«Αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις»

- Γράφει ο  ΣΠΥΡΟΣ  ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ,
Φιλόλογος-Συγγραφέας

  Βασικό προαπαιτούμενο στη συμφωνία με τους δανειστές, προκειμένου να προχωρήσει η εφαρμογή του νέου προγράμματος –δηλαδή του 3ου Μνημονίου– είναι να προχωρήσει η κυβέρνηση σε "αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις". Τι σημαίνει όμως για τη χώρα μας, σ’ αυτή την κρίσιμη περίοδο που περνάμε, ο όρος "αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις"; Εδώ ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα με τους πολιτικούς μας: Ή δεν καταλαβαίνουν –χρόνια τώρα– τι σημαίνει στην πολιτική μεταρρύθμιση ή σκόπιμα την αποφεύγουν, γιατί ξέρουν ότι έρχεται σε αντίθεση με το πελατειακό κράτος που έχουν φτιάξει και το συνακόλουθο με αυτό κατεστημένο, οπότε αποφεύγουν να συγκρουστούν με αυτές τις αντιμεταρρυθμιστικές δυνάμεις για να πετύχουν το βασικό, στόχο τους, που είναι η παραμονή στην εξουσία.
Αυτό το πολιτικό δράμα το ζήσαμε όλα αυτά τα χρόνια της μεταπολίτευσης. Θυμίζω – απλώς δυο – μονάχα περιστατικά: Ξεθωριασμένο – ανύπαρκτο στην ουσία - "σοσιαλισμό" παρέλαβε ο Κώστας Σημίτης και στη θέση του έφτιαξε "το θολό και κακέκτυπο εκσυγχρονισμό", με "υπουργός - κλητήρες", άγνωστους ακόμα και στο θυρωρό της πολυκατοικίας τους και με σκάνδαλα που συγκλόνισαν το πανελλήνιο. Στα ίδια χνάρια και ο επόμενος. Μόλις ανέλαβε την πρωθυπουργία της χώρας ο Κώστας Καραμανλής – ο ανεψιός – διακήρυξε βαρύγδουπα πως "πέντε νταβατζήδες και δέκα συντεχνίες κυβερνάνε τη χώρα", υποσχέθηκε δε πως "θα προχωρήσει σε αλλαγές και μεταρρυθμίσεις τις οποίες χρειάζεται ο τόπος". Και τι έκανε; Σχεδόν τίποτε: προετοίμασε και αυτός το έδαφος για τη χρεοκοπία της χώρας.
Το ίδιο δράμα ζούμε και σήμερα. "Με τι καρδιά, με τι πνοή, τι πόθους και τι πάθος" ξεκίνησε "η πρώτη φορά Αριστερά κυβέρνηση" και πού κατέληξε; Στα μέτρα Κατρούγκαλου, Μπαλτά και Κουράκη, που αντί να πάνε τον τόπο μπροστά, τον φέρνουν δεκαετίες πίσω.
Έτσι χάσαμε την εμπιστοσύνη ως Κράτος, γίναμε αναξιόπιστοι, και υποχρεώσαμε τους δανειστές να μας επιβάλουν μεταρρυθμιστικά μέτρα – αυτά που ισχύουν σε όλη την Ευρώπη – τα οποία έπρεπε πριν από δεκαετίες να εφαρμόσουμε οι ίδιοι, για να αποφύγουμε την τραγική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε.
Υπάρχει περίπτωση να βγούμε απ’ αυτό το τραγικό αδιέξοδο; Με βάση το ισχύον πολιτικό σύστημα – παλαιό και νέο – ασφαλώς όχι. Και τότε τι γίνεται; Απλούστατα: "Δειλοί, μοιραίοι και άβουλοι αντάμα, προσμένουμε ίσως κάποιο θάμα".
Αυτά, βέβαια, που πρέπει να γίνουν, όλοι τα ξέρουμε. Και ενώ τα ξέρουμε, δεν υπάρχουν εκείνοι που θα τα εφαρμόσουν.
Όλοι οι πολιτικοί μας – παλιοί και νέοι – ξέρουν πολύ καλά μάλιστα πως Δημοκρατία υπάρχει εκεί όπου η ψήφος των πολιτών βρίσκεται σε πλήρη αντιστοιχία με την Κοινοβουλευτική Εκπροσώπηση· και αυτό επιτυγχάνεται μόνο με την καθιέρωση της απλής αναλογικής, που υπήρξε, επί χρόνια, πάγιο αίτημα της Αριστεράς.
Ξέρουν επίσης ότι για μια χώρα μικρή και χρεοκοπημένη, όπως είναι η δική μας, είναι ανεπίτρεπτη, πολυτέλεια ο αριθμός των τριακοσίων βουλευτών, και πρέπει να μειωθεί στους διακόσιους, όπως, άλλωστε, το προβλέπει και το Σύνταγμα.
Ξέρουν επίσης ότι δημόσιος τομέας, χωρίς αξιολόγηση αυτών που καλούνται να τον υπηρετήσουν, δεν μπορεί να υπάρξει, ή αν υπάρξει θα είναι ο σημερινός χρεοκοπημένος δημόσιος τομέας, τις αμαρτίες του οποίου πληρώνουμε.
Ξέρουν ακόμα πως η ομαλή λειτουργία του Πολιτεύματος είναι συνυφασμένη με τη συγκρότηση πολιτικών κομμάτων, με οργάνωση δημοκρατική, με αρχές και αξίες, με προγράμματα που θα εξαγγέλλονται προεκλογικά και θα εφαρμόζονται μετεκλογικά. Είδατε να συμβαίνει κάτι τέτοιο στη χώρα μας, τουλάχιστον κατά τα τελευταία 20 χρόνια;
Ξέρουν επίσης πως κυβερνήσεις σαν αυτές που ζήσαμε από την έναρξη της κρίσης – και που ζούμε και σήμερα – αποδείχτηκαν ανίκανες να αντιμετωπίσουν την πολύπλευρη κρίση που μαστίζει τη χώρα μας, και γι’ αυτό πηγαίνουμε – και θα πηγαίνουμε, - αν συνεχιστεί η ίδια κατάσταση, απ’ το κακό στο χειρότερο.
Και τότε τι πρέπει να γίνει; Το υπέδειξε, κατά τρόπο ξεκάθαρο, - που δεν επιδέχεται καμιά αμφισβήτηση – ο αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, πρώην Πρύτανης και Καθηγητής Εγκληματολογίας, Γιάννης Πανούσης, με πρόσφατο άρθρο του σε αθηναϊκή εφημερίδα, με το οποίο προειδοποιεί πολίτες και πολιτικούς ότι: Ο τόπος για να βγει απ’ το αδιέξοδο χρειάζεται ολιγομελή κυβέρνηση – από προσωπικότητες κύρους – που θα στηρίζεται στα υπάρχοντα – ή υπάρξοντα, μετά από ενδεχόμενες εκλογές – οι οποίοι να ξέρουν τι πρέπει να κάνουν και να πιστεύουν στη συμφωνία που θα ψηφιστεί απ’ τη Βουλή, δεν θα πολιτευθούν δε στις επόμενες εκλογές για να μην υπάρξει το – κακώς εννοούμενο – πολιτικό κόστος·
Ανήκω σ’ εκείνους που πιστεύουν πως με κυβερνήσεις σαν αυτές που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια της κρίσης – και που ζούμε σήμερα, έστω κι αν ο Στρατούλης αντικαταστάθηκε από τον Χαϊκάλη, ο τόπος δεν μπορεί να προχωρήσει. Επειδή δε παρακολουθώ από κοντά τα πολιτικά πράγματα, δε διστάζω να υποστηρίξω πως σε μια τέτοια κυβέρνηση μπορούν να σταθούν πρόσωπα όπως ο Πανούσης και ο Νικολούδης – από τη σημερινή κυβέρνηση, - διαφορετικά θα πελαγοδρομούμε με ελπίδα μια τρύπια βάρκα, ώσπου να μας οδηγήσει στο βυθό.
Θεωρώ επίσης πως δεν είναι τυχαίο ότι στην ίδια εφημερίδα, σε άλλη σελίδα, αναδημοσιεύεται απόσπασμα από το περίφημο "Χρονικό" του γνωστού σ’ εμάς τους παλιότερους ποιητή – γιατρού και κριτικού Τάκη Σινόπουλου, ο οποίος με τραγική – και σαρκαστική – αυτοσυνειδησία, αναφερόμενος – το έτος 1975 - "στους πολιτικούς που κυβερνούν τους Έλληνες" επισημαίνει: "Οι Έλληνες που διεκδικούν την εξουσία στην Ελλάδα, για το μόνο που είναι ικανοί, το μόνο που θέλουν, είναι να διαιωνίσουν το σάπιο δέντρο, γιατί ανήκουν σ’ αυτό, τρέφουν τη σήψη του και τρέφονται από αυτή".
Λίγα μόλις χρόνια πιο πριν, το έτος 1966, ένας άλλος διακεκριμένος συγγραφέας και κριτικός, ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, δε διστάζει στο βιβλίο του "Ερήμην των Ελλήνων" να διακηρύξει: "Τα υποδείγματα του σύγχρονου ελληνικού βίου είναι τόσο αποκρουστικά, ώστε κανένας άνθρωπος, με γνώση και με συνείδηση ευθύνης, δεν έχει δικαίωμα να τα χρησιμοποιήσει. Ας είμαστε ειλικρινείς. Ανάμεσα στη νεοελληνική πολιτική ηγεσία υπάρχουν πολυάριθμα απορρίμματα των επιστημών και των άλλων επιδόσεων. Πώς να προκόψει ο τόπος με τα απορρίμματα";

***
Επί τριάντα ολόκληρα χρόνια, μέσα από το Δήμο αρχικά και από τους μαζικούς φορείς της Ηπείρου, στη συνέχεια, αγωνίζομαι για ένα απλό και αυτονόητο σε μια στοιχειωδώς ευνομούμενη Πολιτεία: Να εφαρμοστεί το Σύνταγμα της χώρας που ορίζει ότι "η διοίκηση και η διαχείριση των Κληροδοτημάτων, γίνεται σύμφωνα με τη βούληση των διαθετών" να απαλλαγεί η πόλη των Ιωαννίνων, από ένα "σάπιο" καθεστώς διοίκησης και διαχείρισης των Κληροδοτημάτων, χειρότερο και από αυτό της τουρκοκρατίας, και να γίνουν, επί τέλους σεβαστά τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα της Ισονομίας και Ισοπολιτείας των Γιαννιωτών πολιτών.
Και ο αγώνας αυτός προσκρούει – τριάντα ολόκληρα χρόνια – σε "αδιαφανείς παρασκηνιακές παρεμβάσεις", τις οποίες κατάγγειλε δημόσια – κάνοντας την αυτοκριτική του, ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής Απόστολος Κακλαμάνης.
"Αδιαφανείς παρασκηνιακές παρεμβάσεις" από ανθρώπους με ρόλους θεσμικούς και εξωθεσμικούς που ορκίστηκαν "να τηρούν το Σύνταγμα και τους νόμους που συμφωνούν με αυτό". Και αντί να μένουν πιστοί στον όρκο που έδωσαν, δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά, τριάντα ολόκληρα χρόνια, "χωρίς περίσκεψη και χωρίς αιδώ" διαιωνίζουν αυτό το, κατά Σινόπουλο, "σάπιο δέντρο, γιατί ανήκουν σ’ αυτό, τρέφουν τη σήψη του και τρέφονται από αυτή".
Με τέτοια, λοιπόν, "απορρίμματα πώς να προκόψει ο τόπος", όπως πολύ σωστά διερωτάται ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος;