Οι αλλαγές στην Παιδεία και η πνευματική μας κληρονομιά

Όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα υπήρξε το λίκνο του πολιτισμού, του πνεύματος, της Παιδείας. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι. Όσον αφορά στον τελευταίο τομέα, οι αλλαγές στην Παιδεία χρειάζονται, όχι όμως η κάθε Κυβέρνηση και ακόμα χειρότερα ο κάθε Υπουργός της ίδιας Κυβέρνησης να αλλάζουν ό,τι θέλουν με βάση το γούστο τους. Πολλές φορές αυτές οι συχνές αλλαγές αποβαίνουν σε βάρος των μαθητών, που είναι και οι πρωταγωνιστές της μάθησης.
Το πρόσφατο κοινό Σχέδιο για την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων που παρουσίασαν τα Υπουργεία Παιδείας και Μεταναστευτικής Πολιτικής, φαίνεται να κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά ακόμα χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια. Το Σχέδιο αυτό αναφέρεται στα παιδιά προσχολικής ηλικίας και γενικά στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Επιπλέον, αναφέρεται και στα παιδιά άνω των 15 ετών ότι θα υπάρξει ειδική μέριμνα για μαθήματα γλωσσομάθειας καθώς και για προγράμματα τεχνικής και επαγγελματικής κατάρτισης.
Ασφαλώς το εκπαιδευτικό μας σύστημα χρειάζεται βαθιές τομές, αλλά πολύ προσεκτικές και όχι προχειρότητες. Κάποια μαθήματα υποβαθμίζονται, όπως τα Αρχαία Ελληνικά που χώρες του εξωτερικού τα θαυμάζουν και τα διδάσκουν με ενθουσιασμό στα Σχολεία τους. Επίσης, η τρισένδοξη ιστορία μας πρέπει να διδάσκεται αναλλοίωτη και όχι να αμφισβητούμε γεγονότα όπως η γενοκτονία των Ποντίων και ο χορός του Ζαλόγγου κλπ. Θα τρίζουν τα κόκκαλα των γενναίων προγόνων μας που θυσίασαν και την ίδια τη ζωή τους για τα μεγάλα ιδανικά. Αξίζει να αναφερθούμε (συνοπτικά) σε εκείνα τα υψηλά αναστήματα της αρχαιότητας που δόξασαν την Ελλάδα μας:
Ο Όμηρος: Έγραψε τα αθάνατα Ομηρικά Έπη Ιλιάδα και Οδύσσεια που έχουν μεταφραστεί σε όλες σχεδόν τις γλώσσες. Ο θαυμασμός για τα Έπη του Ομήρου διατηρήθηκε αναλλοίωτος από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας, γι’ αυτό και διδάσκεται σε όλα σχεδόν τα Σχολεία της Ευρώπης. Θεωρείται ο μεγαλύτερος ποιητής όλων των εποχών.
Ο Ηράκλειτος: Ήταν κορυφαίος φιλόσοφος του αρχαίου κόσμου και ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές όλων των εποχών. Το ρητό του «τα πάντα ρει» είναι πασίγνωστο και επηρέασε τον Δημόκριτο, τον Ευριπίδη, ακόμα και τους θεωρητικούς ιατρούς και ιδιαίτερα τον Ιπποκράτη.
Ο Σωκράτης: Είναι από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της αρχαίας Ελλάδας. Από την Πολιτεία κατηγορήθηκε ότι δεν πίστευε σε ένα θεό, όπως καταφαίνεται από τα λόγια του «θα συνεχίσετε να κοιμάστε τον πνευματικό θάνατο, μέχρις ότου ο θεός σας στείλει κάποιον που θα σας λυτρώσει». Γι’ αυτό θεωρήθηκε πρόδρομος του Χριστού.
Ο Πλάτων: Μεγάλος φιλόσοφος, παιδαγωγός, πολιτικός και μαθηματικός. Πίστευε ότι η ψυχή είναι αθάνατη και το σώμα γι’ αυτήν είναι σαν φυλακή. Ακόμα πίστευε στις θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής και γι’ αυτό τόνιζε: «Μουσικήν ποίει και εργάζου». Στο σπουδαίο έργο του Πολιτεία αναλύει την σωστή μορφή πολιτεύματος. Ασχολήθηκε με όλους τους τομείς της φιλοσοφίας και πίστευε ότι ο κόσμος που βλέπουμε δεν είναι ο πραγματικός, αλλά προέρχεται από κάποιες μορφές χωρίς σώμα και ύλη, αιώνιες.
Ο Αριστοτέλης: Για πολλούς ήταν το μεγαλύτερο πνεύμα όλων των εποχών. Σπούδασε φιλοσοφία στην Ακαδημία Πλάτωνος. Πίστευε σε ένα τέλειο ον, τον θεό και ο Πλάτων τον αποκαλούσε «το μυαλό». Τα εντυπωσιακά έργα του Αριστοτέλη καλύπτουν όλες τις Επιστήμες, από τη Ζωολογία και τη Φυσική μέχρι την Πολιτική και την ηθική.
Ο Ιπποκράτης: Ήταν ο θεμελιωτής της Ιατρικής και το μεγάλο επίτευγμά του ήταν η Χειρουργική, στην οποία χρησιμοποιούσε εργαλεία δικής του επινόησης. Μάλιστα, ονομάστηκε «πατέρας της ιατρικής» και γνώρισε σπουδαίους σοφούς και άρχοντες όπως τον βασιλιά της Μακεδονίας Περδίκκα, τον φιλόσοφο Δημόκριτο, τον ρήτορα Γοργία, τον Λεοντίνο και άλλους. Ο διάσημος Έλληνας Ιατρός της αρχαιότητος (που υπεραγαπούσε το νησί Κω όπου γεννήθηκε) έγραψε σπουδαία συγγράμματα και ασχολήθηκε με όλους τους κλάδους της Ιατρικής και τις διάφορες ειδικότητές της. Εκτός από τα σπάνια συγγράμματά του, άφησε και ηθικές συμβουλές για τους ιατρούς που πρέπει να είναι ευεργέτες της ανθρωπότητας και όχι έμποροι.
Ο Μέγας Αλέξανδρος: Ο μεγάλος στρατηλάτης όλων των εποχών Μ. Αλέξανδρος είχε Δάσκαλο τον μεγάλο Σταγειρίτη Φιλόσοφο Αριστοτέλη. Ο ίδιος ήταν ο βασικός συντελεστής της διάδοσης του λαμπρού Ελληνικού Πολιτισμού και της Ελληνικής Γλώσσας στα βάθη της Ανατολής. Αξίζει να παραθέσουμε τον περίφημο όρκο του Μεγάλου Αλεξάνδρου: «Σας εύχομαι τώρα που τελειώνουν οι πόλεμοι, να ευτυχήσετε με την Ειρήνη. Όλοι οι θνητοί από δω και πέρα θα ζήσουν σαν ένας λαός. Να θεωρείτε την οικουμένη Πατρίδα σας, με κοινούς νόμους, όπου θα κυβερνούν οι άριστοι, ανεξαρτήτως φυλής. Δεν μ’ ενδιαφέρει η καταγωγή των πολιτών. Τους καταμερίζω με ένα μόνο κριτήριο: την αρετή. Αν ποτέ παρουσιαστούν διαφορές, δεν θα καταφύγετε στα όπλα, παρά θα τις λύσετε ειρηνικά. Τον θεό δεν πρέπει να τον νομίζετε ως αυταρχικό κυβερνήτη, αλλά κοινό πατέρα όλων. Από μέρους μου, θεωρώ όλους ίσους, λευκούς και μελαμψούς». Με τον όρκο αυτό ο Μέγας Αλέξανδρος θεωρήθηκε από τον Φώτη Κόντογλου Πρόδρομος του Χριστού.
Ένα δείγμα του πώς σκέπτονται οι άλλοι λαοί για μας, δίνει το παρακάτω ποίημα που αποδίδεται στο γερμανό ποιητή Σίλλερ (1759-1805):
«Καταραμένε Έλληνα, όπου και να γυρίσω τη σκέψη μου, όπου και να στρέψω την ψυχή μου, εσένα βλέπω, εσένα βρίσκω…
Λαχταρώ Τέχνη, Ποίηση, Θέατρο, Αρχιτεκτονική, εσύ είσαι μπροστά, πρώτος, αξεπέραστος!
Αναζητώ Επιστήμη, Μαθηματικά, Φιλοσοφία, Ιατρική, εσύ είσαι οδηγός και ανυπέρβλητος!
Διψώ για Δημοκρατία, Εντιμότητα και Ισότητα, εσύ είσαι μπροστά μου αμίμητος και ασυναγώνιστος!
Καταραμένε Έλληνα, καταραμένη γνώση.
Γιατί να σε αγγίξω; Για να αισθανθώ πόσο μικρός είμαι, άσημος, ασήμαντος;
Γιατί δεν με αφήνεις στη δυστυχία μου και στην ανεμελιά μου;».