Η Δύση και τα πλούσια Αυταρχικά καθεστώτα…

 Ο πόλεμος στην Ουκρανία μόλις πέρασε τη διάρκεια των 18 μηνών. Ο λαός της χώρας, έχοντας πολεμήσει και κερδίσει τρεις μεγάλες επιθετικές εκστρατείες το 2022, χρησιμοποιεί τώρα ένα μείγμα παλιού σοβιετικού και νέου δυτικού εξοπλισμού για να επιχειρήσει μια αντεπίθεση στο νότο. Μετά τους πρώτους 18 μήνες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι σύμμαχοι είχαν χάσει την εκστρατεία για την ανατολική χερσόνησο της Τουρκίας και μετά τους πρώτους 18 μήνες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης είχε καταληφθεί από τους Ναζί.

Συγκριτικά, υπάρχουν πολλά για να είμαστε αισιόδοξοι στον αγώνα της Ουκρανίας εναντίον της Ρωσίας. Όμως, όπως καταδεικνύει η συντριπτική φθορά στο νότιο μέτωπο της Ουκρανίας, το Κίεβο αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις προτού απελευθερωθεί ολόκληρη η χώρα. Ίσως το σπουδαιότερο είναι ότι η Δύση, αν και έχει παράσχει ουσιαστική υποστήριξη, δεν έχει μια συνεκτική στρατηγική για την Ουκρανία. 

Δεδομένου ότι αυτός ο πόλεμος θα συνεχιστεί πιθανότατα και το 2024, αλλά ενδεχομένως ακόμη περισσότερο, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη πρέπει να καταλήξουν σε έναν στόχο. Πρέπει να βρουν πώς να αξιοποιήσουν καλύτερα τους φυσικούς πόρους τους για να υποστηρίξουν την Ουκρανία τώρα, τον ερχόμενο χειμώνα και τα επόμενα χρόνια, ώστε το Κίεβο να πετύχει μια δίκαιη και βιώσιμη νίκη.

Για τον σκοπό αυτό, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι ο ρητός στόχος τους είναι η Ουκρανία να νικήσει τις δυνάμεις της Ρωσίας στην Ουκρανία. Στη συνέχεια, πρέπει να παράσχουν στην Ουκρανία τυποποιημένο εξοπλισμό και ενισχυμένη ατομική και συλλογική εκπαίδευση. Πρέπει να δώσουν στο Κίεβο περισσότερο εξοπλισμό εκκαθάρισης ναρκοπεδίων και να το βοηθήσουν να αναπτύξει νέες τακτικές και τεχνικές για να διασπάσει τις ρωσικές αμυντικές τοποθεσίες.

Οι ουκρανικές αντεπιθέσεις έχουν ξεκινήσει εδώ και λίγο περισσότερο από δύο μήνες. Ξεκίνησαν με αρχικό στόχο την ταχεία διάσπαση των ρωσικών αμυντικών γραμμών στο νότο, αλλά δυστυχώς, αυτή η προσπάθεια υποχώρησε λόγω του ρωσικού αμυντικού σχεδίου που περιελάμβανε  εκτεταμένα ναρκοπέδια, οδόντες δράκοντος και αντιαρματικές τάφρους. Τα κράτη του ΝΑΤΟ θα έπρεπε να είχαν παράσχει στην Ουκρανία περισσότερο εξοπλισμό διάσπασης και άρσης ναρκών, καθώς και γεφύρωσης Α/Τ τάφρων. 

Αυτή η αποτυχία επιδεινώνεται και από το γεγονός ότι το δόγμα και η εκπαίδευση για τα εμπόδια συνδυασμένων όπλων και την εκκαθάριση ναρκοπεδίων είναι παλιάς δεκαετίας και η Δύση είχε περιορισμένο χρόνο για να προετοιμάσει ομάδες συνδυασμένων όπλων σε επίπεδο ουκρανικού σχηματισμού, ιδιαίτερα στις νεοσύστατες ταξιαρχίες.

Η Δύση πρέπει να αποδεχθεί ότι θα χρειαστεί χρόνος για να πραγματοποιηθεί η εκπαίδευση στρατολόγησης, η τεχνική εκπαίδευση, η ανάπτυξη ηγεσίας και η συλλογική εκπαίδευση που απαιτούνται για να μετατραπεί ένας στρατιωτικός οργανισμός, όπως αυτός της Ουκρανίας, σε μία μεγάλη ολοκληρωμένη και ανθεκτική δύναμη, ικανή για σημαντικούς επιθετικούς ελιγμούς κάτω από τη δική της ομπρέλα αεροπορικού ελέγχου και κυριαρχίας του ηλεκτρονικού πολέμου.

Η Δύση βρίσκεται τώρα σε έναν αγώνα γενεών ενάντια σε μεγάλα, αδίστακτα και πλούσια αυταρχικά καθεστώτα. Αποδεχόμενη ότι αυτός θα είναι ένας μακρύς πόλεμος, η Δύση θα πρέπει να καταστήσει ρητά σαφές ότι στόχος της είναι μια ουκρανική νίκη. Με τη δέσμευση να υποστηρίξει την Ουκρανία κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, η Δύση μπορεί να υπονομεύσει τις προσπάθειες του Πούτιν να ξεπεράσει τους προστάτες της Ουκρανίας. Αυτή η δέσμευση παρέχει επίσης βεβαιότητα στις χώρες δωρητές, οι οποίες μπορούν να κλιμακώσουν την παραγωγή και να συμμετάσχουν στην απαραίτητη έρευνα και ανάπτυξη για προσπάθειες καταπολέμησης των drones και των ναρκών.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να χρειαστεί να αποδεχτούν ότι το δόγμα τους για εξαιρετικά πολύπλοκο αεροπορικό πόλεμο στην ξηρά δεν ταιριάζει πλήρως στην Ουκρανία. Το ΝΑΤΟ επίσης πρέπει να ηγηθεί μιας ταχείας επανεκτίμησης του δόγματος του τώρα, για να αναπτύξει την τακτική και το δόγμα των συνδυασμένων όπλων ώστε να διεξάγουν χερσαίες επιχειρήσεις  σε ένα περιβάλλον όπου θα υπόκεινται σε συχνές αεροπορικές επιθέσεις,  κάτι που δεν έκαναν μέχρι σήμερα, αλλά που πρέπει να κάνει η Ουκρανία τώρα.

Μια νέα δυτική στρατηγική θα μπορούσε επίσης να προωθήσει την τυποποίηση του εξοπλισμού και της εκπαιδευτικής υποστήριξης για την Ουκρανία. Ο διαφορετικός τύπος σε  τεθωρακισμένα οχήματα και πυροβολικό που παρασχέθηκαν στην Ουκρανία, είναι μεν γενναιόδωρος, αλλά δεν είναι βιώσιμος. Υπάρχει ένας λόγος που οι στρατοί έχουν γενικά έναν τύπο τανκ ή ένα είδος πυροβολικού για κάθε αποστολή. Η εκπαίδευση και το υλικοτεχνικό βάρος της κατοχής πολλών τύπων παρόμοιων συστημάτων θα ήταν μεγάλο για έναν στρατό σε καιρό ειρήνης και θα καταστεί αφόρητο για την Ουκρανία με τον καιρό.

Ταυτόχρονα, η εκπαίδευση του προσωπικού πρέπει να επεκταθεί πέρα από την εκπαίδευση των νεοσύλλεκτων και την παροχή τεχνικής εκπαίδευσης σχετικά με τον τρόπο χρήσης του εξοπλισμού. Η συλλογική εκπαίδευση είναι μια ζωτική πτυχή της οικοδόμησης αποτελεσματικών στρατιωτικών μονάδων και σχηματισμών και είναι ένας τομέας στον οποίο η Δύση θα πρέπει να παράσχει πρόσθετη υποστήριξη. Ενημερωμένη από την εμπειρία του ουκρανικού πεδίου μάχης και το εξελιγμένο δόγμα του ΝΑΤΟ, η συλλογική εκπαίδευση θα παράσχει στην Ουκρανία ένα κρίσιμο πλεονέκτημα έναντι του Ρώσου αντιπάλου της.

Αυτού του είδους η στρατηγική της Ουκρανίας θα επέτρεπε στις δυτικές κυβερνήσεις να προσφέρουν ταχύτερη υποστήριξη στο Κίεβο, τερματίζοντας την νωθρότητα η οποία υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα του πολέμου. Οι αποφάσεις της Δύσης για τα τανκς, τα συστήματα αεράμυνας και τα μαχητικά αεροσκάφη χρειάστηκαν πολλούς μήνες για να ληφθούν. Όμως, όταν ελήφθησαν, αυτά τα νέα συστήματα απορροφήθηκαν γρήγορα από τις μονάδες της Ουκρανίας και χρησιμοποιήθηκαν με καινοτόμο τρόπο. 

Η προσφορά διαρκούς υποστήριξης στο Κίεβο μπορεί να μην είναι ευπρόσδεκτη είδηση σε κάποιους δυτικούς πολιτικούς, δεδομένων των επερχόμενων εκλογών στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, όμως τους τελευταίους 18 μήνες, οι Ουκρανοί έχουν επιδείξει θέληση για μάχη, ικανότητα να απορροφούν νέα όπλα και ικανότητα να μαθαίνουν, να προσαρμόζονται και να βελτιώνουν τη στρατιωτική τους αποτελεσματικότητα.  

* Ο Αντώνης Βασιλείου είναι Αντιστράτηγος (εα), Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός, MSc Επιχειρησιακός Ερευνητής, τ. Σύμβουλος ΟΑΣΕ επί Συμβατικών Εξοπλισμών και τ. Μελετητής των Συστημάτων Διοικήσεως και Ελέγχου Πληροφοριών του ΝΑΤΟ (www.antoniosvasileiou.gr).