«Στην Ελλάδα ζούμε»…

Κάθε φορά που δημιουργείται ένα ζήτημα σοβαρό, οικονομικό ή θεσμικό, ακούγεται το σχόλιο ότι «ζούμε στην Ελλάδα». Και αυτός ο λόγος δε λέγεται ποτέ για σημαντικά θέματα ή για επιτυχίες της Ελλάδας και των Ελλήνων. Πρόκειται δηλαδή για μια απορριπτική διάθεση γενικά της χώρας για ό,τι άσχημο συμβαίνει είτε από πλευράς κράτους είτε στην ατομική συμπεριφορά. Λόγος που γενικεύει τα πάντα και εκπέμπει μια απογοητευτική στάση του Έλληνα για τον κόσμο του και για τον τόπο του.

Οπωσδήποτε αυτή η εκτίμηση των πολλών έχει βάση και ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα εδώ και πολλά χρόνια. Δεν είναι λίγα τα γεγονότα που επιβεβαιώνουν ότι η χώρα έχει υστερήσει σε πολλούς τομείς και οι πολίτες της συχνά εκδηλώνουν συμπεριφορές που δεν ταιριάζουν σε μια χώρα με τόση ιστορία πολιτισμού και σε ένα μέλος της Δύσης. Αποτελεί πράγματι παράδειγμα προς αποφυγή σε πολλούς τομείς της κρατικής λειτουργίας και της ατομικής συμπεριφοράς.

Αυτή η αρνητική εικόνα επιβεβαιώνεται καθημερινά από την ποιότητα του πολιτικού μας συστήματος, από τη λειτουργία πολλών πολιτικών μας από την απέραντη διαφθορά, από τη φοροδιαφυγή και γενικά από τις μεγάλες ανισότητες στη συμμετοχή των πολιτών. Γι’ αυτό και ο πολίτης αντί να παλεύει για την απαλλαγή του τόπου από τις ανώμαλες καταστάσεις προσαρμόζεται και ο ίδιος στην πραγματικότητα και δείχνει συμπεριφορά ανάλογη μ’ αυτή που εκδηλώνουν όλοι εκείνοι που εκμεταλλεύονται την προνομιακή τους θέση στα αξιώματα, στον πλούτο και γενικά στην κοινωνική τους θέση.

Όμως πρόκειται για μια απαξίωση της ελληνικής κοινωνίας η οποία ούτε τιμάει την πατρίδα μας ούτε βοηθάει ώστε να προχωρήσουμε στο μέλλον με άλλες προοπτικές. Εμείς οι ίδιοι με τη φράση «ζούμε στην Ελλάδα» αποδεχόμαστε την προβληματική εικόνα σε πολλά και αντί να αμφισβητήσουμε τα κακώς κείμενα δείχνουμε ότι συμβιβαζόμαστε και κατά κάποιον τρόπο υποτασσόμαστε στη μοίρα μας.

Θεωρώ ότι δεν έχουμε δικαίωμα να ξεχνάμε ότι οι πρόγονοί μας πέτυχαν πολλά, φώτισαν τον κόσμο και άφησαν το αποτύπωμά τους σε πολλούς τομείς της πολιτισμένης κοινωνίας. Γι’ αυτό και ο «ελληνισμός» για αιώνες σήμαινε ιδεολογία, αξίες, πολιτισμός με οικουμενική και διαχρονική διάσταση.

Αναμφίβολα ο καθένας δυσκολεύεται να αντισταθεί στη γενικευμένη κρίση σε αξιακά και ηθικά ζητήματα, οπότε κρατάει μικρό καλάθι και δεν βλέπει με αισιοδοξία το μέλλον της χώρας. Σ’ αυτό συντελούν πλείστα γεγονότα με πολιτικό χρώμα και καθημερινές συμπεριφορές ατόμων. Για παράδειγμα η τραγωδία των Τεμπών δικαιολογημένα προκαλεί στον κόσμο την απαξίωση προς τους πολιτικούς μας, αφού κάθε τραγωδία χρειάζεται και την κάθαρση για τη λύση του προβλήματος. Μήπως και το νομοθέτημα για τον γάμο των ομοφύλων δεν έχει προκαλέσει κρίση και αμφισβήτηση στην κοινωνία, καθώς βλέπει οι πολιτικοί μας να παραβιάζουν σταθερές του κώδικα αξιών που για αιώνες οι Έλληνες ακολουθούν;

Στην ίδια εκτίμηση συμβάλλουν και πολλά άλλα ζητήματα, όπως είναι η ασφάλεια, η ανεργία, η ακρίβεια, οι κοινωνικές ανισότητες, πράγματα που έρχονται να ενισχύσουν την απόρριψη και την απαξίωση της χώρας μας.

Και όμως, η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου και μπορεί να συνεχίσει αυτή την πορεία. Αυτό βέβαια προϋποθέτει πρώτα οι πολιτικοί μας να αναθεωρήσουν πρακτικές και να ξανασχεδιάσουν τις αναγκαιότητες και τα αιτήματα των πολιτών. Ύστερα είναι ανάγκη το όλο σύστημα να δεχτεί ότι η συγκρότηση της σημερινής ελληνικής οικογένειας διέρχεται μεγάλη κρίση και χρειάζεται την ουσιαστική φροντίδα – προστασία της πολιτείας. Και τέλος φαίνεται να μην εκτιμούμε όσο πρέπει την αξία της Παιδείας και του εκπαιδευτικού συστήματος σε περιόδους κρίσης και αμφισβήτησης.

Συμπερασματικά μπορούμε πολιτικοί και πολίτες να δώσουμε θετικό και αισιόδοξο περιεχόμενο στην λαϊκή φράση «ζούμε στην Ελλάδα»…

ΧΑΡΗΣ ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ