Το Κληροδότημα Ελ. Ζωγράφου και η συμβολή του Κ. Κατσάρη…

Αναδρομές

 Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΚΟΓΚΑ• l Ο συνεργάτης του «Πρωϊνού Λόγου» κ. Δημ. Κοράκης  στο Φ. της 24/4/05 αναφέρθηκε λεπτομερώς στην Ελένη Ζωγράφου και το κληροδότημά της. Ευτυχώς που  από τριετίας λειτουργεί πλέον ο Ζωγράφειος Οίκος Ευγηρίας και έτσι βρίσκουν  θαλπωρή 20 και πλέον υπερήλικοι και αναπαύεται και η ψυχή της μεγάλης μας ευεργέτιδας.
Νομίζω πως με την  ευκαιρία  της λειτουργίας του Οίκου, αλλά και της αναφοράς του κ. Κοράκη στη μεγάλη μορφή της Ελένης Ζωγράφου, δεν πρέπει να ξεχαστεί  και  η περιπέτεια του  Κληροδοτήματός  της, αλλά και η  μεγάλη συμβολή  του Κων/νου Κατσάρη για την απόδοση τμήματός του στα Γιάννινα.
Η αείμνηστη Ελένη Σόλωνα Χρηστάκη Ζωγράφου, το γένος Λύσανδρου Καυτατζόγλου, με την από 5-10-1929 ιδιόχειρη Διαθήκη της άφησε στο Δημοτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, «Ο Άγιος Δημήτριος» το μισό της τεράστιας περιουσίας της  και το άλλο μισό στο Δημοτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων  «Η Αγάπη». Φυσικά είχε αφήσει τη νόμιμη μοίρα και στη μοναχοκόρη της Δομενίκη, με τη οποία οι σχέσεις τους -μητέρας και κόρης- ήταν ταραγμένες, έτσι ώστε να την αποκαλεί και να την αναγράφει στη Διαθήκη της «ακατανόμαστον»!
Η Ελένη Ζωγράφου απεβίωσε στις 15 Αυγούστου 1937 στο Σάμεριγκ της Αυστρίας, όπου νοσηλεύονταν σε νοσοκομείο με βαριά αρρώστια. Μόλις πληροφορήθηκε το θάνατό της η θυγατέρα της Δομενίκη, σύζυγος Μαλαμίδου, πήγε στο σπίτι  της, συνοδευόμενη και από τον δικηγόρο της θανούσης, Τατάκη, με σκοπό να ερευνήσουν για ύπαρξη διαθήκης της μητέρας της, αλλά βρήκαν ένα συρτάρι παραβιασμένο και χωρίς διαθήκη.
 Μετά από αρκετό καιρό από το θάνατο της Ελένης Ζωγράφου, η Δομενίκη παρουσίασε μια διαθήκη της μάνας της με την οποία όριζε κληρονόμο της κολοσσιαίας περιουσίας της τη θυγατέρα της και το Καυτατζόγλειο Ίδρυμα Θεσσαλονίκης, τη γνησιότητας της οποίας διαθήκης επιβεβαίωσε στο δικαστήριο ο δικηγόρος Τατάκης. Κατόπιν αυτών, η Δομενίκη Μαλαμίδου έγινε κάτοχος όλης της περιουσίας της μητέρας της και απέσυρε από την Εθνική Τράπεζα, όπου τα είχε τοποθετημένα προς φύλαξη, τα αμύθητου αξίας κοσμήματά της.
Συγχρόνως, ήρθε σε συνεννόηση και με το Καυτατζόγλειο Ίδρυμα, το οποίο αντιπροσώπευε ο δικηγόρος Τατάκης, προκειμένου  να  παραλάβει ό,τι δικαιούνταν από τη διαθήκη.

Η συμβολή του Κ. Κατσάρη
Και ενώ όλα πήγαιναν ωραία για τη Δομενίκη, αποστέλλεται στον τότε Μητροπολίτη Ιωαννίνων Σπυρίδωνα από τον Κων/νο Κατσάρη μια ιδιόχειρη ενυπόγραφη διαθήκη της Ελένης Ζωγράφου, την οποία  ο μακαριστός Μητροπολίτης παρέδωσε στο αδελφάτο του Νοσοκομείου «Η Αγάπη» για τις παραπέρα ενέργειες. Σημειώνεται εδώ ότι η αείμνηστη ευεργέτις είχε συντάξει δύο ίδιες διαθήκες και την μεν μία την άφησε στο ερμάριο του κομοδίνου της, το οποίο βρέθηκε παραβιασμένο και την άλλη την έδωσε στον έμπιστό της  Κων/νο Κατσάρη. Έκτοτε,  άρχισε  ένας δικαστικός αγώνας τόσο με την Δομενίκη, όσο και με το Καυτατζόγλειο Ίδρυμα, το οποίο διεκδικούσε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας της Ζωγράφου.
Τελικά, η υπόθεση έφτασε στο Πρωτοδικεείο Αθηνών το οποίο με την αριθ.. 353/605/ 16-8-1946 απόφασή του δικαίωσε το δημοτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων και σημείωσε πως «δημοσιεύεται και κηρύσσεται κυρία η από  5-10-1929 ιδιόγραφος διαθήκη της διαθέτιδος Ελένης χήρας Σόλωνος Χρηστάκη Ζωγράφου».
Για να αποφασίσει το δικαστήριο Αθηνών εξέτασε τρεις μάρτυρες, με πρώτο τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Κατσάρη, ο οποίος εξετασθείς και επιδειχθείσης αυτού της διαθήκης κατέθεσε τα εξής: «Την  επιδεικνυομένη μοι γραφήν και υπογραφήν της διαθέτιδος γνωρίζω εξ εγγράφων, άτινα ευρίσκονται κατατεθειμένα εις την Ιονικήν Τράπεζαν. Άλλωστε, την διαθήκην αυτήν εις χείρας μου την ενεπιστεύθην η  αείμνηστος διεθέτις και την οποίαν εγώ απέστειλα εις τον Μητροπολίτην Ιωαννίνων».
Έτσι, υπήρξε ουσιαστική και αποφασιστική η συμβολή του Κατσανοχωρίτη Κων/νου Κατσάρη, που όχι μόνο είχε στην κατοχή του μια από τις δύο γνήσιες διαθήκες της Ζωγράφου, αλλά την απέστειλε στο κατάλληλο πρόσωπο, προσήλθε στο Πρωτοδικείο και επιβεβαίωσε με την παρουσία και την μαρτυρία του ότι αυτή η διαθήκη είναι η μόνη γνησία, ώστε να δικαιωθεί το αδελφάτο του Δημοτ. Νοσοκομείου Ιωαννίνων και να έχει η πόλη μας το σπουδαίο αυτό  ίδρυμα.
Αυτά τα ολίγα ας είναι ένα μνημόσυνο στη μεγάλη προσφορά του Κων/νου Κατσάρη, επειδή εκτός από τη συμβολή του στη διάσωση του Ζωγραφείου κληροδοτήματος, το οποίο ήδη είχε υφαρπάξει με πλαστή διαθήκη η «ακατανόμαστος» Δομενίκη, με τη δική του διαθήκη άφησε όλη του την περιουσία στα Αγαθοεργά Καταστήματα με σκοπό να πραγματοποιούνται στην πόλη μας πολιτιστικές εκδηλώσεις και να προικοδοτούνται  άπορα κορίτσια από  τα Κατσανοχώρια.
Οι γέροντες  και οι γριούλες που φιλοξενούνται σήμερα στον Ζωγράφειο Οίκο Ευγηρίας ας προσεύχονται για τη συγκαταρίθμηση της ψυχής του Κων/νου Κατσάρη μετά των Αγίων. Και ακόμα ο Δήμος ας αναρτήσει στην αίθουσα τελετών του ιδρύματος αυτού τη φωτογραφία του Κων/νου Κατσάρη.