Ο Μέγας Αλέξανδρος ζει στην παράδοση των λαών...

➤  Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΕΜΟΣ

  Οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής μας χρησιμοποιούν πολλές μεθόδους για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους. Όμως, στα παιχνίδια τους αυτά εμπλέκουν και τους μικρούς (μικρά κράτη) μέσα από τις στρατιωτικές συμμαχίες. Έτσι, οι Αμερικάνοι ως ηγέτες του ΝΑΤΟ επιχειρούν, όπου θεωρούν ότι εξυπηρετούνται τα συμφέροντά τους και μετά καλούν και τους Ατλαντικούς συμμάχους να ενισχύσουν… Μία από τις επιχειρήσεις είναι και στο Αφγανιστάν. Όπως ήταν φυσικό, κλήθηκε και η Ελλάδα να συμπράξει. Στο θέμα μας δεν θα ασχοληθούμε με την πολιτική των ισχυρών και τα παιχνίδια που παίζονται στις χώρες αυτές.
Θα ασχοληθούμε με τη συνέντευξη που έδωσε Έλληνας αξιωματικός του τμήματος του Ελληνικού Στρατού στο Αφγανιστάν. Η συνέντευξη δόθηκε στην εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» την 8-7-2006. Η ερώτηση ήταν: «Ποια είναι η σχέση των Ελλήνων στρατιωτών με τους ντόπιους στην Καμπούλ;».
Έχουμε περιορισμένη επαφή, με το άκουσμα ότι είμαστε από την Ελλάδα, αμέσως εκφράζονται θετικά, λέγοντας Γιουνάν (= Ίωνες, λέξη αραβική για Έλληνα). Συνδέουν την πολιτιστική επίδραση του Μεγάλου Αλεξάνδρου (ο οποίος είχε φθάσει στο κράτος τους) με την τωρινή βοήθεια που προσφέρουμε στον λαό του Αφγανιστάν.
Μου έκανε εντύπωση, ότι ο Αφγανός υπουργός Πολιτισμού Ομάρ Σουλτάν μιλάει ελληνικά και έχει σπουδάσει στη Θεσσαλονίκη. Και να μη ξεχάσουμε ότι η πρώτη προσπάθεια να συγκεντρωθούν όλα τα λεηλατηθέντα αρχαία μνημεία του Αφγανιστάν μετά την απομάκρυνση των Ταλιμπάν το 2001 έγινε με ελληνική χορηγία.
Σε ερώτηση αν δέχτηκαν επίθεση απάντησε: «Η ελληνική αποστολή όχι. Άλλα κράτη, άλλες αποστολές κατά καιρούς δέχονται επιθέσεις, κυρίως στο νότο. Ίσως η αντιμετώπιση που έχουμε ως Έλληνες έχει αποτρέψει ένα τέτοιο γεγονός». Είναι, πράγματι, συγκινητικό. Δυόμιση χιλιάδες χρόνια μετά, το άκουσμα του ονόματος Μέγας Αλέξανδρος να γίνεται ασπίδα προστασίας για τον Έλληνα!.. Και παρουσιάζονται κάποιοι «Έλληνες» να ψελλίζουν ότι ήταν σφαγέας των λαών.
Όσον αφορά την προσφορά της Ελλάδος έχει να κάνει με έργα υποδομής και κοινωνικού χαρακτήρα όπως η ιατρική περίθαλψη. Είχαμε και την ασφάλεια των πτήσεων ένα διάστημα (όταν οι ελληνικές δυνάμεις είχαν τη διοίκηση του αεροδρομίου της Καμπούλ το πρώτο τετράμηνο του 2006). Επιπλέον, συνεισφέρουμε στην εκπαίδευση, πηγαίνουμε στα σχολεία, μοιράζουμε γραφική ύλη, μιλάμε με τα παιδιά. Εμείς προσπαθούμε να ορθοποδήσει η χώρα. Εφ’ όσον σταθεί στα πόδια της, η παρουσία μας θα είναι περιττή.
Εδώ που βρισκόμαστε μακριά από την πατρίδα, ήταν μεγάλη πνευματική και ψυχική «ένεση», όταν ήρθε στρατιωτικός ιερέας για το Πάσχα να λειτουργήσει σε όλα τα στρατόπεδα με Έλληνες. Καλέσαμε και τους ορθοδόξους Ρουμάνους και Βούλγαρους στον αγιασμό. Αυτή ήταν μια μοναδική στιγμή όπου η ορθόδοξη θρησκεία ένωσε τους διαφορετικούς λαούς σε αυτή την αποστολή. Και αυτό το θεωρώ πολύ θετικό. Ότι εμείς και οι άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης συνεργαζόμαστε για έναν κοινό σκοπό. Είναι μια θετική εξέλιξη για τις σχέσεις μας.
Οι κάτοικοι του Νοτιοανατολικού Αφγανιστάν και του Βορειοδυτικού Πακιστάν (οι Καλάς) καυχιούνται ότι είναι απόγονοι του Μ. Αλεξάνδρου. Στο Αφγανιστάν, στο άκουσμα του ονόματος Ελλάδα ριγούν και ονειρεύονται… «Αγκαλιάζουν» φιλόξενα τον Έλληνα επισκέπτη, αν και είναι επιφυλακτικοί με τους ξένους… Εκατομμύρια άνθρωποι στα βάθη της Ασίας, αποτελούν (και το δηλώνουν) ζωντανά μνημεία ενός ιστορικού γεγονότος, χιλιάδων ετών της πορείας του Μ. Αλεξάνδρου, του στρατηλάτη - εκπολιτιστή.
Στα βουνά του μακρινού Πακιστάν υπάρχει μια φυλή που έχει θεοποιήσει τον Μ. Αλέξανδρο και τα μέλη της φυλής αυτής πιστεύουν ότι μια μέρα θα επιστρέψει ο μεγάλος στρατηλάτης, σαν άλλος Μεσίας, για να τους οδηγήσει πίσω στην πατρίδα…
Το 1993 ο τότε Πρεσβευτής της Ινδίας στην Αθήνα Αφτάμπ Σέτς χαρακτήρισε τον Μ. Αλέξανδρο ως τον σπουδαιότερο άνδρα που έζησε ποτέ στη Γη. Μιλώντας σε εκπομπή ιδιωτικού καναλιού ο Σετς σχολίασε τον χαρακτηρισμό «άθλιος σφαγέας των λαών», λέγοντας, «όποιος λέει κάτι τέτοιο δεν αξίζει να έχει θέση στην ιστορία».
Στη συνέχεια μίλησε με θαυμασμό για το έργο του Μεγ. Αλεξάνδρου στην Ινδία. Ανέφερε μάλιστα ότι ακόμη και σήμερα σώζονται πολλά μνημεία στην Ινδία από την εποχή εκείνη και υπάρχουν πολλές λέξεις ελληνικές, που είναι όμοιες με τις ινδικές. Όσοι επισκέφθηκαν τη φυλή των Καλάς στο Πακιστάν διηγούνται: «Πρώτα επισκεφθήκαμε τη φυλή των Καλάς. Για να φθάσουμε εκεί περάσαμε από ένα δρόμο, που σύμφωνα με τους Πακιστανούς συνοδούς μας, είναι ο ίδιος που είχε χρησιμοποιήσει ο Μ. Αλέξανδρος. Κατά μήκος του δρόμου συναντήσαμε πολλά αλσύλλια ελαιοδέντρων, που όπως διηγούνται οι οδηγοί μας, δημιουργήθηκαν από τα κουκούτσια των ελιών που έτρωγαν οι στρατιώτες του Μακεδόνα Στρατηλάτη στις στάσεις τους. Μας είπαν ακόμη ότι στο Πακιστάν ανθεί το εμπόριο αρχαίων Ελληνικών νομισμάτων, γεγονός που αργότερα διαπιστώσαμε και μόνοι μας. Η φυλή των Καλάς προήλθε από την ένωση στρατιωτών του Μ. Αλεξάνδρου με ντόπιες γυναίκες. Αριθμεί 3-4 χιλιάδες, που με αργό ρυθμό οδεύει προς εξαφάνιση. Όταν έφθασαν στην Κοιλάδα, όλοι οι Καλάς ήθελαν να γνωρίσουν τον «Γιουνάν» (Έλληνα).
Τον περιεργάστηκαν, τον αγκάλιασαν, τον δέχτηκαν σαν αδελφό από την μακρινή πατρίδα… Το βράδυ οργάνωσαν μια παραδοσιακή γιορτή και χόρεψαν… σφυρίζοντας, πράγμα που όπως λένε οι Πακιστανοί, μόνον οι Καλάς και οι Έλληνες ξέρουν να κάνουν.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Καλάς λατρεύουν τους Ολύμπιους θεούς, με πρώτο τον Ντία – Ζέα (=Δίας – Ζεύς) και την Ζέστιακ (Εστία), ενώ στο κέντρο των σπιτιών τους μένει πάντα ασβέστη μια φλόγα, έθιμο καθαρά αρχαίο ελληνικό. Έχουν δε θεοποιήσει τον Μ. Αλέξανδρο, τον Σικαντέρ, για να οδηγήσει τη φυλή τους στη μακρινή πατρίδα στη Δύση…
• Τώρα εισερχόμαστε στο σημαντικότερο σημείο του θέματος. Και είναι σημαντικότερο γιατί αναφέρεται στην Περσία (σήμερα Ιράν) εναντίον της οποίας έγινε κυρίως η εκστρατεία του μεγάλου στρατηλάτη. Και θα επερίμενε κανείς να συναντήσει εδώ στην Περσία εχθρική παράδοση στη μνήμη του Αλεξάνδρου.
Αντίθετα, οι Πέρσες θεωρούν τον Μ. Αλέξανδρο δικό τους βασιλιά και στην επική τους ποίηση εκθειάζουν τον μεγαλειώδη χαρακτήρα του Έλληνα βασιλιά, τη σοφία, την ευφυΐα και προπάντων τη δικαιοσύνη του.
Όλα αυτά αποκαλύπτονται στο βιβλίο της Μαριάνας Ιατροπούλου – Θεοχαρίδου «Ο Μέγας Αλέξανδρος στην Περσική Επική Ποίηση», όπου εκεί αναλύει τα δύο μεγάλα Περσικά Έπη: «Σαχ – Ναμέ» (= βιβλίο των βασιλέων) και το δεύτερο «Εσκαντέρ Ναμέ» (= Έπος του Αλεξάνδρου). Το «Σαχ – Ναμέ» είναι το κολοσιαίο ποίημα που έγραψε ο Πέρσης  Επικός Ποιητής Φερντόσι με 124.080 στίχους.
Για να συμπεριληφθεί και ο Αλέξανδρος στον κατάλογο των Περσών βασιλείων έπλασαν ένα μύθο: Παρουσιάζεται ο Ξέρξης κατά την αποχώρησή του από την Ελλάδα να παίρνει μαζί του για γυναίκα του μια Ελληνίδα πριγκίπισσα από τον βασιλικό οίκο της Μακεδονίας. Στο μεταξύ, ύστερα από λίγο καιρό η Ελληνίδα πριγκίπισσα έχει επιστρέψει στη Μακεδονία και εκεί έχει γεννήσει ένα γιό, τον Αλέξανδρο, ο οποίος όταν ενηλικιώνεται κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον της Περσίας, για να διεκδικήσει ως πρωτότοκος γιός του Ξέρξη τον θρόνο (της Δυναστείας) των Αχαιμενιδών που του ανήκε και τον είχε σφετερισθεί ο ετεροθαλής αδελφός του Δαρείος…
Το έπος του Φερντοσί «Σάχ – Ναμέ» (=Βιβλίο των βασιλέων) καταλαμβάνει 52 κεφάλαια. Στο επικό αυτό ποίημα, όλες οι πράξεις του Αλεξάνδρου διαπνέονται από πνεύμα δικαιοσύνης: «Όταν όλα τελείωσαν, ο Αλέξανδρος κρέμασε τον Γιανουσιάρ και τον Μπαχιάρ, τους δολοφόνους του Δαρείου. Οι Πέρσες τον συγχάρηκαν και τον αποκάλεσαν βασιλιά του κόσμου. Στο κεφ. Σ 12 λέει ο Αλέξανδρος προς τους Πέρσες Αξιωματούχους: «Ψάχνω να βρω τους ισχυρούς που δυναστεύουν τους φτωχούς!». Στο κεφ. Σ 13 ο Φερντοσί λέει: «Όταν ο Αλέξανδρος είπε αυτά τα ωραία λόγια, οι Ιρανοί συμφώνησαν μαζί του. Επειδή ήταν πολύ δίκαια πράγματα και μίλησε σαν καλός βασιλιάς, τον χαιρέτησαν λέγοντάς του «Μπράβο»!
Στο κεφ. 35 ο Αλέξανδρος λέει στους Βραχμάνους: «τι μπορώ να κάνω για εσάς; Τι χρειάζεσθε; Δεν θέλω να είσαστε φτωχοί, γι’ αυτό σκοπεύω να σας δώσω θησαυρούς από τα ταμεία μου». Στο κεφ. Σ 43 μετά την κατασκευή του τείχους Γωγ και Μαγώγ, οι προύχοντες του τόπου για να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους στον Αλέξανδρο «Του έφεραν δώρα αμέτρητα, ότι είχαν και δεν είχαν, αλλά ο Αλέξανδρος δεν δέχτηκε να πάρει τίποτε και ξεκίνησε να φύγει. Και όλοι τον εθαύμασαν για τα μεγάλα έργα του και τους λεπτούς του τρόπους».
Αν ο Μ. Αλέξανδρος ήταν, όπως θέλουν να τον παρουσιάσουν, θα έγραφαν οι Πέρσες επικοί ποιητές αυτά τα εγκώμια;
Ερχόμαστε τώρα στο Έπος του Πέρση ποιητή Νιζαμί: «Εσκαντέρ Ναμέ» (Έπος του Αλεξάνδρου). Εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι ο ποιητής το έχει αφιερώσει εξ ολοκλήρου στον Μ. Αλέξανδρο. Εκθειάζει μέσα σ’ αυτό τον μεγαλειώδη χαρακτήρα του Έλληνα βασιλιά, τη σοφία, την ευφυΐα και προπάντων τη δικαιοσύνη του.
Η Μαριάνα Ιατροπούλου παρουσιάζοντας την προσωπικότητα του Πέρση ποιητή γράφει: Ο Νιζαμί ήταν άνθρωπος με βαθιά ανθρώπινα και προπάντων πατριωτικά αισθήματα. Ξεχωρίζει για το πλήθος των ιδεών του και το μέγεθος της φαντασίας του, για τα υψηλά θρησκευτικά του αισθήματα, τη φιλοσοφική του εμβρίθεια, την κοινωνική του αντίληψη, την ακρίβεια έκφρασης και την άπιαστη τεχνική του όσον αφορά τη συλλογή και ταξινόμηση υλικού.
Η δικαιοσύνη είναι η αρετή την οποία εκτιμά περισσότερο από όλες τις άλλες ο Νιζαμί, γι’ αυτό άλλωστε την υμνεί σχεδόν σε όλα του τα έργα και ιδιαίτερα στο «Εσκαντέρ Ναμέ» (= Έπος του Αλεξάνδρου).
Ο Αλέξανδρος του Νιζαμί κατακτούσε για να φέρει τη δικαιοσύνη στις κατακτημένες περιοχές. Κατακτούσε για να διώξει κάθε μορφή καταπίεσης και απολυταρχίας από τις χώρες του πλανήτη. Γι’ αυτό το λόγο άλλωστε ήταν πάντοτε έτοιμος να αλλάξει το πρόγραμμα και την πορεία του, προκειμένου να βοηθήσει ανθρώπους καταπιεσμένους, ανθρώπους που έσπευδαν σ’ αυτόν για βοήθεια…
Ο Μοντεσκιέ, Γάλλος φιλόλογος, Νομομαθής και ιστορικός 1689-1755 είπε: «Μόλις έλειψε ο Μ. Αλέξανδρος, ορφάνεψαν τα έθνη».
Ο Άγγλος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ Ουίλλιαμ Τορν είπε: «Ο Μέγας Αλέξανδρος είναι ο προφήτης μιας καλύτερης εποχής, ο ειρηνοποιός όλου του κόσμου».
Ο γνωστός Έλληνας Ιστορικός Αρριανός (95-180 μ.Χ.) γράφει: «Ουκ έστιν άλλος εις ανήρ τοσαύτα ή τηλικαύτα έργα κατά πλήθος ή μέγεθος εν Έλλησι ή βάρβαροις απεδείξατο» (Δηλ. Δεν υπάρχει κανείς άλλος άνδρας ανάμεσα στους Έλληνες ή στους ξένους λαούς, που ένας τόσο μεγάλα στο πλήθος ή στο μέγεθος έργα έχει να επιδείξει).
Διόδωρος ο Σικελιώτης ιστορικός γράφει για τον Μέγα Αλέξανδρο (32,4,3): Σε μετάφραση: «Κατά τους πολέμους εναντίον των Περσών μεταχειριζόμενος με μεγάλη επιείκεια τους αιχμαλώτους, όχι μόνον με την ανδρεία αλλά και με την περιβόητη ημερότητά του έκανε τους κατοίκους της Ασίας να επιθυμούν την εξουσία του».