ΡΕΥΜ. ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ: Μία χρόνια νόσος που όμως αντιμετωπίζεται...

Των Ημερών

➤  Του ΣΠΥΡΟΥ Ν. ΝΙΚΑ, Ρευματολόγου

*Η αρθρίτιδα είναι ένα χρόνιo, φλεγμονώδες, αυτοάνοσo νόσημα, όπου  κύτταρα άμυνας του ίδιου του οργανισμού προσβάλλουν κυρίως τις αρθρώσεις.
Το νόσημα  είναι όμως συστηματικό, προσβάλλει δηλαδή και άλλα όργανα του σώματος. Πρόκειται για μια διαταραχή αγνώστου αιτιολογίας, με κύριο χαρακτηριστικό σημείο την προσβολή συνήθως των αρθρώσεων των άκρων χειρών.
Χαρακτηρίζεται κυρίως  από  συμμετρική  αρθρίτιδα,δηλαδή από  φλεγμονή  στην  περιοχή, με συνοδό πόνο, δυσκαμψία και οίδημα των  αρθρώσεων των δακτύλων των χεριών και ποδιών αλλά συχνά και των καρπών, αγκώνων, αστραγάλων, γονάτων, με συνοδό χαρακτηριστική πρωινή δυσκαμψία, περισσότερο από ½-1 ώρα. Είναι δυνατό να προσβληθεί και ο αυχένας αλλά όχι η οσφύ ή πιο σπάνια να εμφανισθούν οζίδια στο δέρμα κυρίως σε απώτερα στάδια, συχνά στους αγκώνες
Προσβάλλει περίπου το 1% του πληθυσμού, εμφανίζεται δε συνήθως σε γυναίκες ηλικίας μεταξύ 35-45 ετών. Το κάπνισμα σχετίζεται με πιο σοβαρή νόσο και πρέπει να διακόπτεται. Υπάρχει γενετική προδιάθεση, η εκδήλωση όμως της νόσου απαιτεί και την παρουσία και άλλων παραγόντων, πιθανώς περιβαλλοντολογικών, όπως  κάποια λοίμωξη ή στρες
Ως συστηματικό νόσημα είναι δυνατό να προσβάλλει, ευτυχώς όχι συχνά,  διάφορα όργανα του σώματος όπως το μάτι με σκληρίτιδα ή ξηροφθαλμία, την καρδιά με περικαρδίτιδα, τον πνεύμονα με ίνωση ή πλευρίτιδα,  το δέρμα με εικόνα αγγειίτιδας. Ο νεφρός συνήθως δεν προσβάλλεται
Στις εργαστηριακές εξετάσεις διαπιστώνεται συχνά αυξημένοι δείκτες συστηματικής φλεγμονής όπως ΤΚΕ και CRP, αναιμία και μερικές φορές αύξηση των αιμοπεταλίων. Ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις, όπως ο ανοσολογικός έλεγχος,  είναι ενδεικτικές της νόσου, με την παρουσία RF και αντι-CCP αντισωμάτων
Χρήζει στενής και μακροχρόνιας θεραπείας και ρευματολογικής παρακολούθησης. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στις λοιμώξεις όπου συνιστάται εμβολιασμός,  στην ανάπτυξη πιθανής οστεοπόρωσης και στον καρδιαγγειακό κίνδυνο, αφού ο κίνδυνος αυτός φαίνεται να είναι ο ίδιος με αυτόν στον σακχαρώδη διαβήτη
Η θεραπεία πρέπει να είναι άμεση και επιθετική, ώστε να εξαλειφθεί ο πόνος, ο ασθενής να γίνει γρήγορα λειτουργικός αλλά και να αποτραπεί η εξέλιξη τη νόσου και η ανάπτυξη μόνιμων παραμορφώσεων. Ο έλεγχος της φλεγμονής επιτυγχάνεται αρχικά με το συνδυασμό μικρών δόσεων στεροειδών, δηλαδή κορτιζόνης,  σε συνδυασμό με  ανοσοτροποποιητικά  φάρμακα, συνήθως  Μεθοτρεξάτη. Ανθεκτικές ή σοβαρές περιπτώσεις αντιμετωπίζονται τα τελευταία χρόνια με εξαιρετική επιτυχία με συνδυασμό ανοσοτροποποιητικών ή με βιολογικούς παράγοντες. Πρόκειται για αναστολείς μεσολαβητών φλεγμονής όπως TNF-α, IL-1, CD-20, CTLA-4 ή IL-6, με υποδόρια ή ενδοφλέβια όμως χορήγηση και πολύ υψηλό κόστος. Σε κάθε πάντως περίπτωση, το νόσημα είναι χρόνιο, η θεραπεία αυτού μακροχρόνια, με στενή παρακολούθηση του νοσήματος και των φαρμάκων, αλλά πλέον πολύ αποτελεσματική.