Διασκεδάζοντας την κρίση...

Γράφει ο XPHΣTOΣ B. MAΣΣAΛAΣ* πρώην Πρύτανης Πανεπ. Ιωαννίνων

 Τις αναφυόμενες δυσκολίες στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους τις ερμηνεύει το κάθε κυβερνητικό και κομματικό στέλεχος κατά το δοκούν. Έτσι, δημιουργείται μια χαώδης κατάσταση που παραλύει κάθε δημιουργική πρωτοβουλία στη χώρα.
Οι elite που εξουσιάζουν το δημόσιο λόγο είναι κατά μεγάλο μέρος υπεύθυνες για την επινόηση των μύθων. Ο λόγος είναι προφανής. Κατά την άποψή τους οι πλαστές ιστορίες προάγουν την ενότητα των υποστηρικτών της πολιτικής τους και φυσικά τη συνέχειά τους στην εξουσία και μαζί δίνουν μια άλλη διάσταση του προβλήματος της χώρας στη διεθνή κοινή γνώμη.
Η αλήθεια είναι ότι μετά τις συνεχείς απογοητεύσεις οι πολίτες διψούν για τέτοιους μύθους. Άλλωστε, η παραγωγή μύθων ωθείται και εκ των κάτω και εκ των άνω!
Κάποτε όμως εμφανίζεται στο προσκήνιο η πραγματικότητα που ακυρώνει τις ψευδαισθήσεις και το πρόβλημα της διαχείρισής τους καθίσταται το μείζον πολιτικό πρόβλημα.
Και η έννοια της δημοκρατίας;
Τα λόγια του εθνικού ποιητή Δ. Σολωμού είναι πάντα επίκαιρα: εθνικό ό,τι είναι αληθές.
Μήπως πρέπει να ασκηθούμε  στην αρχαιοελληνική σκέψη που οχυρώθηκε πάντα πίσω από την ιδέα των ορίων; Για τους Έλληνες οι αξίες υπήρχαν πριν από κάθε πράξη και χάραζαν με ακρίβεια τα όριά της.
Για να συναντηθούμε με το πνεύμα των προγόνων μας πρέπει να αρνηθούμε το φανατισμό και τις ψευδαισθήσεις, να αποδεχτούμε τα όριά μας και να υιοθετήσουμε στη συμπεριφορά μας την ηπιότητα. Να βλέπουμε τον εαυτό μας και με τα μάτια των άλλων… Μια τέτοια προοπτική έχει ανάγκη από αλλαγή κουλτούρας, κάτι που απαιτεί χρόνο, παιδεία και παράδειγμα. Η πολιτική ηγεσία επομένως  οφείλει να παιδεύει τους πολίτες στη λειτουργία της δημοκρατίας.
Για τα θέματα που απασχολούν τη χώρα ακούμε διηγήσεις που τονίζουν ορισμένα γεγονότα και τη σύνδεσή τους με τέτοιο τρόπο που  υποβαθμίζουν ή αγνοούν όσα δεν εξυπηρετούν. Αυτή η διαστρέβλωση αφορά στην ερμηνεία των πραγματικών γεγονότων με τρόπο που επιτρέπει την αφήγηση μιας ιστορίας που βολεύει.
Μια κυβέρνηση που έχει, όπως συχνά τονίζεται, νωπή λαϊκή εντολή δεν έχει κανένα λόγο να υπερβάλει και να παραποιεί ό, τι σχετίζεται με τις δυσκολίες της διαπραγμάτευσης. Δεν είναι ο καιρός για γενναία ψεύδη κατά τον Πλάτωνα, αν και μερικές φορές το ψέμα είναι ένα χρήσιμο εργαλείο διακυβέρνησης μέσα σε έναν επικίνδυνο κόσμο.
Ο λαός μας έχει υποφέρει από τις ψευδολογίες και αερολογίες των πολιτικών μας. Οι κυβερνώντες οφείλουν να έχουν κατά νου ότι: με το να ευνοούν τις παραπλανήσεις έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να διαβρώσουν την πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας, πράγμα που μπορεί να έχει πολλές βλαβερές συνέπειες στην καθημερινή ζωή (J. Mearsheimer: Γιατί οι πολιτικοί λένε ψέματα, Εκδόσεις Πατάκη, 2012, σ.32).

✴✴✴
* Ο Καθηγητής κ. Χρήστος Β. Μασσαλάς είναι πρώην Πρύτανης
του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.