Ο Σταυρός του Χριστού…

Ο όρθρος της Μεγάλης Παρασκευής, που τελείται τις βραδυνές ώρες της Μεγάλης Πέμπτης, με τα αντίφωνα, τα καθίσματα, τις δώδεκα ευαγγελικές περικοπές και τη δραματική δομή των ύμνων, μας βοηθεί να εισδύσουμε στο βάθος του μυστηρίου της σταυρικής θυσίας του Χριστού!
Δεσπόζουσα έννοια της βραδυάς είναι ο Σταυρός του Χριστού, που είναι το μεγαλύτερο παράδοξο της ιστορίας, αφού δια του θανάτου έρχεται η ζωή, δια της κατάρας η ευλογία,

δια της ατιμίας η δόξα, δια της ταπεινώσεως η ύψωση. Ο Σταυρός του Χριστού εκμηδενίζει το οντολογικό βάθος της αμαρτίας, συντρίβει το κράτος και την εξουσία της και εξαλείφει όλες τις αρνητικές συνέπειες της αδαμικής πτώσεως. Με τη σταυρική του θυσία ο Χριστός προσλαμβάνει τον θάνατο του ανθρώπου «απαθανατίζων το πρόσλημμα» σε μια μοναδική στο είδος της παραφορά αγάπης.
Τα μεγάλα και ανεπανάληπτα δώρα του Σταυρού είναι η κατάργηση του θανάτου, η θεία υιοθεσία, η σωτηρία και η αιώνια ζωή. Η σωτηρία που προσφέρεται από το Σταυρό έχει ταυτόχρονα μοναδικό και καθολικό χαρακτήρα. Μοναδικό, γιατί μόνο με το Σταυρό λυτρώνεται ο άνθρωπος. Πέρα από Αυτόν δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα σωτηρίας. Καθολικό, γιατί με το Σταυρό σώζεται ολόκληρο το ανθρώπινο γένος, αφού ο Χριστός προσέλαβε όλη την ανθρώπινη φύση και έσωσε «παγγενή τον Αδάμ».
Η σωτηρία όμως του Σταυρού δεν πραγματώνεται κατά έναν τρόπο μαγικό και αυτόματο. Απαιτείται η ενεργοποίηση του ανθρωπίνου παράγοντα και η υποκειμενική οικειοποίηση της «αντικειμενικώς δια του Σταυρού προσφερθείσης σωτηρίας». Απαιτείται συνειδητή συμμετοχή στη ζωή του Χριστού, εγκεντρισμός στο Σώμα Του, που είναι η Εκκλησία και ενεργητική συμμετοχή στη μυστηριακή Της ζωή. Κυρίως αυτό που έχει σημασία είναι να σηκώνουμε με υπομονή και ελπίδα το βάρος του σταυρού των καθημερινών δυσκολιών της ζωής. Μονάχα με αυτές τις προϋποθέσεις θα είναι ο Σταυρός παρών στον κόσμο για να προσλαμβάνει τον θάνατο του κόσμου και να τον μεταμορφώνει σε δυνατότητα αιώνιας ζωής.
Κείμενο
Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασι την γην κρεμάσας.
Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται ο των αγγέλων Βασιλεύς.
Ψευδή πορφύραν περιβάλλεται ο περιβάλλων τον ουρανόν εν νεφέλαις.
Ράπισμα κατεδέξατο ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τον Αδάμ.
Ήλοις προσηλώθη ο Νυμφίος της Εκκλησίας. Λόγχη εκεντήθη ο Υιός της Παρθένου. Προσκυνούμεν Σου τα πάθη, Χριστέ.
Δείξον ημίν και την ένδοξόν Σου Ανάστασιν.
Μετάφραση
Σήμερα κρεμιέται πάνω σε ξύλο Αυτός που στήριξε τη γη πάνω στα νερά.
Ακάνθινο στεφάνι φοράει ο βασιλεύς των αγγέλων.
Ψεύτικη πορφύρα ντύνεται Αυτός που ντύνει τον ουρανό με τα νέφη.
Χειροδικία δέχτηκε Αυτός που στον Ιορδάνη ελευθέρωσε τον Αδάμ (την ανθρωπότητα).
Με καρφιά καρφώθηκε (στο ξύλο) ο Νυμφίος της Εκκλησίας.
Με λόγχη τρυπήθηκε στην πλευρά ο γιος της Παρθένου.
Προσκυνούμε τα πάθη Σου, Χριστέ. Δείξε μας και την ένδοξη Ανάστασή Σου.