Όχι άλλες κατεδαφίσεις...

Γράφει ο XPHΣTOΣ B. MAΣΣAΛAΣ* πρώην Πρύτανης Πανεπ. Ιωαννίνων

•  Σε κάθε χρονική στιγμή συνυπάρχουν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Είναι γεγονός ότι ένα μέρος του μέλλοντος μας έχει δοθεί και πρέπει να το δεχτούμε, πριν  προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε με κάτι που μας ταιριάζει καλύτερα.
Όπως είναι φυσικό δεν είναι δυνατόν να καταστρώσουμε λογικά σχέδια για το μέλλον αν δεν πάρουμε υπόψη μας το ό,τι διατρέχει τα περασμένα στάδια της κρατικής μας οντότητας.
Μια λογική σκέψη καταστρώνει ένα σχέδιο για το μέλλον, αξιολογεί προσεκτικά τις δομές που υπάρχουν, αναλύει την ιστορία τους και με προσεκτικούς χειρισμούς προβαίνει σε βελτιώσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την αλληλεπίδραση των διαφόρων δομών και τις απρόβλεπτες συνθήκες που δημιουργούν απουσίες ή διαστρεβλώσεις στη λειτουργία τους. Άλλωστε, το μέλλον δεν είναι ούτε άγραφη σελίδα ούτε ανοιχτό βιβλίο. Και κάτι ακόμη... Οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψη μας και απρόβλεπτες καταστάσεις που συμβαίνουν μεν σπάνια, αλλά που μπορούν να επιφέρουν ριζικές αλλαγές με απρόβλεπτες συνέπειες στη λειτουργία της κοινωνίας μας.
Η σημερινή κυβέρνηση φαίνεται να έχει άλλη άποψη και αδυνατεί να δεχτεί ότι οφείλει να λάβει υπόψη της ό,τι οικοδομήθηκε με προσπάθειες, με δοκιμές με στρεβλώσεις.
Η βιασύνη σε όλους τους τομείς κυριαρχεί με αποτέλεσμα να κατεδαφίζεται ό, τι οικοδομήθηκε με κόπο, οικονομικό κόστος και συναινέσεις. Το παράδειγμα της ανώτατης εκπαίδευσης είναι λίαν χαρακτηριστικό. Πρέπει να σημειωθεί ότι κανένας δεν ισχυρίζεται ότι νόμος 4009/11 είναι ο άριστος, αλλά η λειτουργία του θα δείξει τις αδυναμίες του που στη συνέχεια μπορούν να αρθούν. Το καθήκον ενός λαού είναι να διατηρεί τους θεσμούς του παρελθόντος, τροποποιώντας τους σταδιακά. Άλλωστε, ο χρόνος είναι ο ρυθμιστής, αρκεί να τον αφήσουμε να δρα για να δούμε όλα τα πράγματα να μεταμορφώνονται. Οι ιδέες στις οποίες βασίζονται οι αλλαγές βυθίζονται σε ένα μακρύ παρελθόν και ο χρόνος προετοιμάζει την ανθοφορία τους. Μάλιστα κατά τον G. Le Bon (Η ψυχολογία των μαζών, Εκδόσεις  Ζήτρος, 1996): οι ιδέες είναι κόρες του παρελθόντος, μητέρες του μέλλοντος και πάντα σκλάβες του χρόνου.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας πρέπει να κατανοήσει ότι το πρόβλημα της ανώτατης εκπαίδευσης είναι ένα δυναμικό και πολύ-παραμετρικό πρόβλημα. Η λύση του θέλουμε να οδηγεί σε ακαδημαϊκό περιβάλλον που να ευνοεί: την αξιόπιστη εκπαίδευση, την παραγωγή νέας γνώσης, την καινοτομία, την αλληλεπίδραση με την κοινωνία και το διεθνές περιβάλλον.
Η χώρα μας έχει ανάγκη την ακαδημαϊκή παράδοση, τον εξοστρακισμό του λαϊκισμού, το σεβασμό στους νόμους και την πίστη ότι: το μέλλον ανήκει σε μια εκπαιδευμένη κοινωνία, όπου οι πολίτες της αξιοποιούν με έξυπνο τρόπο τη γνώση (Α. Διαμαντοπούλου, Η έξυπνη Ελλάδα, Εκδόσεις Α. Λιβάνη, 2006).
Η άνθηση του πανεπιστημιακού θεσμού μπορεί να συμβάλει στην ένταξη της χώρας μας στις «έμπειρες» χώρες που έχουν παρόν και μπορούν να χτίσουν με γνώση, υπευθυνότητα και αισιοδοξία το μέλλον τους.
Δεν χάθηκαν όλα...αρκεί να συνειδητοποιήσουμε ότι οι χώροι διάδοσης και παραγωγής γνώσης είναι χώροι που έχουν ανάγκη σεβασμού από όλους για να μπορούν να ανταποκριθούν στον προορισμό τους (Θ. Παπαγγελής: Το Βήμα, 16-11-2014).

✴✴✴
* Ο Καθηγητής κ. Χρήστος Β. Μασσαλάς είναι πρώην Πρύτανης
του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.