Λιποσυλλέκτες για λιγότερη ρύπανση στα Γιάννενα!..

 ➤  Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΑΚΡΗ*

  Τα τελευταία χρόνια ανεξαρτήτως των ρυθμών ανάπτυξης στην χώρα μας, τα περιβαλλοντικά προβλήματα οξύνονται. Παρόλο που από νομοθετικές και άλλες πρωτοβουλίες γίνεται προσπάθεια υιοθέτησης και εφαρμογής έργων και περιβαλλοντικών πολιτικών με στόχο την αποτελεσματική και ορθολογική διαχείριση των ρύπων και αποβλήτων.
Η διαχείρισή των αποβλήτων που δημιουργούνται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες ακόμη και σήμερα δεν είναι η ενδεδειγμένη, με αποτέλεσμα να έχουν προκληθεί τεράστια προβλήματα στο περιβάλλον από την απόρριψή τους τόσο εντός ή επί του εδάφους, όσο και στους υδάτινους αποδέκτες. Υπάρχουν υποχρεώσεις με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία πρώτες ύλες και προϊόντα μετά την χρήση τους δεν πρέπει να καταλήγουν ως απόβλητα αλλά να υπάρχει η δυνατότητα ανακύκλωσης αυτών.
Σημαντικό μερίδιο αποβλήτων είναι τα υγρά που διοχετεύονται απρόσκοπτα χωρίς καμία διαχείριση στο περιβάλλον και στους φυσικούς υδάτινους αποδέκτες. Στο πλαίσιο διαχείρισης των υγρών αποβλήτων βασικό πρωταγωνιστικό ρόλο έχει η πρωτοβάθμια επεξεργασία αυτών.
Αναφορικά με τα αστικά υγρά απόβλητα, μεγάλο μερίδιο ευθύνης στην ρύπανση έχουν τα λίπη που δημιουργούνται από πάμπολλες επιχειρηματικές δραστηριότητες υγειονομικού ενδιαφέροντος. Η νομοθεσία υποχρεώνει σε όλους τους παραγωγούς αυτών των αποβλήτων την εφαρμογή συστήματος πρωτοβάθμιας επεξεργασίας τους και την εγκατάσταση και λειτουργία  κατάλληλου λιποσυλλέκτη.
Ο λιποσυλλέκτης  είναι μια συσκευή απολύτως στεγανή που προβλέπεται για την σύλληψη  και το διαχωρισμό των λαδιών, του λίπους και διάφορων ιζημάτων που περιέχονται στα απόνερα της κουζίνας, ώστε τα λίπη και έλαια που δεν είναι δυνατόν να διαχωριστούν στην πηγή τους να παγιδεύονται σε αυτούς. Τα ιζήματα ως πιο βαριά μαζεύονται στο κάτω μέρος του λιποσυλλέκτη,  τα λίπη και τα ελαία έχουν ειδικό βάρος ελαφρύτερο από το νερό και συγκεντρώνονται στην επιφάνειά του πριν αυτά καταλήξουν είτε στην κεντρική αποχέτευση είτε στον βόθρο.
Τα λίπη εάν καταλήξουν στο δίκτυο αποχέτευσης του βιολογικού καθαρισμού, δημιουργούν τεράστια προβλήματα στην λειτουργία του, μικραίνουν τις διατομές των αγωγών αποχέτευσης και ακόμη σε απομονωμένες κατοικίες ή συγκροτήματα, εάν καταλήξουν στην σηπτική δεξαμενή και τον απορροφητικό βόθρο αυτών, δεν βοηθούν στην αποικοδόμηση των ρυπαντικών φορτίων, με αποτέλεσμα ο υδροφόρος ορίζοντας να επιβαρύνεται, αλλά και ο βόθρος τελικά να γίνεται στεγανός και να θέλει συνεχώς άδειασμα με μεγάλη οικονομική επιβάρυνση.
Ο λιποσυλλέκτης χρησιμοποιείται σε επιχειρήσεις μαζικής εστίασης  (Ταβέρνες – Εστιατόρια – Ψητοπωλεία – Fast-Food - Μπουγατσάδικα – Ζαχαροπλαστεία - Μαγειρεία  Ιδρυμάτων, Σχολείων,  Παιδικών Σταθμών, Νοσοκομείων -  Παρασκευαστήρια Φαγητών, Κρεάτων – Γαλακτοβιομηχανία), σε  Ξενοδοχεία, Συγκροτήματα Κατοικιών, Ιδιωτικές Κατοικίες κ.λ.π..      
Με την ορθή εγκατάσταση και λειτουργία των λιποσυλλεκτών κάθε επιχείρηση καλύπτει πλήρως τους περιβαλλοντικούς όρους και εφαρμόζει ακριβώς τις απαιτήσεις της νομοθεσίας όπως ορίζονται από την πρόσφατη Υπουργική Απόφαση Αριθ. Υ1γ/Γ.Π/οικ.96967/08-10-2012 με τίτλο «Υγειονομικοί όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας επιχειρήσεων τροφίμων και ποτών και άλλες διατάξεις».
Η  Δ.Ε.Υ.Α.Ι. ως αρμόδια υπηρεσία ύδρευσης - αποχέτευσης του Δήμου της πόλης μας, πρέπει να θέτει προϋπόθεση σύνδεσης με το δίκτυο αποχέτευσης στις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης, όπως Ταβέρνες – Εστιατόρια – Ψητοπωλεία κ.λ.π. την εγκατάσταση και λειτουργία συστήματος λιποσυλλέκτη, ώστε οι επιχειρήσεις αυτές να  εφαρμόζουν σωστά την υποχρέωση της πρωτοβάθμιας επεξεργασίας και διαχείρισης των υγρών αποβλήτων τους, όπως ορίζεται στην  ΚΥΑ 5673/14-03-1997.
Στο πλαίσιο των ανωτέρω, ο Δήμος Ιωαννιτών μπορεί να πάρει πρωτοβουλίες ώστε οι επαγγελματίες καταναλωτές της Δ.Ε.Υ.Α.Ι να εφαρμόζουν σωστά την υποχρέωση της πρωτοβάθμιας επεξεργασίας και διαχείρισης των υγρών αποβλήτων τους, αναφέροντας ότι πολλές ΔΕΥΑ άλλων Δήμων έχουν υιοθετήσει τους  κανονισμούς ΕΝ- ΕΛΟΤ 1825-1,2  (ΕΥΔΑ Πρωτευούσης, ΕΥΑ Θεσσαλονίκης, ΔΕΥΑ Ημαθίας, Πατρών, Λευκάδας Χανίων, Πρέβεζας κλπ.), εφαρμόζοντας ειδικούς κανονισμούς λειτουργιάς για παραγωγικές μονάδες επιχειρήσεων,  συμφώνα με τα Πρότυπα Κανονισμών της Πανελληνίας Ένωσης ΔΕΥΑ που αποφάσισε η αρμόδια Τεχνική Επιτροπή ΕΔΕΥΑ.      
Η κάθε προς  αδειοδότηση επιχείρηση πρέπει να υποβάλει φάκελο μελέτης διαχείρισης των υγρών απορροών και του λιποσυλλέκτη της προς έλεγχο και έγκριση, που θα συντάσσονται από αρμόδιο μηχανικό. Τα στοιχεία αυτά θα αποτελούν δεδομένο του φακέλου και κατά την φάση δειγματοληπτικών ελέγχων που πρέπει να γίνονται.
Το αρμόδιο τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό της ΔΕΥΑΙ να ενημερωθεί και να εφαρμόσει τις νέες τεχνικές πρωτοβάθμιας επεξεργασίας. Εναλλακτικά να συνεργαστεί με τις αρμόδιες Υγειονομικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας, που εκδίδουν την άδεια λειτουργίας για αμοιβαία συνεννόηση και περιορισμό των αναγκαίων εγγράφων και γραφειοκρατίας από τους ενδιαφερόμενους. Η εγκατάσταση του λιποσυλλέκτη μπορεί να είναι της ίδιας λογικής όπως συμβαίνει και με τον υδρομετρητή.
Η ΔΕΥΑΙ να δίνει την δυνατότητα στους καταναλωτές της, ως επιλογή, προμήθειας του κατάλληλου λιποσυλλέκτη, πιστοποιημένου  κατά ΕΛΟΤ - ΕΝ 1825 από την ίδια την υπηρεσία σε κόστος που να αποσβήνεται  μέσω του λογαριασμού της αποχέτευσης που μπορεί να περιλάβει και μέρος της δαπάνης των ελέγχων. Η επιχείρηση ως επιλογή μπορεί να οργανώσει τμήμα καθαρισμού και συλλογής λίπους από τους λιποσυλλέκτες με ειδικά μηχανήματα σε κόστος που θα αποζημιώνεται από το τιμολόγιο της ΔΕΥΑΙ.
Τα λίπη και απόνερα από τον καθαρισμό πρέπει να οδηγούνται στην Μονάδα Βιολογικού Καθαρισμού στον κεντρικό διαχωριστή λιπών ή, αν δεν υπάρχει, σε ειδική μικρή μονάδα προεπεξεργασίας που θα κατασκευαστεί ή  σε ιδιώτη.
Σημειώνουμε ότι σήμερα τα λίπη καταφθάνουν στην μονάδα βιολογικού καθαρισμού μέσω του δικτύου χωρίς επεξεργασία καταστρέφοντας ανεπανόρθωτα τους αγωγούς του δικτύου και επιβαρύνοντας την λειτουργία του βιολογικού πέρα από την απόδοσή του αλλά και στο κόστος λειτουργίας αυτού. Με την σωστή εφαρμογή και εγκατάσταση των λιποσυλλεκτών στο σύνολο των επιχειρήσεων, το κόστος λειτουργίας του  βιολογικού καθαρισμού της πόλης μας θα μειωθεί αρκετά και η ικανότητα λειτουργίας του αποχετευτικού δικτύου θα αυξηθεί σημαντικότατα.
Το περιβάλλον μας φιλοξενεί και δεν έχουμε κανένα δικαίωμα με τις δραστηριότητες μας να το μολύνουμε. Όλοι μας πρέπει να συνεισφέρουμε για την προστασίας του. Η παρέμβαση αυτή φιλοδοξούμε ότι, αξιολογούμενη από τον κ. Δήμαρχο  και το επιτελείο της ΔΕΥΑΙ, θα μπορούσε να βοηθήσει στην περαιτέρω αναβάθμιση των υπηρεσιών του Δήμου προς τους πολίτες και το περιβάλλον, ώστε να εφαρμοστούν πρακτικές που χρησιμοποιούνται σε πολλές από τις Ευρωπαϊκές χώρες.

* Ο Δημήτρης Μακρής είναι Πολιτ. Μηχανικός Τ.Ε. Συγκοινωνιακών – Υδραυλικών Έργων Υποδομής