Το προσφυγικό δεν είναι πεδίο μικροπολιτικής!

Χύθηκαν τόνοι μελάνης για να αποτυπώσουν την κατάσταση των εγκλωβισμένων στην Ειδομένη. Τόνοι δάκρυα (κροκοδείλια και αληθινά) ευαισθητοποίησης για τον ξεριζωμό και το δράμα των προσφύγων. Φωτογραφικά ενσταντανέ με τόνους λάσπης να πνίγουν τα όνειρα για τη μετάβασή τους στη Γη της Επαγγελίας, στην Ευρώπη. Τόνοι νερού από το ποτάμι, φυσικό σύνορο Ελλάδας – Σκοπίων, που έπνιξαν «το ποτάμι της οργής» των προσφύγων, όταν η ελπίδα τους μετατράπηκε σε απόγνωση και τους οδήγησε στον παραλογισμό, να εγκαταλείψουν τον καταυλισμό εξαντλημένοι από την πείνα, τη βροχή, τη λάσπη, τις επιδημίες και, υπό την επήρεια της αγανάκτησης, επιχείρησαν τη Μεγάλη Έξοδο προς τα σύνορα με τα Σκόπια. ΝΤΡΟΠΗ. Χωρίς τόνο. Με κεφαλαία γράμματα. Όχι με μικρά!
ΝΤΡΟΠΗ στις μεγάλες δυνάμεις που οι επεκτατικές πολιτικές που ασκούν προκαλούν πολέμους και «σβήνουν» από το χάρτη χώρες, πολιτισμούς, ανθρώπους.
ΝΤΡΟΠΗ στην Ευρώπη, που μόνο ενωμένη και συνεκτική δεν δείχνει να είναι στα πραγματικά δύσκολα.
ΝΤΡΟΠΗ στην  κυβέρνηση που έχει την αποκλειστική ευθύνη για τους πρόσφυγες οι οποίοι έχουν εγκλωβιστεί στη χώρα. Και πρέπει να καταλάβει ότι είναι υποχρεωμένη να αναλάβει τις ευθύνες της και να πάψει να κρύβεται στα νερά του Αξιού.
Η ρητορική απορία του Γερμανού φιλόσοφου Εμμάνουελ Κάντ εικάζει εξαιρετικά επίκαιρη: «Θα πειστεί κάποτε το χοντροκέφαλο ανθρώπινο γένος ότι μεγαλύτερη μωρία και συμφορά από τον πόλεμο δεν υπάρχει, και από τα παθήματα του θα διδαχθεί κάποτε ότι πρέπει να τον καταργήσει, σαν υπερβολικά οδυνηρό και ακριβό τρόπο για επίλυση διαφορών;».
Ακόμα και τα στοιχεία της φύσης μοιάζουν ανίκανα να σταματήσουν τη θέληση των προσφύγων, για ζωή. Το καραβάνι των απελπισμένων, διέσχισε τη χαμηλή στάθμη του ποταμιού με θερμοκρασίες υπό του μηδενός, με τους γονείς να παίρνουν ανά χείρας τα παιδιά. Με τα τηλεοπτικά συνεργεία και τους φωτογράφους να απαθανατίζουν τις σκηνές. Σε συνδυασμό με τις αφίξεις χολυγουντιανών σταρ και ακτιβιστών στη Μυτιλήνη και την Ειδομένη το θέαμα ίσως ξεγελούσε. Κάποιος λαθεμένα να πίστευε ότι πρόκειται για γύρισμα ταινίας, για κομπάρσους ηθοποιούς μιας υπερπαραγωγής των στούντιο από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, αλλά δυστυχώς πρόκειται για τους «πρωταγωνιστές» του Γολγοθά της πραγματικής επιβίωσης.
Ήταν (και είναι) θέμα χρόνου να υπάρξουν ανεξέλεγκτες καταστάσεις στην Ειδομένη, όσο η κυβέρνηση αφήνει χιλιάδες πρόσφυγες στο έλεος του καιρού, των υγειονομικά ακραίων συνθηκών και των διάφορων πρακτορίσκων. Τα κυβερνητικά κοντέινερ όχι μόνο δεν είναι λύση αλλά θα αποτελέσουν τη νομιμοποίηση αυτής της αθλιότητας.
Ο καταυλισμός στην Ειδομένη είναι ντροπή για κάθε σύγχρονο κράτος.
Στα social media πάλι «τρέχει» ένας άτυπος διαγωνισμός «ανθρωπιάς». Ποιος θα ανεβάσει την πιο σπαρακτική φωτογραφία πρόσφυγα, ποιος θα ποστάρει το πιο ευαίσθητο τσιτάτο, ποιος θα φωτογραφηθεί παρέχοντας τις υπηρεσίες του στους ξεριζωμένους ανθρώπους. Αλλά και εκ διαμέτρου αντίθετα η έκφραση της αναλγησίας και ξενοφοβίας, ξεδιπλώθηκε σε όλο της το μεγαλείο. Ποίος θα εκμεταλλευτεί το μπάχαλο που γίνεται, για να προσελκύσει τις ποιο ακροδεξιές φωνές.
Δεν είναι όμως το προσφυγικό, πεδίο για μικροπολιτικά παιχνίδια. Ούτε για να βάλουμε κάτω τις ευαισθησίες μας, οι απλοί πολίτες και να τις μετρήσουμε.
Από τη μία, η κυβέρνηση πρέπει να αντικαταστήσει την πολιτική του «βλέποντας και κάνοντας» με στόχους και κριτήρια σαφή σε όλους. Δυστυχώς, μάλλον την ενδιαφέρει περισσότερο να κερδίζει τηλεοπτικό χρόνο στα εγχώρια μέσα αντί για πολιτικό χρόνο ώστε να σταθεί και να διεκδικήσει με αξιοπιστία στη διεθνή σκηνή έναν οδικό χάρτη για τους εγκλωβισμένους.
Από την άλλη, ως πολίτες μπορούμε να συνεισφέρουμε αθόρυβα και ουσιαστικά. Βγάζοντας σέλφι την ώρα που αφήνουμε τα τρόφιμα για να  τους ενισχύσουμε ή ποστάρωντας νυχθημερόν στο facebook και το twitter το πόσο αλληλέγγυοι είμαστε αγγίζει περισσότερο τα όρια της υπερβολής - υποκρισίας παρά του ανθρωπισμού. Θα με βρει απόλυτα σύμφωνο  το απόφθεγμα: «Το αγκαθωτό συρματόπλεγμα που χωρίζει τα σύνορα των πατρίδων, ο ανθρωπιστής το αισθάνεται γύρω από την καρδιά του». Ας λειτουργήσουμε λοιπόν «από καρδιάς» και όχι «από τα φλάς»…
Οι ημέρες που έρχονται προβλέπεται να είναι ιστορικές. Για το αν η ιστορία θα γράψει με τα πιο μελανά χρώματα ότι διαδραματίστηκε αναμένουμε, οψόμεθα, είδομεν(η)…

* Ο Πέτρος Ι. Μπούγιας  είναι Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός (Α.Π.Θ), Msc «Περιβάλλον & Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών» (Μ.Ε.Κ.Δ.Ε) και Μέλος της ΜΕ.ΣΥ.Α στο πολιτικό κίνημα  Ποτάμι.