Περί «Κλεισθένη»...

Θεωρώ υποχρέωσή μου (και της παράταξης «Ανασυγκρότηση – Αναγέννηση» του Δήμου Κόνιτσας που εκπροσωπώ), να εκφράσω τις θέσεις μου για το πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο «Κλεισθένης», που αφορά την ανασυγκρότηση Δήμων και Περιφερειών.
Το νομοσχέδιο εδόθη προς διαβούλευση. Όνομα με διττή σημειολογία, αφού στην αρχαιότητα υπήρχαν δύο γνωστοί με το συγκεκριμένο όνομα. Κλεισθένης ο Τύραννος και Κλεισθένης ο αναμορφωτής, εγγονός του πρώτου.
Μάλλον οι αρμόδιοι θέλουν να μας θυμίσουν τον δεύτερο. Χρειάζονταν νέο νομοσχέδιο για τους Δήμους – Περιφέρειες; Κατά την άποψή μου, ναι!
Θα αναφερθώ κυρίως στους Δήμους. Ο «Καλλικράτης» κατέρρευσε γρήγορα χωρίς ουσιαστικά να αναβαθμίσει την λειτουργία των Δήμων. Το εκλογικό σύστημα, αυστηρά υπερενισχυμένο και δημαρχοκεντρικό, δημιούργησε προβλήματα από την πρώτη ημέρα.
Η απόλυτη εξουσία των δημάρχων, οι πλαστές πλειοψηφίες, ο αντιδημοκρατικός τρόπος λειτουργίας του δημοτικού συμβουλίου και των άλλων οργάνων (επικύρωση αποφάσεων που είχαν ληφθεί εκ των προτέρων από την πλειοψηφία), άρα όχι ζωντανός οργανισμός σύνθεσης απόψεων των δημοτικών συμβούλων, αποφάσεις που λαμβάνονταν και δεν εφαρμόζονταν, απευθείας αναθέσεις έργων όπου ήθελαν οι πλαστές πλειοψηφίες και ο εκάστοτε δήμαρχος και άλλα πολλά. Άλλες θέσεις πολιτικές, όταν είμαστε στην αντιπολίτευση, ψεύτικες υποσχέσεις, αντίθετες, όταν αναλαμβάνουμε ως πλειοψηφία. Τα παραπάνω στο Δήμο Κόνιτσας κανόνας! Κατά την άποψή μου, η απλή αναλογική, ειδικά στους μικρούς δήμους (όπως ο δικός μας), θα αναβαθμίσει τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Οι δημοτικοί σύμβουλοι θα συμπεριφέρονται υπεύθυνα, μπορεί να απελευθερωθούν υγιείς δυνάμεις του τόπου που χρόνια απέχουν λόγω του έντονου κομματισμού και των συμφερόντων συντεχνιών.
Αρκεί, βέβαια, να βοηθήσουν με την ψήφο οι πολίτες. Θεωρώ, όμως, ότι το γερμανικό σύστημα με το ενιαίο ψηφοδέλτιο για τους δημοτικούς συμβούλους – ενιαίο για τους υποψήφιους δημάρχους είναι ακόμη καλύτερο. Η παραπάνω άποψη ήταν στις προγραμματικές θέσεις του συνδυασμού μου στις εκλογές του 2014.
Για όποιον ενδιαφέρεται να μελετήσει τη δομή και λειτουργία των δήμων στη Γερμανία, τον παραπέμπω στο διαδίκτυο «Επισκόπιση της Ελληνογερμανικής συνέλευσης» Τένιγκεν Νοέμβριος 2014, υπογεγραμμένο από τον Χάιντς – Ρούντολφ Χαγκενάνερ, δήμαρχο και μέλος της ομάδας εμπειρογνωμόνων. Όσες φορές το Υπουργείο προσπάθησε να συζητήσει αυτόν τον τρόπο εκλογής αντιδρούσε η ΚΕΔΕ (συλλογικό όργανο των δημάρχων).
Ποια είναι τα βασικά άρθρα του νομοσχεδίου (ορίζει ως ημέρα εκλογών 13-10-2019 επαναληπτική 20-10-2019 όπου χρειαστεί). Το νομοσχέδιο αριθμεί 324 σελίδες.
- Εκλογή των δημοτικών συμβούλων από πρώτη Κυριακή με απλή αναλογική.
- Θητεία τέσσερα έτη.
- Αριθμός υποψηφίων δημοτικών συμβούλων προσαυξημένοι κατά 10% από τον αριθμό των μελών του δημοτικού συμβουλίου.
- Διαφορετικός τρόπος εκλογής σε κοινότητες άνω των 500 – κάτω των 500 κατοίκων, όπου θα έχουμε ενιαίο ψηφοδέλτιο- αναλογία ανά φύλο 40%.
- Αντιδήμαρχος μπορεί να οριστεί από το δήμαρχο οποιοσδήποτε δημοτικός σύμβουλος (και από τις άλλες παρατάξεις).
- Τοπικά δημοψηφίσματα για μεγάλα θέματα.
- Θέσπιση του δημοτικού διαμεσολαβητή για προβλήματα πολιτών και δήμου.
- Επιτρέπει τη σύσταση δημοτικών αναπτυξιακών επιχειρήσεων.
- Δημιουργεί νομικό πλαίσιο για διαδημοτικές συνεργασίες.
Εισάγει και άλλες διατάξεις π.χ.
- Υπηρεσία πρασίνου στα ανταποδοτικά (άρα μάλλον αύξηση!).
- Καταργεί τον έλεγχο των δημοτικών αποφάσεων από την Αποκεντρωμένη και δημιουργεί επόπτες νομιμότητας που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εσωτερικών («σηκώνει πολύ κουβέντα αυτό»).
- Αναδιαναμένει τους Κ.Α.Π. με κριτήριο μάλλον πιο δυσμενή γενικά.
- Πολλαπλοί έλεγχοι στη διοίκηση των δήμων (βάλλεται το αυτοδιοίκητο;) και αυτό «σηκώνει πολύ κουβέντα».
Θεωρώ την αντίδραση του Δ.Σ. της Κ.Ε.Δ.Ε. υπερβολική. Θυμίζει συνδικαλιστικό όργανο συντεχνιακής νοοτροπίας. Θα μπορούσα να εκφράσω την άποψή μου επί όλων των θεμάτων που αναφέρει το ψήφισμά του. Δε θα το κάνω, όμως. Η βιασύνη με την οποία κάποια δημοτικά συμβούλια (και του Δήμου Κόνιτσας κατά πλειοψηφία) δέχτηκαν τις απόψεις του, μου δημιουργεί εντύπωση.
Κύριοι του Δ.Σ. της Κ.Ε.Δ.Ε., επειδή, κατά την άποψή μου, ο τρόπος εκλογής των δημοτικών συμβούλων είναι ο πιο σημαντικός για την λειτουργία ενός δήμου, μην κατηγορείτε για ακυβερνησία κάτι που δεν έχει εφαρμοστεί. Ακυβέρνητο είναι ένα καράβι, όταν αποφασίζει ένας και οι άλλοι συνήθως υπακούν, όπως δυστυχώς συμβαίνει τώρα.
Αλήθεια, επειδή πολλοί από εσάς έχετε χρόνια στην αυτοδιοίκηση πείτε μου, πότε αντιδράσατε, όταν δημόσιος υπάλληλος και συγχρόνως αιρετός (δήμαρχος – αντιδήμαρχος κ.λπ.) ελάμβανε και τους δυο μισθούς από την υπηρεσία του και το Δήμο; Παρ’ όλα αυτά, θα μπορούσατε (μην το θεωρήσετε υπόδειξη), για να έχετε επιχειρήματα για την υποτιθέμενη κατ’ εσάς ακυβερνησία, να προτείνετε:
• Μικροί δήμοι, απλή αναλογική, γιατί «γνωρίζονται» οι δημότες μεταξύ τους.
• Μεγάλοι δήμοι, απλή αναλογική, αν έχουμε εκλογή από τον πρώτο γύρο, ενώ αν έχουμε εκλογή στο δεύτερο γύρο ο συνδυασμός του εκλεγέντος δημάρχου ένα δημοτικό σύμβουλο παραπάνω (π.χ. σε δημοτικό συμβούλιο με 27 μέλη 14-13) ενισχυμένη, δηλαδή, στο ελάχιστο (το ίδιο και στις περιφέρειες).
Οι δημοτικοί άρχοντες, κύριοι της ΚΕΔΕ, επειδή ασκούν «λειτούργημα», έχουν δικαίωμα να ζητάνε ανατροπή στο μοντέλο λειτουργίας του κράτους και άλλα. Όμως πάνω από όλα, θα έπρεπε να ζητάτε ανατροπή στο μοντέλο λειτουργίας των δήμων και όλων των ασχολούμενων με την αυτοδιοίκηση αιρετών και μη. Να μελετήσουμε πως λειτουργεί η αυτοδιοίκηση στα ευρωπαϊκά κράτη και στις ανεπτυγμένες κοινωνίες.
Να μην χρησιμοποιούμε ποταπά επιχειρήματα, ότι αυτά που εφαρμόζονται εκεί, δεν μπορούν στην χώρα μας. Το σχέδιο νόμου κινείται προς την θετική κατεύθυνση. Ίσως, είναι η αρχή να περάσουμε στο μέλλον στο γερμανικό σύστημα που κατά την άποψή μου είναι το καλύτερο.
* Ο Νικόλαος Εξάρχου είναι Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Κόνιτσας - Επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Ανασυγκρότηση – Αναγέννηση».