Η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών

Από την αρχή του έτους 2016 και μέχρι σήμερα ακούγονται πολλά και διάφορα για τις αλλαγές, που σχεδιάζει να κάνει η Κυβέρνηση στην Παιδεία και κυρίως στη Μέση, στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Δεν θα αναφερθώ σε κανένα από τα άλλα θέματα παρά μόνον στο θέμα της διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών. Άλλοτε ακούμε: «Τα αρχαία ελληνικά είναι νεκρή γλώσσα». Άλλοτε «Η διδασκαλία των Αρχαίων στο Γυμνάσιο είναι παρά φύσιν». Έχουμε και μία ανακοίνωση 56 πανεπιστημιακών, οι οποίοι ζητούν την κατάργηση των αρχαίων από το Γυμνάσιο με το επιχείρημα ότι «δεν καλλιεργείται επαρκώς η Νέα Ελληνική Γλώσσα». Και επειδή βλέπουν την αντίδραση σκέπτονται να διδάσκεται το μάθημα των αρχαίων στο Λύκειο σαν ξένη γλώσσα!
Ο σοφός Κοραής διατύπωσε την αναμφισβήτητη αλήθεια: «Όποιος χωρίς την γνώσιν της Αρχαίας επιχειρεί να μελετήση και ερμηνεύση την Νέαν, ή απατάται ή απατά».
Στη συνέχεια θα αναφέρω κυρίως ξένους σοφούς άνδρες. Ο Γερμανός φυσικός επιστήμων (όχι φιλόλογος…) Max von Laye (Βραβείο Νόμπελ Φυσικής) γράφει: «Οφείλω χάριτας στη Θεία Πρόνοια, διότι ευδόκησε να διδαχθώ τα αρχαία Ελληνικά, που με βοήθησαν να διεισδύσω βαθύτερα στο νόημα των θετικών επιστημών.
Ο Ισπανός Καθηγητής και Ακαδημαϊκός Φρειδερίκος Σακρέντο το 1996 στο 3ο Παγκόσμιο Γλωσσικό Συνέδριο που έγινε στο Συνεδριακό Κέντρο της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας στην Αρχαία Ολυμπία, δήλωσε: «Η αρχαία ελληνική γλώσσα πρέπει να γίνει η δεύτερη μητρική γλώσσα όλων των Ευρωπαίων γενικώς και ειδικώτερα η πρώτη γλώσσα των καλλιεργημένων ατόμων. Εάν η αρχαία ελληνική παιδεία εξανθρώπισε τους θεούς, η αρχαία ελληνική γλώσσα ανύψωσε τον άνθρωπο ως εάν ήτο ιέραξ, μέχρι τους ουρανούς». Λέτε να είχε άδικο ο σοφός αυτός άνθρωπος;
Η μεγάλη Ελληνίστρια και Ακαδημαϊκός Ζακλίν Ντε Ρομιγύ είπε: «Δεν πρέπει να βλέπουμε την αρχαία ελληνική γλώσσα σαν μία επιστροφή στο παρελθόν (UN RETOUR), αλλά σαν μία αναζήτηση πνευματικής αρωγής (UN RECOURS).
Η γλώσσα αυτή (η αρχαία) βοηθάει γενικά τη σκέψη με τη λιτότητα της έκφρασης, την σαφήνεια των εννοιών και τον λεκτικό της πλούτο και συμβάλλει στην ανάπτυξη του ηθικού συναισθήματος των νέων με τις άφθονες αναφορές σε απαράμιλλη μυθολογία, που αναμειγνύει με θαυμάσιο τρόπο το θεϊκό με το ανθρώπινο στοιχείο.
Καθημερινά η Ζακλίν Ντε Ρομιγύ εξεδήλωνε τον έρωτά της και τον θαυμασμό της για την ελληνική γλώσσα (αρχαία και νέα) και τον ελληνικό πολιτισμό. Θα αναφέρω μερικές περιπτώσεις: «Μία σύγχρονη Ελλάδα, που θα έχανε επίσης την επαφή με τους σύγχρονους ποιητές της, που είχαν και αυτοί γαλουχηθεί με τις ίδιες αξίες, με τον Καβάφη, με τον Σεφέρη!».
Η Ελλάδα αρχίζει να χάνει την επαφή από το Γυμνάσιο… «Πώς μπορεί να φαντασθεί κανείς ότι οι σημερινοί Έλληνες πολίτες μπορεί να αγνοούν την κληρονομιά που αυτή (η Ελλάδα) τους κληροδότησε και που μελετάται σήμερα στη Φιλανδία, στην Ιαπωνία, στη Βραζιλία; (αναρωτιέται η Ρομιγύ) και συνεχίζει: Ένας γνωστός μου νεαρός Κινέζος μεταφράζει στην γλώσσα του τον Θουκυδίδη: Πώς μπορώ να φανταστώ ότι ένας Έλληνας δεν έχει τη δυνατότητα να τον διαβάζει με ευχέρεια;».
Εάν η Ρομιγύ εγνώριζε ότι τα αρχαία θα διδάσκονταν σαν ξένη γλώσσα μόνον στο Λύκειο δεν θα δυσκολευότανε να φανταστεί αυτά και άλλα…
Σε άλλη περίπτωση η Ρομιγύ εδήλωσε: Οι επιστήμονες ανατρέχουν στο αστείρευτο ελληνικό «γλωσσικόν ύδωρ» για να ονομάσουν τις σύγχρονες ανακαλύψεις και εφευρέσεις (από την αθανασία ως τον μεταβολισμό) χωρίς να αναφέρουμε τους πυραύλους ή τους μεγάλους επιστημονικούς στόχους που ονομάζονται «Αριάδνη» ή «Ερμής». «Ο Μίτος της Αριάδνης, όπως και τόσα άλλα είναι αναμνήσεις ελληνικές. Το ίδιο και οι Ολυμπιακοί Αγώνες και ο Μαραθώνιος δρόμος. Η Ευρώπη που σφυρηλατούμε έχει Ελληνικό όνομα. Η Αρχαία Ελλάδα μας προσφέρει μία γλώσσα για την οποία θα πω ακόμη μία φορά ότι είναι ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ». Οι ξένοι την τιμούν, οι Έλληνες την κλωτσούν!
Το 1995, όταν το Ίδρυμα Ωνάση βράβευσε την Ρομιγύ, έκανε έκκληση από το βήμα της Πνύκας και είπε: «Προστατέψτε τη γλώσσα σας τα αρχαία Ελληνικά. Ήταν λάθος η κατάργηση των τόνων».
Εμείς εκεί. Πεισματικά και εχθρικά. Γιατί εκτός από το μονοτονικό, ταυτόχρονα καταργήθηκαν διαχρονικές συνεκτικές δομές κανόνων ορθογραφίας και Γραμματικής που οδηγούν στην καταστροφή της ελληνικής γλώσσας. Παρά τις επισημάνσεις μεγάλων πνευματικών μορφών.
Μία μεγάλη μορφή που τονίζει τη μεγάλη αξία της ελληνικής γλώσσας είναι ο μεγάλος Ολλανδός Ουμανιστής και θερμός φιλέλληνας και Ελληνιστής Έρασμος, ο οποίος έλεγε για τη γλώσσα των Ελλήνων: «Αν εξαφανιστεί η Ελληνική Γλώσσα θα φτωχύνει η παγκόσμια διανόηση…».
Στις ημέρες μας ακούσαμε από Ελληνικά χείλη και το τραγελαφικό: «Κρύβει εθνικιστικές τάσεις η επιθυμία να διδάσκεται στη μέση εκπαίδευση η αρχαία Ελληνική γλώσσα!..». Στα σχολεία της Ευρώπης και των άλλων Ηπείρων, που διδάσκονται με ενδιαφέρον είναι εθνικιστές;
Στη Μεγάλη Βρετανία, μάλιστα, το Υπουργείο Παιδείας, πριν από μερικά χρόνια, ξεκίνησε τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών στα δημοτικά σχολεία! Η δασκάλα Λόρνα Ρόμπινσον σε δηλώσεις της είπε: «Τα αρχαία ελληνικά είναι θαυμάσια γλώσσα, γεμάτη όμορφες λέξεις και συναρπαστικά νοήματα».
Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Χάρυ Μάουν γράφει στο blog του: «Είναι θαυμάσια είδηση ότι τα αρχαία ελληνικά θα διδάσκονται στο δημοτικό. Θα βελτιώσουν τις δεξιότητες των παιδιών στην αγγλική γραμματική και θα τα εισαγάγουν στον ελληνικό πολιτισμό, το λίκνο του Δυτικού Πολιτισμού».
Οι Βρετανοί χαίρονται που θα διδαχθούν αρχαία ελληνικά οι μαθητές τους στο δημοτικό. Αν πρότεινε κάποιος στην Ελλάδα να διδάσκονται τα αρχαία ελληνικά στο δημοτικό, θα άκουγε «τα χίλια μύρια…».
Πριν από λίγα χρόνια η γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung δημοσίευσε άρθρο του δημοσιογράφου και γνώστη της αρχαίας ελληνικής Konrad Adam, ο οποίος υποστηρίζει ότι πρέπει να ενισχυθεί η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών στα γερμανικά σχολεία.
Βασικό του επιχείρημα είναι ότι τα αρχαία ελληνικά ακονίζουν το δημοκρατικό φρόνημα και την πολιτική συνείδηση των παιδιών σε μια κοινωνία καταναλωτική, που την χαρακτηρίζει η πνευματική νωθρότητα. Αναφέρει μάλιστα χαρακτηριστικά παραδείγματα και γράφει: «Ποτέ ένας αρχαίος Έλληνας συγγραφέας δεν μεταδίδει ένα μόνον μήνυμα, ένα δόγμα ή ένα πρόγραμμα. Συνήθως πρόκειται για δύο ή περισσότερες αρχές που αντιτίθενται μεταξύ τους και προσπαθεί να επιβληθεί στην άλλη».
Για την αξία της αρχαίας Ελληνικής από το εξωτερικό έρχονται οι ωραιότεροι ύμνοι και τα εγκώμια. Ένας από αυτούς είναι και ο Αμερικανός Τζέφρυ Χόρροκς, ο οποίος στο βιβλίο του «Ελληνικά, ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της» γράφει «…γνωρίζοντας πολύ καλά το μέτρο των δυνατοτήτων μου σε πολλά πεδία τα οποία απετόλμησα να εξετάσω, προσφέρω το βιβλίο αυτό σε όσους θα το διαβάσουν με την ελπίδα ότι θα καταφέρω να τους μεταδώσω έστω ένα μέρος μικρό από την γοητεία που ασκεί επάνω μου η συναρπαστική αυτή γλώσσα…
Θα αναφέρω δύο διαπρεπείς Έλληνες λόγιους, τους οποίους δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει ως συντηρητικούς. Και οι δύο ανήκουν στον λεγόμενο προοδευτικό χώρο. Ο Ευάγγελος Παπανούτσος διακεκριμένος παιδαγωγός και συγγραφέας Φιλοσοφικών και Παιδαγωγικών Συγγραμμάτων δίνει απάντηση σε όλους εκείνους, που εκήρυξαν τον πόλεμο κατά των αρχαίων ελληνικών, κατά της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, η οποία είναι η μητέρα όλων των ευρωπαϊκών γλωσσών και όχι μόνον…
Και η απάντησή του είναι: «Δεν μπορεί κανείς να μιλήσει και να γράψει σωστά την δημοτική, αν δεν πατάει στέρεα στη γνώση της αρχαίας κλασικής γλώσσας».
Ο Μάριος Πλωρίτης, ένας διαπρεπής λόγιος και συγγραφέας βλέποντας την άγνοια και την περιφρόνηση της αρχαίας ελληνικής διακήρυξε: «Οι Αρχαίοι Έλληνες έπλασαν μία γλώσσα με άπειρους θησαυρούς, που τα όριά της έφθασαν στα πέρατα του κόσμου. Οι ξένοι την μελετούν, την μιμούνται, την χρησιμοποιούν για να πλουτίσουν τις δικές τους γλώσσες. Πανάξιος ο μισθός τους. Κι εμείς όχι μόνον δεν την «επισκεπτόμαστε», αλλά την αγνοούμε, την περιφρονούμε, την κακοποιούμε χωρίς όρια. Άξιος κι εμάς ο μισθός μας, όπως όλων των απαιδεύτων και ασόφων»…
Σήμερα έχουμε και μια βαρυσήμαντη έρευνα, που έκαμε ο Ιωάννης Τσέγκος με τους συνεργάτες του. Η έρευνα αυτή απέδειξε ότι η εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών επιταχύνει σημαντικά την ανάπτυξη των ικανοτήτων που, κατά την Γνωστική Ψυχολογία, αναμένονται να αναπτυχθούν σε κάθε κατάλληλη ηλικιακή περίοδο.
Οι Άγγλοι κατάλαβαν καλύτερα από μας την αξία αυτής της διδασκαλίας, γι’ αυτό πριν από λίγα χρόνια (2009) άρχισαν να διδάσκουν αρχαία ελληνικά στο Δημοτικό Σχολείο…
Ο Πρόεδρος της Διεθνούς ακαδημίας προς διάδοση του Πολιτισμού Φραγκίσκος Λιγκόρα (Ιταλός) το 1997 έκαμε την παρακάτω δήλωση: «Έλληνες, να είστε υπερήφανοι που μιλάτε την Ελληνική γλώσσα ζωντανή και μητέρα όλων των άλλων γλωσσών. Μην την παραμελείτε, αφού αυτή είναι ένα από τα λίγα αγαθά που μας έχουν απομείνει και ταυτόχρονα το διαβατήριό σας για τον παγκόσμιο πολιτισμό. Ζωντανέψτε τους αρχαίους σας συγγραφείς, κάνετε γνωστόν τον συλλογισμό τους…».