Το σύμπαν του κόσμου του ελληνικού ανερίγησεν

on .

 Ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτά αυτές τις μέρες ο πάντα ουσιαστικός και σαφής λόγος του Προέδρου της Βουλής Κωνσταντίνου Τασούλα, που εκφώνησε στον επίσημο εορτασμό της 198ης επετείου της Α’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων ο οποίος διοργανώθηκε πρόσφατα από το Δήμο Νέας Επιδαύρου και την Περιφέρεια Πελοποννήσου.
***
Στο χαιρετισμό του ο συμπατριώτης μας κορυφαίος πολιτειακός παράγων ανέφερε: 
• «Άστρα τε και ποταμοί και κύματα πόντου, άνεμοι και δρυμοί των ορέων», το σύμπαν του κόσμου του ελληνικού ανερίγησεν επί τω ακούσματι της αναγγελίας από την Πρώτη 

Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων. Της αναγγελίας που διεκήρυξε την εθνική ανεξαρτησία των Ελλήνων και ξεκίνησε η ανηφορική πορεία δημιουργίας κράτους από ένα έθνος, το οποίο έθνος, γένος το λέγαν τότε, επί περίπου τέσσερεις αιώνες, κατά τον Αδαμάντιο Κοραή δεν ήταν σκλαβωμένο, ήταν σε εμπόλεμη κατάσταση με τον οθωμανό δυνάστη, δεδομένου ότι αυτούς τους περίπου τέσσερεις αιώνες εσημειώθησαν τουλάχιστον είκοσι εξεγέρσεις. Ανοργάνωτες, ναι. Απροετοίμαστες, ναι. Βασισμένες σε παρηγορητικούς μύθους περί έξωθεν βοηθείας, ναι. Αλλά είκοσι τουλάχιστον εξεγέρσεις, οι οποίες έδωσαν το 1803 την ευκαιρία στον Αδαμάντιο Κοραή στο Παρίσι να πει ότι δεν είναι δουλεύον το Γένος των Ελλήνων. Είναι σε εμπόλεμη κατάσταση με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Και όταν, μετά την αποτυχία των Ορλωφικών, πενήντα χρόνια πριν την Επανάσταση του 1821, καταλάβαμε μία βασική αλήθεια που ισχύει αδήριτη και σήμερα και την περιέγραψε στα απομνημονεύματά του ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης -ποια αλήθεια; ότι από ’δώ και πέρα ό,τι κάνουμε θα το κάνουμε μόνοι μας- τότε, το γένος άρχισε να μετατρέπεται σε κράτος.
Και εδώ, σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο, ακριβώς εδώ, πριν 198 χρόνια, εξήντα παραστάτες καθήμενοι σε ξύλινους πάγκους ή διπλοπόδι, πάνω σε προβιές, υπέγραψαν αυτά τα υπέροχα λόγια που βρίσκονται σε αυτήν τη θαυμαστή αναθηματική στήλη με τρεμάμενα και ροζιασμένα χέρια και κήρυξαν την εθνική μας υπόσταση και  ανεξαρτησία, η οποία εν συνεχεία κατακτήθηκε με σκληρότατο αγώνα. 
Με έναν αγώνα ο οποίος είχε μέσα του και τα ψηλώματα και τα χαμηλώματά μας  και ο οποίος οδήγησε στην ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους το οποίο, τον επόμενο της Επαναστάσεως αιώνα, οριστικοποίησε τα σύνορά του, διπλασιάστηκε και άλλαξε τον εδαφικό στόχο της Μεγάλης Ιδέας σε στόχο προκοπής και ευημερίας. Σε στόχο που τον είχε περιγράψει ο βασιλεύς Γεώργιος Α΄, να γίνουμε πρότυπο βασίλειο εν τη Ανατολή. 
Οι συγκλονιστικές στιγμές στο τέλος του 1821 και στις αρχές του 1822, εδώ, στην Πιάδα, στη Νέα Επίδαυρο, οι συγκλονιστικές στιγμές θεμελίωσαν και ανέδειξαν τα τέσσερα στοιχεία που αποτέλεσαν τους συντελεστές της επιτυχίας της Επαναστάσεως του 1821. 
Το πρώτο στοιχείο ήταν η κατανόηση ότι ό,τι κάνουμε το κάνουμε μόνοι μας. Και αυτή η κατανόηση έγινε με ντουφέκια όπως τα περιέγραψε ο Μακρυγιάννης, που ήταν δεμένα με σκοινί, τέτοιος ήταν ο οπλισμός τους ο υλικός. Ο ψυχικός ήταν ανυπέρβλητα μεγαλύτερος.       
Ο δεύτερος συντελεστής ήταν ο ηρωισμός τους. Μόλις το ’21 είχαμε τις πρώτες πολεμικές ηρωικές επιτυχίες με την απελευθέρωση της Καλαμάτας, με τη νίκη στα Σάλωνα, με το Χάνι της Γραβιάς, με τη βύθιση του τουρκικού σκάφους στην Ερεσό της Λέσβου.
Αλλά δεν ήταν μόνο σκέτος ηρωισμός, ήταν και η πολιτικότητα η οποία υπήρχε στους συντελεστές του 1821, που συνδυαζόμενη με τον ηρωισμό έφερε τα σωστά αποτελέσματα.  Η πολιτικότητά τους φαίνεται και στο πρώτο Σύνταγμα της 1ης Ιανουαρίου του 1822, στο πρώτο Σύνταγμα της Επιδαύρου, αλλά και στη μνημειώδη διακήρυξη δύο εβδομάδες μετά -της 15ης Ιανουαρίου- στην οποία οι τριαντάχρονοι, Μαυροκορδάτος, Νέγρης και άλλοι, συμπεριέλαβαν πέραν των πανηγυρικών ιστορικών διατυπώσεων και μια διαβεβαίωση προς το αντιδραστικό πανίσχυρο ακροατήριο της Ευρώπης, που δεν ήθελε συνοριακές αλλαγές, ότι εμείς δεν είμαστε κατσαπλιάδες, δεν είμαστε καρμπονάροι, δεν είμαστε ανατροπείς της καθεστηκυίας τάξεως, ούτε είμαστε σε εμφύλιο πόλεμο. Εμείς θέλουμε να απελευθερωθούμε και θα αντιληφθούμε την απελευθέρωσή μας και το νέο κράτος ως μέρος της ευρωπαϊκής πραγματικότητας. 
Η πολιτική διατύπωση ήταν εξίσου μνημειώδης με το σύνολο της διατυπώσεως. 
«Δεν οδηγούμεθα από ιδέας δημαγωγικάς ή στασιαστικάς». Αυτές ήταν οι άκρως διπλωματικές διατυπώσεις για να καθησυχάσουν την αντιδραστική, πανίσχυρη Ιερά Συμμαχία περί του ύφους, του περιεχομένου και των σκοπών της Επαναστάσεως. Κατά μία ερμηνεία, γι’ αυτό τον λόγο και το Σύνταγμα το ονόμασαν προσωρινό.
Ο άλλος συντελεστής που έβαλε τις ρίζες της απελευθερώσεως της Ελλάδος, πέραν της αντιλήψεως ότι είμαστε μόνοι, άρα δεν είχαν ψευδαισθήσεις, πέραν της αντιλήψεως ότι πρέπει μαζί με τον ηρωισμό να δείξουμε και πολιτικότητα, ο άλλος παράγων ήταν ότι οι Έλληνες την εποχή εκείνη, ξυπόλητοι και αγράμματοι στην συντριπτική τους πλειοψηφία -εγγράμματοι ήταν κυρίως οι Φαναριώτες, που είχαν σπουδάσει στην Κωνσταντινούπολη ή στην Ιταλία και την Γαλλία- εκείνοι οι Έλληνες περιέγραψαν και υπέγραψαν ένα Σύνταγμα το οποίο ευαγγελιζόταν μία υποτυπώδη αλλά σαφή κοινοβουλευτική αντιπροσωπευτική Δημοκρατία, ορισμένες βασικές αρχές της οποίας διέπουν και το σημερινό Σύνταγμα του 2019.   
Εκείνο το Σύνταγμα, που καθιέρωσαν οι εξήντα παραστάτες από τη Στερεά, από την Πελοπόννησο, από τις Σπέτσες, από την Κάσο και την Ύδρα -αυτοί εκπροσωπούσαν τότε την αγωνιζόμενη  Ελλάδα- το Σύνταγμα εκείνο μίλαγε για δικαίωμα στην ιδιοκτησία, μίλαγε για δικαίωμα στην ελευθερία προφανώς, μίλαγε για δικαίωμα στην ισότητα, μίλαγε για απαγόρευση βασανιστηρίων, για απαγόρευση δήμευσης περιουσίας. Μίλαγε για διάκριση εξουσιών. Άλλο δηλαδή η Δικαιοσύνη, άλλο η Κυβέρνηση, άλλο η Βουλή. Μίλαγε για εμπορικό, ποινικό και αστικό κώδικα που πρέπει να προετοιμαστεί και μέχρι να προετοιμαστεί θα ισχύουν οι κώδικες των βυζαντινών ημών αυτοκρατόρων. 
Και εκείνη την εποχή, αρχές του ’22, αυτοί οι ξυπόλητοι, αυτοί οι άνθρωποι που τα δάκρυα έμπλεξαν με το μελάνι στην υπογραφή τους και το έκαναν θαμπό το μελάνι, αλλά ένα θαμπό που λάμπει, αυτοί οι άνθρωποι, στις ίδιες διακηρύξεις, μίλησαν εκείνη την εποχή, που στην Ευρώπη υπήρχε δεσποτεία, μίλησαν και για εκλογικό νόμο και για καθολικό δικαίωμα ψήφου. 
Και τον Νοέμβριο του 1822, στην Ερμιόνη, ο αντιπρόεδρος του Εκτελεστικού, ο αντιπρόεδρος δηλαδή της Κυβερνήσεως, Αθανάσιος Παλαμήδης, εξέδωσε τον πρώτο εκλογικό νόμο όπου περιγράφει δικαίωμα καθολικής ψηφοφορίας, ώστε στα μεν χωριά να εκλέγεται ένας ευυπόληπτος γέρων και εν συνεχεία αυτοί οι ευυπόληπτοι γέροντες να μαζεύονται στην πρωτεύουσα της επαρχίας και να εκλέγουν έναν ηθικότατο και  εμφρονέστατο επαρχιώτη, ο οποίος θα ήταν βουλευτής ενός έτους.   
Για φανταστείτε, πόσο είχε επηρεάσει ο Διαφωτισμός, πόσο είχαν επηρεάσει οι θεσμοί του κοινοτισμού επί τουρκοκρατίας τον Έλληνα, που εκείνη την εποχή δεν ψήφισε μόνο ένα από τα πιο προχωρημένα συντάγματα της εποχής, αλλά και έναν πρωτοποριακό εκλογικό νόμο. 
Αυτά τα μηνύματα που εκτοξεύει αυτός ο μικρός τόπος, αυτά τα θηριώδη μηνύματα, αγγίζουν κι εμάς σήμερα με ανάγλυφο τρόπο -198 χρόνια μετά- κι ασφαλώς θα περιγραφούν και θα αναδειχθούν το 2021, όταν το έθνος μας, η πατρίδα μας, θα γιορτάσει υπερήφανα και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, τους δύο αιώνες από την παλιγγενεσία. Εκείνα όμως τα μηνύματα δεν είναι απλώς για θέμα μαθητικής εκθέσεως ή για θέμα μιας κουραστικής ομιλίας επισήμων, που την ακούμε και μετά από δέκα λεπτά την ξεχνάμε γιατί γυρίζουμε στις μέριμνες του καθημερινού μας βίου. 
Εκείνα τα μηνύματα, ότι δηλαδή τη μοίρα μας την ορίζουμε πρωτίστως οι ίδιοι, ότι η μοίρα μας είναι συνυφασμένη εάν χρειαστεί με ηρωισμό αλλά και με πολιτικότητα κι ότι εμείς έχουμε ρίζες στο αντιπροσωπευτικό, φιλελεύθερο δημοκρατικό καθεστώς, αυτά τα τέσσερα θηριώδη μηνύματα που άντεξαν τη βάσανο δύο αιώνων είναι τόσο επίκαιρα που και σήμερα αποτελούν τη σχεδία, όχι μόνο της επιβιώσεως της πατρίδας μας, αλλά και της προόδου και της προκοπής. 
Και επειδή από αυτό το μαγικό, ευλογημένο και ιερό σημείο εκτοξεύτηκαν για πρώτη φορά αυτά τα μηνύματα, οφείλω εδώ, ως Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, ως δηλαδή μεταγενέστερος διάδοχος εκείνων των ταπεινών αγωνιστών που πάνω σε προβιές καθήμενοι διπλοπόδι, ή στο χώμα, έβαλαν τις βάσεις της πρώτης κοινοβουλευτικής αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας της χώρας, η οποία αγωνιζόταν για την ελευθερία και την ισότητά της που την κατοχύρωσε με πολύ αίμα μετά από λίγα χρόνια, ως λοιπόν τέτοιος αξιωματούχος δεν έχω παρά να προσκυνήσω νοερά στη μνήμη τους, μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα που όλα αυτούς μας θυμίζουν. Και να διατυπώσω προς όλες και όλους σας όχι την ευχή, αλλά τη βεβαιότητα ότι αυτοί οι τέσσερεις παράγοντες, η αίσθηση του ορισμού της μοίρας μας, η αίσθηση της ποικίλης δράσης των στοχαστικών προσαρμογών στην πολιτική, η επίκληση και η επιστράτευση, εάν χρειαστεί, του ηρωισμού -γιατί ξέρετε, είμαστε η μόνη χώρα που, όπως είχε προσφυώς λεχθεί, από την ανατολή δεν βγαίνει πάντα το φως, συχνά για την Ελλάδα από την ανατολή βγαίνει το σκότος- και η πίστη στη Δημοκρατία, είναι τα μηνύματα τα οποία και σήμερα τα χρησιμοποιούμε, τα αντικρίζουμε και τα αξιοποιούμε. Όχι μόνο για να θυμηθούμε, αλλά και για να είμαστε βέβαιοι ότι όπως αντέξαμε και προοδεύσαμε παρά τις κρίσεις επί δύο αιώνες, η πορεία μας προοπτικά θα είναι μια πορεία γεμάτη εκπληρώσεις καλών υποσχέσεων, θα είναι γεμάτη προκοπή, ευημερία και ασφάλεια, γιατί έχουμε ισχυρές ρίζες πάνω σ’ αυτά τα χώματα.