Τα πανηγύρια μας…

-  Γράφει η ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΝΤΟΤΗ

 Με αφορμή τις γιορτές και τα πανηγύρια προς τιμή των Αγίων και ιδιαίτερα την Κοίμηση της Θεοτόκου, 15 Αυγούστου, θα γυρίσω πολλά χρόνια πίσω, τότε που οι γιορτές της εκκλησίας ήταν πανηγύρια και πανηγύρι σήμαινε γιορτή για το κάθε σπίτι, για όλο το χωριό και για όλη την περιοχή, αφού έρχονταν και από τα περίχωρα οι Χριστιανοί να πάρουν τη χάρη του Θεού και ν’ ανταμώσουν με συγγενείς και φίλους στην εκκλησία, στο μεσοχώρι και στο ολοήμερο γλέντι.
Οι ξενιτεμένοι, που δεν ήταν λίγοι, περίμεναν το πανηγύρινα έρθουν στο χωριό και ήταν μεγάλη η χαρά και αυτών που έρχονταν και αυτών που τους υποδέχονταν.
Όλη την εβδομάδα καθαρίζονταν κι ασπρίζονταν τα σπίτια, οι αυλές και οι άλλοι χώροι, ενώ την παραμονή έκαναν το «κουμάντο» για το γιορτινό τραπέζι από το οποίο δεν έλειπαν οι λαχταριστές πίτες με τα αρωματικά χόρτα και τα ντόπια αυγοτύρια, το ψητό αρνί και η κότα και βέβαια η χωριάτικη ντοματοσαλάτα από τον κήπο που από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο ήταν στις δόξες του.
Η μυρουδιά των πρόσφορων που ζύμωνε και έψηνε η μάνα μας άνοιγε την όρεξή μας γιατί στις γιορτές είχαμε μερίδιο σ’ αυτό το νόστιμο ψωμάκι. Πλούτη δεν είχαμε αλλά δεν μας έλειπε τίποτε όσο ζούσε και γέμιζε το σπίτι με την παρουσία της η Μάνα. Δεν ζηλεύαμε τίποτε και νιώθαμε όλο τον κόσμο δικό μας όταν τη φωνάζαμε και εκείνη απαντούσε: «Ψυχούλες μου…».
Η συνταξούλα από τον πατέρα μας και η «περηφάνεια» της μας εξασφάλιζαν (και στις τέσσερις) καινούργιο φόρεμα και παπούτσια για το πανηγύρι του Αϊ-Παντελέημονα όπως έλεγε, 27 Ιουλίου και τα προσέχαμε και για τις 15 Αυγούστου, πανηγύρι της Σιταριάς και 8 Σεπτεμβρίου της Βελλάς.
Καμαρώναμε στην εκκλησία καθώς μας είχε γύρω της και νιώθαμε τα μάτια της να μας σκεπάζουν μαζί με τα εύσπλαχνα μάτια της Παναγίας και των Αγίων του τέμπλου που στα παιδικά μας μάτια ήταν τόσο κοντινοί και οικείοι. Ύστερα γιατί τόση απόσταση, αλήθεια;
Δεν μπορώ να ειπώ ότι γνωρίζαμε καλά την πίστη μας και ότι ζούσαμε τη λειτουργική ζωή της εκκλησίας μας, διότι ήταν άγνωστα τα Κατηχητικά και τα κηρύγματα στα χωριά και ό,τι έκανε το Δημοτικό Σχολείο με το μάθημα των Θρησκευτικών και τον υποχρεωτικό εκκλησιασμό, αυτό έμεινε σαν σπόρος στις ψυχές μας και ανάλογα καρποφόρησε ή χάθηκε…
Δικαιολογημένα ανησυχούμε για τα σημερινά παιδιά και αναρωτιόμαστε τι τα περιμένει χωρίς συστηματική χριστιανική αγωγή και μακρυά από την εκκλησία. Ο νοών, νοείτω… Και ερωτώ: Πόσες οικογένειες είναι σε θέση να κατηχήσουν τα παιδιά τους; Κακα τα ψέματα, το σχολείο έχει μεγαλύτερη δύναμη γιατί «Έτσι είπε ο κύριος», λένε τα παιδιά…
Αλλά για να επανέλθουμε στην Κοίμηση της Θεοτόκου, δεν είναι αντιφατικό να τη γιορτάζουμε με πανηγύρια και τραπέζια, όπως εύλογα ρωτούν κάποιοι, αφού πέθανε η Παναγία;
Η νηστεία των δέκα πέντε ημερών και οι κατανυκτικές παρακλήσεις κάθε βράδυ στους Ναούς έχουν μια χροιά πένθους όχι για τον θάνατο της Παναγίας αλλά όλου του ανθρωπίνου γένους λόγω της αμαρτίας μας, διότι η Παναγία δεν έμεινε στον τάφο αλλά «μετέστη προς την Ζωήν (τον Χριστόν) μήτηρ υπάρχουσα της Ζωής» και με τις πρεσβείες της λυτρώνει τις ψυχές μας από τον αιώνιο θάνατο όπως ψάλλουμε στο απολυτίκιο της ημέρας.
Επομένως η Κοίμηση της Θεοτόκου δεν είναι λυπηρό γεγονός όπως και το οσιακό ή το μαρτυρικό τέλος των Αγίων αφού τους φέρνει για πάντα κοντά στον Χριστό και κατά τον Μεγάλο Απόστολο Παύλο «εμοί το ζην Χριστός και το αποθανείν κέρδος…». Θυμίζει όμως σε όλους ότι δεν είμαστε μόνιμοι κάτοικοι αυτής της γης. Δεν χρειάζεται να αποχαιρετούμε τους κεκοιμημένους αδελφούς μας για να φιλοσοφούμε περί της ματαιότητος αυτού του κόσμου και με την γνωστή επωδό «Μια κακία μένει…». Όμως όχι! Μένουν όλα τα καλά μας έργα και μας συνοδεύουν όταν τελειώνουμε χριστιανικά και ανεπαίσχυντα…
Οι γιορτές και πανηγύρεις της εκκλησίας, μας συμφιλιώνουν με την πικρή αλήθεια του θανάτου και μας φυλάνε από τα γλυκά ψέμματα της ζωής. Αρκεί να εμβαθύνουμε στα γεγονότα εν Χριστώ, να ξεχνούμε τα βλαβερά του κόσμου και να θυμόμαστε τις πολλές ευλογίες του Μεγάλου Ευεργέτη μας. Και βέβαια να μη περιμένουμε τα γεράματα ή κάποια αρρώστεια «για να ετοιμαστούμε» γιατί η πείρα άλλα λέει.
Μερικές φορές ακούμε το: «Μακαρία η οδός ην πορεύει σήμερον», αντί για χρόνια πολλά…
Η Παναγία μαζί μας. Χρόνια Πολλά!