσα στο ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Κύριο δε συστατικό της πολιτικής όλων αυτών των ηγετών ήταν η συσπείρωση της πλειοψηφίας του λαού γύρω από συγκεκριμένους στόχους. Δηλαδή πέτυχαν να πείσουν τους πολίτες, ότι με την πολιτική τους υπηρετούνται σε βάθος χρόνου τα εθνικά συμφέροντα και ότι ταυτόχρονα θα ικανοποιούνται και οι ανάγκες του καθενός.
Τι υπάρχει από την πολιτική αυτών των πολιτικών στη σημερινή συγκυρία ώστε να συσπειρωθεί ο κόσμος και να ενεργήσει με υπομονή συλλογικά; Δυστυχώς στην πολιτική των κομμάτων σήμερα απουσιάζει το όραμα, η προοπτική και προπαντός η αξιοπιστία τους. Έτσι, εξηγείται και η πλήρης απογοήτευση των πολιτών και η απροθυμία να συμπορευτούν με κάποιο κόμμα.
Σήμερα όσο ποτέ στο παρελθόν προβάλλει ως πρώτη ανάγκη να αναβαθμιστεί η διεθνής θέση της Ελλάδας και να ευθυγραμμιστεί χωρίς αστερίσκους με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Εύστοχα ο ιστορικός Κωστής Κ. στο βιβλίο του «Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας» σελ 855 σημειώνει: «Σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Στη διάρκεια της ιστορίας της πέτυχε να γίνει ευρωπαϊκή χώρα, κάτι που δεν ήταν απαραίτητα αυτονόητο, καθώς και να κατακτήσει ένα επίπεδο ευημερίας μάλλον απροσδόκητο ακόμη και πριν από είκοσι χρόνια. Η συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση έπαιξε καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις αυτές, ωστόσο οι πολιτικές ελίτ της χώρας πίστεψαν ότι η συμμετοχή της χώρας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης θα ήταν αρκετή για να λύσει όλα τα προβλήματα και σαν ένας αυτόματος πιλότος να κατευθύνει την Ελλάδα στη Γη της Επαγγελίας χωρίς μείζονος σημασίας μεταρρυθμίσεις. Αποδείχτηκε ότι έσφαλαν και το ερώτημα που τίθεται από δω και στο εξής είναι κατά πόσον η Ελλάδα μπορεί να διατηρήσει τα επιτεύγματά της. Ούτε σ’ αυτό το ερώτημα είναι αυτονόητη η απάντηση».