Οι «ρίζες» της βίας και της εγκληματικότητας…

Δοκιμάζουμε έκπληξη και αμηχανία καθημερινά καθώς ακούμε η βία και η εγκληματικότητα να εκδηλώνονται σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους χώρους. Και πιο πολύ μας ανησυχεί η παραβατική συμπεριφορά των ανηλίκων μέσα στον σχολικό χώρο ανάμεσα σε παιδιά και με σκληρότητα που δεν ταιριάζει στη νεαρή ηλικία. Σχεδόν έχει γίνει είδηση στα δελτία ειδήσεων και κοντεύουμε να συνηθίσουμε στο θέαμα της βίας, σαν να πρόκειται για μόνιμο κοινωνικό φαινόμενο. Γεννιέται όμως η απορία για το πώς δεν περιμέναμε κάποια στιγμή να εκδηλωθεί αυτό το «βάρβαρο» φαινόμενο της βίας και της παρανομίας, όταν εδώ και χρόνια η λειτουργία της κοινωνίας και γενικά του όλου συστήματος χαρακτηρίζεται από πρακτικές και συμπεριφορές που γεννούν ανάλογα αισθήματα και ενισχύουν τάσεις βίαιης αντίδρασης από ομάδες νέων ανθρώπων. Ίσως οι μεγαλύτεροι ως άτομα και ως μέλη φορέων να βολευόμαστε από τα κακώς κείμενα και να θέλουμε τη διάρκειά τους ώστε να χαιρόμαστε την ατομική μας ευμάρεια, αδιαφορώντας για τις μελλοντικές εξελίξεις.

Θεωρώ πως το πρόβλημα της παραβατικής συμπεριφοράς των νέων και η βία σε βάρος της γυναίκας είναι επακόλουθο του τρόπου που έχει οργανωθεί η κοινωνία εδώ και πολλά χρόνια. Ποτέ και κανείς δεν σκέφτηκε αν η εικόνα του κοινωνικού φαίνεσθαι λειτουργεί θετικά ή αρνητικά στη σκέψη και στη συμπεριφορά των νέων. Ούτε αναρωτηθήκαμε ποτέ ποια πρότυπα προβάλλουμε στη νεολαία ώστε να προκαλείται το ενδιαφέρον τους για μίμηση. Αντίθετα εμείς οι μεγάλοι έχουμε δημιουργήσει έναν κόσμο φαντασιακό χωρίς αξίες σταθερές και χωρίς κώδικες κανονικότητας.

Ίσως ο νεοπλουτισμός, η διάλυση της οικογενειακής συνοχής και ο ατομικισμός να έφεραν και στον τόπο μας τη νοοτροπία που έχει καλλιεργηθεί σε άλλους τόπους και που δεν έχει σχέση καμιά με τον Ελληνικό Πολιτισμό και με τις βιωματικές μας εμπειρίες. Αλλά και το όλο σύστημά μας, πολιτικό και θεσμικό, εξιδανικεύει την ατομική «επιτυχία» και αδιαφορεί για το συλλογικό συμφέρον. Έτσι εξηγείται που ο καθένας μας αισθάνεται περισσότερο ως άτομο και καθόλου ως πολίτης. Το γενικό συμφέρον όλο και παραχωρεί τη θέση του στα ατομικά προνόμια, οπότε κανείς δεν συγκινείται από ιδέες και προτάσεις για την καλύτερη και δικαιότερη οργάνωση της κοινωνίας.

Μήπως και η συμπεριφορά των πολιτικών μας αντιπροσώπων μπορεί να βοηθήσει ώστε οι πολίτες να έχουν αναφορά σ’ αυτούς; Κάθε άλλο παρά θετικά ερεθίσματα μπορούμε να παίρνουμε από τους πολιτικούς μας. Ο πολιτικός τους διάλογος, η αντιπαλότητα χωρίς αρχές και η έλλειψη ιδεολογικής ταυτότητας απομακρύνουν τους νέους από το πολιτικό περιβάλλον και τους ωθούν σε αντικοινωνικές συμπεριφορές.

Γενικά με τη βοήθεια των Μέσων Ενημέρωσης και με τη συνδρομή των προνομιούχων έχει εδραιωθεί ένας αμερικανικός – δυτικός τρόπος ζωής σε όλες τις εκδηλώσεις μας, από τη γλώσσα, τη μουσική, τη μόδα, το θέατρο ως και την πολιτική με αποτέλεσμα χωρίς να το αντιληφθούμε έχουμε γίνει όργανα και υπηρέτες του καπιταλιστικού πολιτισμού. Αυτή η υποτέλεια προκαλεί συμπεριφορές που δεν υπαγορεύονται από κάποιες αρχές, αλλά ικανοποιούν μόνο τα ένστικτα και τις αρρωστημένες ατομικές διαθέσεις.

Οι ευθύνες ανήκουν σε πολλούς, ενώ οι συνέπειες είναι για όλους. Γι’ αυτό και είναι ανάγκη να αντιδράσει η οργανωμένη κοινωνία άμεσα με μέτρα και με πολιτικές που προστατεύουν το κοινωνικό συμφέρον, αλλά και θα βοηθούν τους νέους που έχουν εκτροχιαστεί. Η λήψη μέτρων για τη σχολική παραβατικότητα είναι ένα θετικό βήμα, αφού θα πρέπει και οι μαθητές να συνηθίσουν στο κοινωνικό αξίωμα που λέει ότι συλλογική ζωή χωρίς κανόνες και χωρίς έλεγχο δεν είναι δυνατή.

Γενικά η Πολιτεία να αποδεχτεί ότι μόνο με την παιδεία, με τη στήριξη της οικογένειας και με την εφαρμογή δικαίων νόμων μπορεί να περιοριστεί η βία και να δημιουργηθούν συνθήκες ασφάλειας για όλους. Όσο όμως αδιαφορεί η Πολιτεία και οι γονείς βρίσκονται μακριά από τα παιδιά τους, τόσο η βία και η αντικοινωνική συμπεριφορά θα απειλούν τη συνοχή της οικογένειας και την κοινωνική ειρήνη.