Ο Άραχθος και πώς μπορούμε να τον αξιοποιήσουμε!..
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ν. ΝΤΑΣΚΑΣ, Πολ/κός Μηχανικός - Περιβαλλοντολόγος
• Σκοπός του παρόντος είναι να εκφράσει την αγωνία του υπογράφοντος για τη σημερινή οικονομική κρίση της Χώρας και ταυτόχρονα την πεποίθησή του ότι για την υπέρβαση της σημερινής κρίσης είναι επείγουσα ανάγκη η κοινωνία να ξεχάσει την αδράνεια και τα συνεχόμενα δανεικά και να προχωρήσει, έστω και με τον οβολό της, στη δημιουργία και λειτουργία πάσης φύσεως και μορφής επιχειρηματικών δραστηριοτήτων αξιοποίησης των πολλών και σημαντικών φυσικών και λοιπών πόρων της Χώρας μας (γεωργία, κτηνοτροφία, μεταποίηση, ενέργεια, εργοστάσια, καινοτομία κλπ.) προς παραγωγή ανταγωνιστικών προϊόντων (εδώ ενέργειας), εισοδημάτων, θέσεων εργασίας και φυσικά φοροδοτικής ικανότητας για τις ανάγκες κανονικής λειτουργίας της Πολιτείας.
Η περίπτωση Άραχθος
Μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία ακυρώνεται η υλοποίηση του μεγάλου υδροηλεκτρικού στον Άραχθο στη θέση Άγιος Νικόλαος Δαφνωτής Άρτας, (έργο αποθήκευσης reservoir) και με αφορμή τις πρόσφατες πλημμύρες στην περιοχή και κυρίως την εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη για μεγάλα αναπτυξιακά έργα στη Χώρα μας, προς αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, θεωρώ επίκαιρο και σκόπιμο να επανέλθω σε παλαιότερη πρότασή μου, δηλαδή αντί του μεγάλου έργου με την πληθώρα των προβλημάτων (μεγάλες κατακλύσεις, εκτροπή ποταμού, διακοπή κυκλοφορίας ιχθυοπανίδας, αλλοίωση τοπίου κλπ.) την κατασκευή σειράς μικρών υδροηλεκτρικών έργων συνεχούς ροής (run on the river) με χαμηλούς αναβαθμούς χωρίς κανένα από τα προβλήματα του ακυρωθέντος μεγάλου έργου και με επιπλέον πλεονεκτήματα ως κατωτέρω.
Ωφέλειες για την οικονομία
Τα προτεινόμενα έργα σύμφωνα με τις μελέτες του υπογράφοντος είναι απλά, έχουν μικρότερη συνολική δαπάνη (120 αντί 150 εκ. ευρώ) την ίδια σχεδόν παραγωγή (270 έναντι 300 εκ. kwh/χρόνο) και μάλιστα καθαρής (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) και επιπλέον ομαλοποιούν τη ροή (ο Άραχθος ουσιαστικά είναι χείμαρρος) και είναι και αναγκαία καθόσον κατακρατούν τα φερτά υλικά και έτσι αποφεύγεται η επίχωση της κατάντη τεχνητής λίμνης του υδροηλεκτρικού Πουρναρίου και η μείωση συνεπώς της παραγωγής του.
Όπως είναι ευνόητο, τα υλικά αυτά είναι εύκολο και με μικρές δαπάνες να απομακρυνθούν, κατά αναγκαία χρονικά διαστήματα, από την κοίτη του ποταμού ενώ η απομάκρυνσή τους από τον πυθμένα της λίμνης είναι δύσκολη και υπερβολικά δαπανηρή.
Ωφέλειες για την τοπική κοινωνία
Το σπουδαιότερο όμως χαρακτηριστικό των μικρών έργων είναι η τεράστια συμβολή τους στην ανάπτυξη της περιοχής επειδή πέραν της προβλεπόμενης (Νόμος 2468/06) διάθεσης του 3% των ακαθάριστων εσόδων στην τοπική κοινωνία (στην περίπτωσή μας 270 x 0.09 x 3% ≈ 0,730 εκ. ευρώ / χρόνο) των θέσεων εργασίας (20 τουλάχιστον μόνιμων, πολλών δεκάδων για τη συντήρηση και πολλών εκατοντάδων κατά το στάδιο υλοποίησης) παρέχουν επιπλέον ως απλά και μικρά τη δυνατότητα επιχειρηματικής δραστηριότητας καθόσον με την εξασφαλισμένη από την Πολιτεία τιμή του προϊόντος (σήμερα 0,09 ευρώ/kwh) και την κατά προτεραιότητα διάθεσή του η απόδοση του επενδυμένου κεφαλαίου ξεπερνά το 15% δηλαδή πολλαπλάσια των σημερινών προθεσμιακών τραπεζικών καταθέσεων που δεν υπερβαίνουν το 2% και συγκεκριμένα:
Δαπάνη έργων 120,0 εκ.€
Ετήσια παραγωγή 270,0 εκ. kwh
Ετήσια έσοδα (270x0,09) 24,0 εκ.€
Ετήσιες δαπάνες
Συντήρηση 1% x 120 = 1,20 εκ. €
Ασφάλιση 1% x 120 = 1,20 εκ. €
Λειτουργία-Δ/ση 30 άτομα x 20χιλ.€ = 0,60 εκ. €
ΟΤΑ (ως ανωτέρω) 0,73 εκ. €
Λοιπά 0,27 εκ. €
Σύνολο 4,0 εκ. €
Απόδοση επένδυσης: 24,0 – 4,0 /120 = 20,0/120 = 0,17 ή 17%
και μάλιστα χωρίς να συνυπολογίζεται και κάποιο ποσοστό σίγουρης επιχορήγησης (Αναπτυξιακός νόμος, ΕΣΠΑ, πακέτο Γιούγκερ κλπ.) οπότε η απόδοση αυξάνεται.
Πρόσκληση ενδιαφέροντος
Για την υλοποίηση μιας τέτοιας επιχειρηματικής δραστηριότητας θα πρέπει, οι Δήμοι ή η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση να καλέσουν τους ενδιαφερόμενους της περιοχής (φυσικά και νομικά πρόσωπα) να δηλώσουν την οικονομική τους συμμετοχή στην προσπάθεια με ποσά ανάλογα της δυνατότητάς τους και πάντως στην αρχή όχι μικρότερα των 1.000 ευρώ (πρακτικοί λόγοι) αλλά όχι και μεγαλύτερα των 50.000 ευρώ (για ευρύτερη λαϊκή συμμετοχή).
Έχοντας οι Δήμοι ή η Αυτοδιοίκηση ένα επαρκές αποτέλεσμα από την ανωτέρω πρόσκληση ενδιαφέροντος προβαίνει στη συνέχεια στην ίδρυση ειδικού νομικού προσώπου (εταιρείας) η οποία αναλαμβάνει για λογαριασμό των μετόχων όλες τις φάσεις ενός ή περισσότερων έργων ήτοι χρηματοδότηση, υλοποίηση και εκμετάλλευση ή σε αρνητική περίπτωση απευθύνεται σε αξιόπιστες τεχνικές εταιρείες για την υλοποίηση και εκμετάλλευσή τους με την υποχρέωση αυτές να δεχτούν ως μετόχους την τοπική κοινωνία με εγγυημένη απόδοση όχι μικρότερη του 10%.
Έτσι, με την υλοποίηση των ανωτέρω αναφερόμενων έργων και ενεργειών, ο Άραχθος πέραν όσων μπορεί να προσφέρει στην εθνική υπόθεση (ενέργεια, οικονομία κλπ.), παρέχει και στα καθέκαστα άτομα της περιοχής μία σημαντική ενίσχυση του εισοδήματός τους (πχ μέτοχος των 20.000 εισπράττει 3-4 χιλ. ευρώ/χρόνο) η οποία μαζί με τις άλλες δραστηριότητες στους διάφορους τομείς δίνουν ένα ικανοποιητικό συνολικό εισόδημα για αξιοπρεπή διαβίωση στον τόπο τους ώστε να μην αναγκάζονται να καταφεύγουν για βιοπορισμό στις δύσκολα βιώσιμες μεγαλουπόλεις ή στον “παράγοντα” για μία θέση στο Δημόσιο.
