ΠΑΜΒΩΤΙΔΑ: Εάν θέλαμε ν’ αντιληφθούμε τι χάνουμε…

Συνδυασμός κοσμοπολίτικου και παραδοσιακού χαρακτήρα είναι τα Γιάννενα. Πλούσιο καταφύγιο για τους λάτρεις της ιστορίας προσφέρει μια σειρά πλεονεκτικών δυνατοτήτων για την ανάπτυξη του τόπου. Οι Γιαννιώτες όμως δυστυχώς εξακολουθούν να μη θέλουνε ακόμη να αντιληφθούν το πλήθος των ευεργετημάτων που τους προσφέρει η λίμνη τους. Και αυτό μετράει στα αρνητικά στοιχεία μιας κοινωνίας που θέλει δήθεν... να ενδιαφέρεται για  την προκοπή της. Η Παμβώτιδα είναι «μια φυσική ενότητα ζωντανών πλασμάτων  (ζώων, φυτών και μικροοργανισμών) και φυσικού περιβάλλοντος. Ζωντανά και μη ζωντανά στοιχεία εξαρτώνται το ένα από το άλλο. Αυτό σημαίνει, ότι εάν ένα μέρος της λίμνης καταστραφεί, η καταστροφή επεκτείνεται σε όλο το σύστημα αλλά και στα γειτονικά οικοσυστήματα».  (DEFRA 2007)  
Η διατροφική αποστολή της Παμβώτιδας έφτανε «μέχρι το 1958 τους 400 και πλέον τόννους κυπρίνια το χρόνο, 100 τόννους χέλια και μεγίστη ποσότητα γλήνια και μαρίτσια». (Χρ. Λεοντάρης-Στ.Κωλέττας, οι Λίμνες). Ο τομέας χέλια, γλήνια και καραβίδες θα αποτελούσε σήμερα ενδεχόμενα ένα πλεονέκτημα γαστρονομικής μοναδικότητας για τα Γιάννενα. Η συμβολή του και στην δημιουργία ενός ίματς που να διαφέρει από τον ανταγωνισμό, θα μπορούσε να επιδράσει αποφασιστικά στην προστιθέμενη αξία της περιοχής ανεξάρτητα από την τροφική ωφέλεια της πόλης.

***
Η προστασία και το φιλτράρισμα των υπογείων και των επιφανειακών νερών και η ρύθμιση των κλιματολογικών συνθηκών του λεκανοπεδίου τραυματιστήκανε με την αποξήρανση των βάλτων και των υγρολιβαδιών στην παραλίμνια ζώνη της Παμβώτιδας. «540 μεγατόννους διοξείδιο του άνθρακα αποθηκεύουν παγκοσμίως οι βάλτοι κάθε χρόνο. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί στο διπλάσιο της ποσότητας που δεσμεύουν όλα τα δάση της γής». (ΜΑ 2005b: 34) Υπόγεια και επιφανειακά νερά μολύνονται  και η ατμόσφαιρα  τροφοδοτείται με μεγάλες ποσότητες διοξείδιου του άνθρακα. «Με την αποξήρανσή τους, οι βάλτοι μεταβάλλονται από δεσμευτές διοξειδίου του άνθρακα σε τροφοδότες μόλυνσης της ατμόσφαιρας». (ΤΕΕΒ 2012: 14)
Η αξία της Παμβώτιδας σαν λιμνικό υγροσύστημα δεν περιορίζεται μόνο στον διατροφικό, στον προστατευτικό και στον ρυθμιστικό της χαρακτήρα. Επεκτείνεται και επιρρεάζει και την ευρύτερη περιοχή της μη-υλικής ωφέλειας για τον άνθρωπο. Η σημασία της για την παιδεία και την επιστήμη, ως αντικείμενο σπουδής και έρευνας, είναι εξίσου σπουδαία, ως και η αισθητική της κατάσταση για τον τουρισμό. Ο τουρισμός των λιμνών είναι κλάδος πολυδιαμορφωτικός, με ουσιώδη οικονομική σημασία. Ξενοδοχεία, γαστρονομία, επισκέψεις με τα καραβάκια στο νησί και στην Ντραμπάτοβα, πάρκα στον παραλίμνιο, ιστιοπλοϊα, καταδύσεις, ψάρεμα, σκι στα νερά της λίμνης, γουιντσιέρφινγκ, μπάνια και απόλαυση της δροσιάς των νερών σε όμορφα διαμορφωμένες αμμουδιές. Θα ήταν ζωτικής σημασίας για την οικονομία της πόλης με την συγκράτηση του πληθυσμού στον τόπο του το καλοκαίρι και την προσέλκυση ημερήσιων επισκεπτών από τις γύρω περιοχές. Οι θετικές επίδρασεις του τουρισμού φτάνουν στην τοπική οικονομία και την επιρρεάζουν. Η Παμβώτιδα δεν είναι μόνο η λίμνη που στην πορεία της προδόθηκε από την γιαννιώτικη κοινωνία και γονάτισε. Δεν είναι μόνο η λίμνη με την ιστορία του Αλή, της Κυρά-Βασιλικής και της Κυρά-Φροσύνης. Δεν είναι το Νησάκι με τα μοναστήρια και το κρυφό σχολειό. Είναι το αναπτυξιακό δυναμικό που κρύβεται στο δίδυμο Παμβώτιδα και Γιάννενα και παραμένει δεσμευμένο στα σπλάχνα τους για όσο καιρό οι άνθρωποι αφήνουν την λίμνη στην σημερινή της κατάσταση.
Η μέχρι σήμερα πορεία του τουρισμού στην πόλη μας χαρακτηρίζεται από εξάρσεις ευκαιριακές και μοντελική σύγχιση. Η θεραπεία της Παμβώτιδας είναι ο άλλος δρόμος. Είναι ο δρόμος της Φύσης, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, σε μια οικονομία ιδιαιτεροτήτων στα Γιάννενα, για το ξεπέρασμα του ανταγωνισμού!