Στις σελίδες του ΟΧΙ…

- Μέρες που γιορτάστηκε πάλι, η επέτειος του ΟΧΙ του 1940, ήταν για τον μέτοικο, μια ακόμη καθιερωμένη υποχρέωση περισυλλογής και αναμνήσεων, από εκείνες τις μέρες του πολέμου, που ευτύχησα να ζήσω μια μεγάλη στιγμή της ιστορίας της πατρίδας μου.
- Έζησα εκείνες τις πρώτες ώρες, τις πρώτες μέρες του πολέμου, στη διακύμανση των συναισθημάτων, ανάμεσα στον φόβο, και την αγωνία, και ακόμη έρχονται στα αυτιά μου, εκείνος ο δαιμονισμένος ήχος από τις σειρήνες συναγερμού, και των αεροπλάνων, για να ακούσω και τον πρώτο ήχο του πολέμου από τις βόμβες που έπεφταν.
- Έζησα την ατμόσφαιρα του πολέμου, τον ενθουσιασμό όλων στρατιωτών και λαού, έζησα στιγμές τρόμου και αγωνίας στα καταφύγια, είδα τις πρώτες εικόνες του πολέμου με τα θύματα και τα κατεστραμμένα σπίτια από βόμβες, οσμίστηκα την μυρουδιά του μπαρουτιού από τις βόμβες, μοιράστηκα με τους μεγάλους και τα άλλα παιδιά τη χαρά των επιτυχιών και των θριάμβων του στρατού μας, και τραγούδησα και εγώ τα τραγούδια της νίκης, το «κορόιδο Μουσολίνι», και μένει ακόμη ζωντανή ηχητικά, η φωνή της Σοφίας Βέμπο στο τραγούδι της:
Παιδιά της Ελλάδος παιδιά
Που σκληρά πολεμάτε πάνω στα βουνά
Στη γλυκειά Παναγιά
Προσευχόμαστε όλες να γυρίσετε όλοι
Με της Νίκης τα κλαδιά.
- Και δεν ξεχνώ τη συμμετοχή των γυναικών τόσο στη βοήθεια στο στρατό πάνω στα βουνά, και στα Νοσοκομεία ως Εθελόντριες Αδελφές Νοσοκόμες, αλλά και τις απλές γυναίκες του χωριού και της πόλης, που έπλεκαν ακούραστα γάντια, και σκούφους, και κασκόλ, και κάλτσες, και πουλόβερ, για τους στρατιώτες. Μια ομοψυχία  καθολική.
- Μένει ακόμη στις αναμνήσεις μου εκείνη η αφίσα της Κατράκη, που κυκλοφορούσε παντού,  με την γυναίκα να πλέκει και το σύνθημα  «Για τους στρατιώτες μας», και να προσθέσω  και εκείνο το ποίημα, «Πλέκε γερόντισσα», μια άλλη συνεισφορά των πνευματικών δημιουργών.
- Στο συρτάρι μου με τα «σκονάκια», έχω αποθησαυρίσει πολλές ιστορίες  και γεγονότα από το έπος του ΟΧΙ. Μια καταγραφή για τα Γιάννενα,  που είναι τραγική και συγκλονιστική, είναι η ημέρα του Πάσχα 1941 όταν τα Γερμανικά «στούκας» βομβάρδισαν το 2ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο που στεγαζόταν στο κτίριο της Ζωσιμαίας Ακαδημίας. Τότε που η βόμβα, έπεσε στο θάλαμο του χειρουργείου την ώρα που οι γιατροί χειρουργούσαν τραυματίες του μετώπου. Περισσότεροι από 50 οι νεκροί και τραυματίες από αυτή την αποτρόπαια πράξη, αν και στην ταράτσα του κτιρίου ήταν ο ζωγραφισμένος ο κόκκινος Σταυρός, ένδειξη ότι ήταν Νοσοκομείο. Θύματα, γιατροί, νοσοκόμες, εθελόντριες, τραυματίες και άλλο προσωπικό.  Το γεγονός αυτό ήταν το μεγαλύτερο πολεμικό, που συνέβη στην πόλη, και για το οποίο η πόλη δεν έστησε ένα μνημείο του δικού της ολοκαυτώματος. Ούτε οργανώνει κάποια ειδική τελετή μνήμης.
- Ένα άλλο «σκονάκι» έχω από την ημέρα της υποστολής της ελληνικής σημαίας στην Ακρόπολη και της έπαρσης της γερμανικής. Ένας Έλληνας στρατιώτης, που βρέθηκε εκεί, ο Κώστας Κουκκίδης, αρνήθηκε να την υποστείλει. Ένας Γερμανός την κατέβασε την δίπλωσε  με τάξη και την έδωσε στον Κουκκίδη. Εκείνος δεν άντεξε την ταπείνωση τυλίχτηκε με την ελληνική σημαία  και έπεσε στο κενό. Μια συμβολική εθελοθυσία που ξεχνιέται. Διάβασα κάπου ότι: «λέγεται πως ο Κώστας Κουκκίδης  δεν ήταν στρατιώτης αλλά φαλαγγίτης της ΕΟΝ που εκ περιτροπής τις τελευταίες ημέρες με άλλους ΕΟΝίτες φύλαγαν σκοπιά στη σημαία όταν η στρατιωτική φρουρά είχε αποσυρθεί για να πάρουν οι στρατιώτες προσωρινά απολυτήρια». Είναι μια άλλη πλευρά της αυτοθυσίας,  την πιο σημαδιακή μέρα της κατοχής. Ήταν μια αντίσταση χωρίς εισαγωγικά. Και μαζί με την αυτοκτονία της Πηνελόπης Δέλτα, τις ίδιες μέρες, είναι οι πρώτοι μαρτυρικοί σταυροί της κατοχής που άρχιζε.
- Το άλλο «σκονάκι» που ανέσυρα είναι μια μαθητική αντίσταση πριν εμφανιστούν οι ιδεολογικές «συνιστώσες της αντίστασης». Γράφει ένας ερευνητής:
«Στις 10 Ιουνίου 1941 ημέρα Τρίτη, άρχισε η λειτουργία των Δημοσίων Σχολείων μετά από πολύμηνη  διακοπή λόγω του πολέμου. Οι μαθητές ήταν τελείως αποκομμένοι από τα μαθήματα και τα ίχνη του υποσιτισμού εμφανέστατα. Στα γυμνάσια τα παιδιά παρά την πείνα που τα μάστιζε, δεν είχαν χάσει την παλιά τους ζωηράδα. Οι ανησυχίες των μεγάλων, οι κρίσεις τους για την κατάσταση που επικρατούσε, το μίσος τους για τον κατακτητή που τους στέρησε την ελευθερία, η πείνα, η δυστυχία και όσα συνέβαιναν, όλα αυτά άγγιζαν τις καρδιές των παιδιών της κατοχής. που δεν δίσταζαν να εκδηλώνουν τον πατριωτικό τους ενθουσιασμό.
    Ενώ παλαιότερα η πρωινή προσευχή, ο Εθνικός μας Ύμνος και η έπαρση και υποστολή της σημαίας στο σχολείο, ήταν  μια τυπική διαδικασία, κάτω από το πέλμα του κατακτητή ήταν  γι΄ αυτούς  μια υψίστη υποχρέωση και καθήκον. Μια αντίδραση, μια πράξη αντίστασης κατά του κατακτητή.
    Έτσι, αδιαφορώντας για το τί διέταζαν οι αρχές της κατοχής και ο Στρατός τους, έφερναν, το ένα μετά το άλλο τα περισσότερα σχολεία την Ελληνική σημαία, και με στεντόρια φωνή έψαλλαν τον Εθνικό μας Ύμνο δύο φορές την ημέρα. Κατά την έπαρση και την υποστολή της σημαίας στο προαύλιο του σχολείου.
    Οι ηρωϊκές αυτές πράξεις των εφήβων μαθητών έγιναν δεκτές με ενθουσιασμό και συγκίνηση από όλους και κυρίως από γονείς που πήγαιναν πρωί στο σχολείο και με συγκίνηση παρακολουθούσαν την τελετή».
- Προσευχή, Εθνικός Ύμνος, Σημαία, τα όπλα του Γένους των Ελλήνων. Μια εθνική παράδοση, αυτή που ήταν πίσω από το έπος του ΄40.
- Ήταν  μια άλλη περιπλάνηση του μέτοικου, και συνεχίζεται με άλλες διαδρομές...    

ο  μέτοικος