Γιάννενα και Παμβώτιδα: Σιαμαία και αδιαίρετη είναι η σχέση τους!

«Έχουμε όλα τα προϊόντα που ζητούν οι ξένες αγορές  αλλά κανένας δεν μας γνωρίζει σαν Ήπειρο και σαν Γιάννενα»
(Ένωση Ξενοδόχων 14 Μαϊου 2014 -  ΗΑ)

Ποια να είναι άραγε η αιτία του προβληματισμού; Ποιό είναι το τουριστικό προϊόν των Ιωαννίνων που προσφέρεται στις εκθέσεις και πως εκφράζεται; Πόσο μεγάλα είναι τα αποθέματα του;
Μια σειρά ερωτημάτων που χρήζουν απαντήσεων, νοικοκυρέματος και σχεδιασμού με στόχους και προτεραιότητες, με συγκεκριμένους προσανατολισμούς και ωφέλειες, με οργανωτικούς συσχετισμούς και δικτυώσεις.
Ο τοπικός τουρισμός, που δέχτηκε απροετοίμαστος την κρίση, ήτανε και παραμένει προϊόν μιας κατ’εξοχήν εγχώριας ζήτησης. Όσο καιρό το ξενοδοχειακό δυναμικό της πόλης έβρισκε την ικανοποίησή του στην εσωτερική ζήτηση, άφηνε εκτός προσοχής το εύρωστο κανάλι των αγορών του εξωτερικού, με τις εξειδικευμένες απαιτήσεις και τον εμπλουτισμό των προσφορών με νέες ιδέες. Ο φτηνός τουρισμός γίνεται πανελλαδικά πλέον  εργαλείο προσέλκυσης πελατών, με εμφανή τον κίνδυνο ενεργοποίησης του φαύλου κύκλου τιμής και ποιότητας, με απρόβλεπτες συνέπειες. Είναι φυσικό, το γεγονός αυτό  λόγω της έλλειψης ιδίων κεφαλαίων να επιρρεάζει την δομική ανανέωση των φορέων φιλοξενίας, να μειώνει την ανταγωνιστικότητα των υπηρεσιών και να χαλαρώνει το ενδιαφέρον για τα Γιάννενα. Οι αφίξεις μεγαλώνουν.... οι εισπράξεις μικραίνουν, η διάρκεια προβληματίζει!
Η ελκυστικότητα της περιοχής των Ιωαννίνων (βασική προϋπόθεση  επιλογής για την τουριστική αξιοποίηση μιας περιοχής, την ποιότητα ζωής και την αναψυχή) από την δική της πλευρά, εκπέμπει ανησυχητικά μηνύματα εξασθένησης της επισκεψιμότητας, εξαιτίας του αλλοιωμένου γεωμορφολογικού ενεργειακού ανάγλυφου, την περιορισμένη έκταση του πρασίνου, την αρρωστημένη ποιότητα των νερών της λίμνης, τις χτισμένες ακτές και τους αποξηραμένους υγροτόπους. Ο παράλογος γεωτεμαχισμός του λεκανοπεδίου με τα κανάλια, τα αναχώματα και  τις παντός είδους γεωχαράξεις οδήγησε στην ολέθρια εξαφάνιση των φυτικών και ζωικών οργανισμών. Είναι λοιπόν καιρός να εγκαταλείψουμε τον δρόμο της συνέχισης των πεζοδρομιακών επιλογών, που έγινε σλόγκαν όλων σχεδόν των ελληνικών πόλεων, να αποφεύγουμε σχήματα γλωσσικού  εντυπωσιασμού με απροσδιόριστα οικονομικά αποτελέσματα, όπως  και  επενδύσεις διασκορπισμένες ως... καμπαναριά σε διάφορα σημεία της πόλης. Στρατηγική μας  πρέπει να είναι η ανάδειξη της αποκλειστικότητας της πόλης των Ιωαννίνων, μέσα από ένα σύστημα αλληλένδετων επενδυτικών επιλογών, που να θεμελιώνουν την δομική ισχυροποίηση των παραγωγικών συντελεστών (Μιτσικέλι, Λίμνη, Νησί και Κάστρο) και να προωθούν την ιδιαιτερότητα μιας πόλης βυζαντινής, περιτριγυρισμένης  από την ζωγραφιά των νερών της Παμβώτιδας και ένα νησί κατοικημένο με κάτασπρα παραδοσιακά σπιτάκια. Τα θρησκευτικά μνημεία ,τα κρυφά σχολειά και οι συγκρούσεις οι ιστορικές της εποχής του πλούτου και της γνώσης δεν είναι μόνο για τα μουσεία, είναι θεμέλιο της οικονομίας των Γιαννίνων. Ο Αλή Πασάς  και η Κυρά Βασιλική δεν θα πρέπει να αποτελεί μόνο διηγηματική βιολογική αντίθεση, αλλά την γέφυρα της τουριστικής μοναδικότητας που θα ενώνει το Νησί με το Κάστρο και θα χτίζει μέλλον και προοπτικές  για τις επόμενες γενιές.
Πέρα από τις όχθες της λίμνης και την ζωτική για το  οικοσύστημα απόσταση του γνωστού αποκρουστήρα  (ζώνη  ελεύθερης διακίνησης των νερών και  της αναπαραγωγής στην λίμνη), μιά σειρά από βασικές υποδομικές λειτουργίες ελεύθερου χρόνου θα πρέπει να συμπληρώνουν το τουριστικό δυναμικό της περιοχής. Διοργανώσεις υγείας  και πολιτισμού να προωθούν την αξία την επισκέψεων, να ενισχύουν την ελκυστικότητα της πόλης και να ικανοποιούν τις ανάγκες κατοίκων και επισκεπτών, προσφέροντας εισόδημα και θέσεις εργασίας στον τόπο.
Σκέψεις σχετικές με την κατασκευή ποδηλατικών και περιπατητικών διαδρομών στα σημερινά τεχνικά σύνορα της λίμνης με το αιτιολογικό της ανάπλασης, είναι ξένες προς την έννοια της μοναδικότητας, της ευεργετικής σύμπλεξης των νερών, της υγείας και του πολιτισμού και θα πρέπει να αποφεύγονται. Θα ήτανε λοιπόν σκόπιμο για την αξία του προγράμματος και της προσφοράς του στην πόλη να ξαναμελετηθεί. Η εμπειρία ποδηλατοδρόμων και στην δική μας περιοχή, αποκάλυψε την βιολογική και οικονομική αρνητικότητα έργων περιορισμένης κοινωνικής ωφέλειας ασυμβιβάστων με το περιβάλλον. (Πόσοι Γιαννιώτες ή επισκέπτες ποδηλατούν ή περπατούν στον ποδηλατο-πεζόδρομο σήμερα;). Η προστασία της φύσης είναι οδοδείκτης του μέλλοντος, με μονοπωλιακή τουριστική αξία.
Παρά τις παραλείψεις του οργανωτικού προσανατολισμού και την απουσία ενός αξιόλογου Μάρκετινγκ και η εσωτερική ζήτηση θα μπορούσε ίσως να διατηρήσει την δυναμική της και σε δύσκολες ακόμη εποχές, μέσα από την προώθηση ενός τουριστικού σχεδιασμού που να ανταποκρίνεται στα δεδομένα της περιοχής. Με την σύμπλεξη των ερευνητικών πληροφοριών από την τουριστική αγορά και την επιλογή των αποθεμάτων του λεκανοπεδίου, ορίζονται οι  θεματικές περιοχές και καλλιεργείται η ανταγωνιστικότητα των συγκριτικών πλεονεκτημάτων. Κύριος στόχος η αποκλειστική εξειδίκευση του τουριστικού προϊόντος και η απόκτηση προφίλ για τα Γιάννενα.  Με την θεραπεία και την αναγέννηση της Παμβώτιδας, ενεργοποιείται το σημαντικότερο τουριστικό πλεονέκτημα των Γιαννίνων, αφυπνίζονται παλιές συνήθειες και οι « βενζίνες » ανοίγουν τους γνωστούς δρόμους προς την Ντραμπάτοβα και το Νησί για τους διανυκτερεύοντες και τους επισκέπτες ημέρας. Στο Νησί, στο Μώλο, στο Κάστρο και στην παλιά πόλη αναθερμαίνεται ο πολιτισμός, ανθίζει η γαστρονομία και  προωθείται η πρωτογενής οικονομία. Ποδήλατο και πεζοπορία κάνουν γνωστή σε κάθε επισκέπτη την Δωδώνη με το Μαντείο και την Ζίτσα με τα κρασιά της, τον Δία και τον Βάκχο. Η δοκιμή των κρασιών μεταφέρει στα βακχικά μυστήρια, δένει τον επισκέπτη με τον τόπο της παραγωγής και οξύνει την νοσταλγία της επανάληψης.
Η αναδιάρθρωση των καναλιών τροφοδοσίας της τοπικής οικονομίας, η σμίκρυνση του χρόνου και της απόστασης μεταξύ προορισμού και τουριστικής αγοράς, με την μοντερνοποίηση και την διεθνοποίηση του αεροδρομίου, είναι γεγονός που θα μπορούσε να διευκολύνει την φυγή του ανθρώπου από το άγχος των μεγαλουπόλεων και να επιρρεάσει τις συνεδριακές συχνότητες ,την συχνότητα και την διάρκεια των επισκέψεων και τις διανυκτερεύσεις στην πόλη μας, ακόμη και κατά την διάρκεια των Σαββατοκύριακων.
Με την ισορροπία της Παμβώτιδας και την σταθεροποίηση των ακτών της, η λίμνη απελευθερώνει την δική της δυναμική με πλούσιες υδάτινες προσφορές για απαιτητικούς επισκέπτες  και υψηλή οικονομική επιφάνεια και γίνεται το ιστορικό και πολιτιστικό πλαίσιο για την αξιοποίηση των διαχρονικών μνημείων της πόλης, την αποκάλυψη της ιερότητας και της στορίας των μοναστηριών στο νησί. Οι διανυκτερεύσεις αυξάνουν και οι συνεδριακές πολυήμερες επιθυμίες σοβαρών οίκων του εξωτερικού αποκτούν εντονότερο ενδιαφέρον, με την χαλαρωτική απόλαυση τών θεραπευτικών νερών μιας ιστορικής λίμνης που ύφανε τον μύθο της Κυρά Φροσύνης, σύμβολου του φεμινισμού στα Γιάννενα.
Η μετουσίωση του εκσυγχρονισμένου αεροδρομίου σε αναπτυξιακή μηχανή, το δυναμικό του Μιτσικελιού, της λίμνης, του νησιού και του κάστρου και η ιατροθεραπευτική δυναμική του Πανεπιστημίου, των πηγαίων νερών και των αναγεννημένων βάλτων στη λίμνη, είναι μοναδικότητα ανταγωνιστική. Είναι πυρήνας στρατηγικής που αναδεικνύει το προφίλ των Ιωαννίνων ως ιδιαίτερης τουριστικής προσφοράς.
Ευλογία για τα Γιάννενα είναι η Παμβώτιδα!  Σιαμαία και αδιαίρετη η σχέση τους! Ήρθε πλέον ο καιρός για να το καταλάβουμε!

ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΣΩΝΙΤΗΣ