Η «προοδευτικότητα» βλάπτει διαχρονικές αξίες και πρακτικές!

-  Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΤΣΟΥΡΗΣ, Ομότ. Καθηγητής Φιλολογίας Παν/μίου Ιωαννίνων

 Δεν περνά μέρα που να μην νοιώθει κάποιος έκπληξη, αρνητική βέβαια, για διάφορα γεγονότα και συμπεριφορές κυβερνητικών στελεχών. Φαίνεται ότι τίποτα σε αυτή τη χώρα δεν θα μείνει όρθιο. Μια μειοψηφία πολιτικών του «κομματικού κομμουνιστικού ή αριστερού σωλήνα» επιδιώκει να επιβάλει στο σύνολο του λαού, αδιαφορώντας για την άποψη της πλειοψηφίας και το γενικώτερο συμφέρον της πατρίδος, τις ιδεοληπτικές της πεποιθήσεις, είτε για την ελληνική σημαία, είτε για την προσευχή στα σχολεία και γενικώτερα για την παιδεία, είτε για κοινωνικά θέματα που αφορούν τις οικογενειακές σχέσεις και τις σχέσεις ομοφύλων ζευγαριών, είτε για τις σχέσεις της εκκλησίας με την πολιτεία, είτε για τους λαθρομετανάστες, πεποιθήσεις οι οποίες και απαράδεκτες είναι και ακατανόητες από την πλειοψηφία των πολιτών, αλλά και να ικανοποιήσει τις προσωπικές και ιδιοτελείς επιδιώξεις της με το «βόλεμα» συγγενών και φίλων, συνεχίζοντας δυστυχώς μια πρακτική και των προηγούμενων κυβερνήσεων. Συμπέρασμα, η ηθική ή η ανηθικότητα και η αναισχυντία δεν έχει χρώμα.
Μεταξύ πολλών τέτοιων προκλητικών για το κοινό αίσθημα κυβερνητικών πράξεων είναι και ο νόμος που ψηφίστηκε με εισήγηση του  υπουργού δικαιοσύνης, σύμφωνα με τον οποίο εγκληματίες που διέπραξαν ειδεχθή εγκλήματα αποφυλακίζονται, με το πρόσχημα της αποσυμφορήσεως των φυλακών!
Με αυτόν τον τρόπο, ωστόσο, παραβιάζεται η ίδια η έννοια της απονομής της δικαιοσύνης. Ήδη από την αρχαιότητα ένας εγκληματίας, του οποίου η ψυχή, κατά τον Πλάτωνα, είναι μεστή ουλών και επιορκιών και αδικίας, ψεύδους και αλαζονείας, ύβρεως και ακρατίας των πράξεων, ασυμμετρίας και αδικίας, τιμωρείται δίκαια, όταν η ποινή είναι αντίστοιχη με το έγκλημα που διέπραξε, και η τιμωρία αποσκοπεί σε δύο στόχους. Πρώτον, στο να γίνει ο ίδιος ο καταδικασθείς καλύτερος και να του δοθεί η ευκαιρία να ωφεληθεί, και, δεύτερον, για παραδειγματισμό των υπολοίπων, ώστε βλέποντας αυτά που πάσχει ο καταδικασθείς εγκληματίας να αποφύγουν να διαπράξουν παρόμοιο έγκλημα.
Σε αυτήν την κατηγορία εμπίπτουν όσοι διαπράττουν «ιάσιμα αμαρτήματα». Και η ίαση γίνεται μέσα από πόνους και στερήσεις, ιδιαίτερα της ελευθερίας του να κινείται μέσα στην κοινωνία των ελεύθερων πολιτών. Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος που του προσφέρεται, για να απαλλαγεί από την αδικία και το έγκλημα που διέπραξε.
Σε μιαν άλλη κατηγορία, ωστόσο, εντάσσονται όσοι διαπράττουν τα πιο σοβαρά, τα πιο ειδεχθή, εγκλήματα, όσοι είναι «ανίατοι», δεν μπορούν δηλαδή με κανένα τρόπο να ωφεληθούν από την ποινή που τους επιβάλλεται, και, αν αφεθούν ελεύθεροι, το πιθανώτερο είναι ότι θα διαπράξουν και άλλα παρόμοια εγκλήματα. Ο πρώτος σκοπός της ποινής σε αυτούς τους ανίατους δεν επιτελείται. Ωστόσο, χρησιμεύουν για τους άλλους που τους βλέπουν ως αποτρεπτικά παραδείγματα.
Στις περιπτώσεις «ανίατων» εγκληματιών μέχρι και πριν από μερικές δεκαετίες στις περισσότερες χώρες του κόσμου η ποινή που επιβαλλόταν ήταν ο θάνατος. Μετά δε την κατάργησή του αντικαταστάθηκε με «ισόβια κάθειρξη». Και επειδή συχνά η κυριολεκτική σημασία των λέξεων διαστρέφεται από τους πολιτικούς, η ισόβια κάθειρξη κατέληξε να σημαίνει δεκαπενταετή ή το πολύ εικοσαετή φυλάκιση! Αυτό σημαίνει «προοδευτική» αντίληψη των πραγμάτων! Η αναίρεση ουσιαστικά των σκοπών της απονομής και της λειτουργίας της δικαιοσύνης.
Δεν είναι ο μόνος τομέας της κοινωνικής και της πολιτικής ζωής, στον οποίον η κακώς νοουμένη «προοδευτικότητα» χρησίμευσε για την φθορά ή την αχρήστευση διαχρονικών αξιών και πρακτικών. Η ένταση, ωστόσο, με την οποία στη σύγχρονη εποχή αυτά τα φαινόμενα λαμβάνουν χώρα αντιστοιχεί με την καλπάζουσα και ανεπανόρθωτη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος.
Η έλλειψη ουσιαστικής ανθρωπιστικής παιδείας, η «αμαθία» κατά τον Πλάτωνα, είναι ο κυριώτερος παράγοντας αυτού του είδους της συμπεριφοράς. Δυστυχώς, οι άρχοντες που διαχειρίζονται την εξουσία, εκτός από τις ιδεοληψίες και την αλαζονεία τους, χαρακτηρίζονται τις περισσότερες φορές από απαιδευσία. Για τους πεπαιδευμένους, όμως, όπως λέει ο Ηράκλειτος, η παιδεία είναι «ἕτερος ἥλιος», που φωτίζει και καθοδηγεί τις πράξεις τους. Αν αυτή είναι απαραίτητο εφόδιο για τους απλούς πολίτες, πολύ περισσότερο για τους ηγέτες θα έπρεπε να είναι ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ. Παιδεία βέβαια δεν σημαίνει απαραιτήτως πανεπιστημιακό πτυχίο ή διδακτορικά ούτε βέβαια πολυμάθεια, η οποία μπορεί να γίνει στα χέρια κάποιου κακοτεχνία, αλλά αυτή που συντελεί στο να αποκτήσει το άτομο την τέλεια κατά το δυνατόν αρετή και αυτή να καθοδηγεί και να εμπνέει τη ζωή και τις πράξεις του.